Εμπορία ανθρώπων: Η ΕΕ προτείνει αυστηρότερους κανόνες για το μεταβαλλόμενου εγκλήματος

Κάθε χρόνο περισσότερα από 7.000 άτομα πέφτουν θύματα εμπορίας ανθρώπων στην ΕΕ.

Ο αριθμός αυτός εκτιμάται ότι είναι πολύ υψηλότερος, καθώς πολλά θύματα δεν εντοπίζονται. Το ετήσιο κόστος της εμπορίας ανθρώπων στην ΕΕ ανέρχεται σε 2,7 δισ. ευρώ. Η πλειονότητα των θυμάτων είναι γυναίκες και κορίτσια, αλλά το ποσοστό των ανδρών θυμάτων αυξάνεται επίσης, ιδίως όσον αφορά την εργασιακή εκμετάλλευση.

Οι μορφές εκμετάλλευσης έχουν εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια, με το έγκλημα να αποκτά όλο και περισσότερο διαδικτυακή διάσταση. Αυτό απαιτεί νέα δράση σε επίπεδο ΕΕ, καθώς οι διακινητές επωφελούνται από ευκαιρίες στρατολόγησης, ελέγχου, μεταφοράς και εκμετάλλευσης θυμάτων, ενώ παράλληλα μεταφέρουν κέρδη και προσεγγίζουν χρήστες εντός και εκτός της ΕΕ.

Οι επικαιροποιημένοι κανόνες θα παράσχουν ισχυρότερα εργαλεία στις αρχές επιβολής του νόμου και τις δικαστικές αρχές για τη διερεύνηση και τη δίωξη νέων μορφών εκμετάλλευσης, για παράδειγμα, διασφαλίζοντας ότι η εν γνώσει χρήση των υπηρεσιών που παρέχονται από θύματα εμπορίας ανθρώπων συνιστά ποινικό αδίκημα. Η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει υποχρεωτικές κυρώσεις κατά εταιρειών για αδικήματα εμπορίας ανθρώπων, και όχι μόνο κατά φυσικών προσώπων. Αποσκοπεί επίσης στη βελτίωση των διαδικασιών για τον έγκαιρο εντοπισμό και τη στήριξη των θυμάτων στα κράτη μέλη, ιδίως μέσω της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού παραπομπής.

Ειδικότερα, οι επικαιροποιημένοι κανόνες θα περιλαμβάνουν:

-Τη συμπερίληψη του καταναγκαστικού γάμου και της παράνομης υιοθεσίας μεταξύ των ειδών εκμετάλλευσης που καλύπτει ο ορισμός της οδηγίας. Αυτό θα απαιτήσει από τα κράτη μέλη να ποινικοποιήσουν συμπεριφορές όπως η εμπορία ανθρώπων στο εθνικό ποινικό τους δίκαιο·

-Ρητή αναφορά σε αδικήματα εμπορίας ανθρώπων που διαπράττονται ή διευκολύνονται μέσω τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών, συμπεριλαμβανομένου του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης·

-Υποχρεωτικές κυρώσεις για νομικά πρόσωπα που θεωρούνται υπεύθυνα για αδικήματα εμπορίας. Αυτό καλύπτει τον αποκλεισμό τους από δημόσια οφέλη ή το προσωρινό ή μόνιμο κλείσιμο των εγκαταστάσεων όπου διαπράχθηκε το αδίκημα της εμπορίας·

-Επίσημους εθνικούς μηχανισμούς παραπομπής για τη βελτίωση του έγκαιρου εντοπισμού και της παραπομπής για παροχή βοήθειας και στήριξης στα θύματα, οι οποίοι θα δημιουργήσουν τη βάση για έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό παραπομπής με τον ορισμό εθνικών σημείων επαφής·

-Ενίσχυση της μείωσης της ζήτησης, καθιστώντας την ποινικό αδίκημα για τα άτομα που εν γνώσει τους χρησιμοποιούν υπηρεσίες που παρέχονται από θύματα εμπορίας·

Η ετήσια συλλογή δεδομένων σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με την εμπορία ανθρώπων θα δημοσιεύεται από την Eurostat.

Επόμενα βήματα

Τώρα εναπόκειται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να εξετάσουν την πρόταση. Μόλις η πρόταση εγκριθεί, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μεταφέρουν τους νέους κανόνες στο εθνικό τους δίκαιο.

Ιστορικό

Η εμπορία ανθρώπων αποτελεί διασυνοριακό έγκλημα, το οποίο πλήττει όλα τα κράτη μέλη. Εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρή απειλή στην ΕΕ, παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί τα τελευταία χρόνια. Η τέταρτη έκθεση σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, η οποία δημοσιεύτηκε σήμερα, παρέχει μια τεκμηριωμένη επισκόπηση που παρουσιάζει βασικά ζητήματα σχετικά με την εμπορία ανθρώπων στην ΕΕ.

Από το 2011 η οδηγία για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων αποτελεί τη βάση των προσπαθειών της ΕΕ για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων. Παρείχε νομική βάση για μια ισχυρή αντίδραση της ποινικής δικαιοσύνης και υψηλά πρότυπα προστασίας και στήριξης των θυμάτων. Ωστόσο, οι πρόσφατες εξελίξεις απαιτούν επικαιροποίηση του ισχύοντος κειμένου.

Τον Απρίλιο του 2021 η Επιτροπή παρουσίασε τη στρατηγική της ΕΕ για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων (2021-2025), η οποία εστιάζεται στην πρόληψη του εγκλήματος, στην προσαγωγή των διακινητών στη δικαιοσύνη και στην προστασία και ενδυνάμωση των θυμάτων. Η αξιολόγηση και η πιθανή αναθεώρηση της οδηγίας για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων, προκειμένου αυτή να καταστεί κατάλληλη για τον επιδιωκόμενο σκοπό, ήταν μία από τις βασικές δράσεις της στρατηγικής. Καθώς η εμπορία ανθρώπων συχνά εκτελείται από ομάδες οργανωμένου εγκλήματος, η στρατηγική για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων συνδέεται στενά με τη στρατηγική της ΕΕ για την καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. Η προστασία της κοινωνίας από το οργανωμένο έγκλημα, συμπεριλαμβανομένης της αντιμετώπισης της εμπορίας ανθρώπων, αποτελεί προτεραιότητα στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για την Ένωση Ασφάλειας.