Κρουαζιέρα: Τα Ελληνικά λιμάνια και οι προβλέψεις για το 2023

Η κρουαζιέρα αποδεικνύεται βασική και συνεχώς ανερχόμενη πηγή εσόδων για τα ελληνικά λιμάνια. Το 2023 αναμένεται ακόμη καλύτερο με περισσότερα λιμάνια να «μπαίνουν στο παιχνίδι».

Ο κλάδος παγκοσμίως αναμένεται να γνωρίσει μεγαλύτερες πιένες την τρέχουσα χρονιά προσελκύοντας σύμφωνα με υπολογισμούς έως και 33 εκατομμύρια επιβάτες το 2023 παγκοσμίως ξεπερνώντας σημαντικά τα 29,7 εκατομμύρια που καταγράφηκαν το 2019, την τελευταία χρονιά πριν από την πανδημία.

Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία της Διεθνούς Ένωσης Εταιρειών Κρουαζιέρας- CLIA, η Ελλάδα, η οποία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της ευρωπαϊκής κρουαζιέρας, αναμένεται να καταγράψει αύξηση του οικονομικού οφέλους από τον κλάδο, με τον Πειραιά – το κορυφαίο λιμάνι της χώρας. Προβλέπεται ότι ο τζίρος θα ξεπεράσει το ένα εκατομμύριο επιβάτες το 2023. Το 2021, η οικονομική συνεισφορά της κρουαζιέρας στην Ελλάδα ξεπέρασε κάθε προηγούμενο, φτάνοντας το 1,1 δισ. ευρώ, έναντι 957 εκατ. ευρώ το 2019.

Ο κλάδος υποστήριξε 315.000 θέσεις εργασίας στην Ευρώπη, με τις 15.100 από αυτές να βρίσκονται στην Ελλάδα.

Θεσσαλονίκη

Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης εισέρχεται δυναμικά στην κρουαζιέρα. Τριάντα μία φορές θα δέσει εντός του 2023, στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης,το κρουαζιερόπλοιο «Celestyal Crystal». Οι επιβάτες-τουρίστες θα επισκέπτονται την Βεργίνα, θα κάνουν περιήγηση στην πόλη, επισκέψεις σε αξιοθέατα όπως ο Λευκός Πύργος, ο Άγιος Δημήτριος, η Ροτόντα και τα Κάστρα. Το Celestyal Crystal, με βάση τα σημερινά στοιχεία στην ιστοσελίδα της ΟΛΘ ΑΕ, είναι το κρουαζιερόπλοιο, με την άφιξη του οποίου στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης στις 17 Δεκεμβρίου, θα ολοκληρώσει τη φετινή σεζόν.

Για το 2023 έχουν επιβεβαιωθεί 69 αφίξεις κρουαζιερόπλοιων στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, από 22 εταιρείες, πέντε εκ των οποίων ενέταξαν στο πρόγραμμά τους την πόλη για πρώτη φορά. Το 2022, στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης έδεσαν 61 κρουαζιερόπλοια, από 17 το 2021, ενώ πέρυσι η σεζόν άνοιξε νωρίτερα από κάθε άλλη χρονιά, στις 5 Φεβρουαρίου, και το τελευταίο «έδεσε» στις 22/12/2022. Από το 2021, μετά από 15 χρόνια, το λιμάνι της Θεσσαλονίκης συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο των λιμένων home port. δηλαδή λιμάνι έναρξης και τερματισμού κρουαζιέρας, με δυνατότητα επιβίβασης ή/και αποβίβασης επιβατών.

Την ανάπτυξη της κρουαζιέρας στη Θεσσαλονίκη υπογραμμίζει και το γεγονός ότι το Posidonia Sea Tourism Forum θα διεξαχθεί στη Νύφη του Θερμαϊκού, στις 25-26 Απριλίου 2023, με κεντρικό θέμα: «Επιστροφή στην Ανάπτυξη: Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν Εταιρείες Κρουαζιέρας και Προορισμοί». Η διοργάνωση θα αποτελέσει κόμβο συζητήσεων για το μέλλον του κλάδου κρουαζιέρας και τη συνεχιζόμενη θετική επίδρασή του στην οικονομία.

Στο πλαίσιο του PSTF 2023 θα πραγματοποιηθεί επίσης η πρώτη παρουσίαση της μελέτης κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων που εκπόνησαν ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης και ο Οργανισμός Τουρισμού Θεσσαλονίκης, προκειμένου να συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση των πλεονεκτημάτων της κρουαζιέρας για την τοπική κοινωνία.

Η παρουσίαση θα αποτυπώσει την κοινωνικοοικονομική συνεισφορά της κρουαζιέρας στο λιμάνι και την πόλη της Θεσσαλονίκης και, ήδη, τα προκαταρκτικά δεδομένα παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες για τα μοτίβα δαπανών των επιβατών κρουαζιέρας και των πληρωμάτων στη Θεσσαλονίκη.

Ειδικότερα, οι επιβάτες κρουαζιέρας κατευθύνουν τις δαπάνες τους προς αγορές (44%), εστιατόρια και καφετέριες (40%), περιηγήσεις στα αξιοθέατα (12%) και καταστήματα τροφίμων (3%). Από την άλλη πλευρά, τα μέλη των πληρωμάτων επιλέγουν να δαπανήσουν σε ψώνια (55%), εστιατόρια και καφετέριες (16%), μεταφορές (14%) και καταστήματα τροφίμων (10%).

Η Θεοδώρα Ρήγα, Γενική Εμπορική Διευθύντρια και Διευθύντρια Εταιρικής Επικοινωνίας της ΟΛΘ Α.Ε., σχολίασε: «Χρηματοδοτούμε αυτή τη μελέτη μαζί με τον Οργανισμό Τουρισμού Θεσσαλονίκης για να κατανοήσουμε καλύτερα πώς ο κλάδος της κρουαζιέρας ωφελεί την πόλη μας και πώς μπορούμε να ενισχύσουμε περαιτέρω τόσο την εμπειρία των επιβατών κατά τη διάρκεια της παραμονής τους όσο και τα οφέλη για την τοπική, περιφερειακή και εθνική οικονομία. Μόλις κατανοήσουμε καλύτερα τις προσδοκίες των επιβατών ως προορισμός, θα είμαστε σε καλύτερη θέση να προσφέρουμε στους επιβάτες κρουαζιέρας μια μοναδική εμπειρία. Αυτό θα αποτελέσει το εφαλτήριο για την προσέλκυση περισσότερων εταιρειών κρουαζιέρας στη Θεσσαλονίκη τα επόμενα χρόνια».

Ο Θεόδωρος Βώκος, Διευθύνων Σύμβουλος της Εκθέσεις Ποσειδώνια A.E., δήλωσε ότι η πραγματοποίηση του Posidonia Sea Tourism Forum για πρώτη φορά εκτός Αθήνας είναι μια συναρπαστική εξέλιξη που δυνητικά θα ενισχύσει περαιτέρω την κρουαζιέρα στην Ελλάδα: «Το Posidonia Sea Tourism Forum παρέχει μια μοναδική ευκαιρία στα ηγετικά στελέχη του κλάδου να συναντηθούν στη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας και να ανακαλύψουν την προοπτική νέων προορισμών. Με την δρομολογημένη μετά το 2024 κατασκευή νέων τερματικών σταθμών κρουαζιέρας στη Σούδα, στα Χανιά της Κρήτης, την προγραμματισμένη επέκταση του τερματικού σταθμού κρουαζιέρας στον Πειραιά και την αυξανόμενη δυναμική της Θεσσαλονίκης ως πρόσθετου κόμβου κρουαζιέρας, η ανάπτυξη του κλάδου πρόκειται να συνεχιστεί στην Ελλάδα για τα επόμενα χρόνια».

Η αξία του τουρισμού κρουαζιέρας είναι χωρίς υπερβολή τεράστια, καθώς κάθε 24 επισκέπτες κρουαζιέρας υποστηρίζουν μία θέση εργασίας πλήρους απασχόλησης, ενώ κατά μέσο όρο κάθε επισκέπτης ξοδεύει 660 ευρώ στα λιμάνια που επισκέπτεται κατά τη διάρκεια μιας τυπικής κρουαζιέρας επτά ημερών. Επιπλέον, το 60% των ατόμων που έχουν κάνει κρουαζιέρα επιστρέφουν τα επόμενα χρόνια σε έναν προορισμό που επισκέφτηκαν για πρώτη φορά με κρουαζιερόπλοιο, επομένως κάθε κρουαζιέρα είναι βασικά ένα ταξίδι γνωριμίας με νέους προορισμούς για κάθε επιβάτη. Η Έκθεση της CLIA για την Παγκόσμια Αγορά Κρουαζιέρας το 2020 έδειξε ότι το 85% των millennials σχεδιάζει να κάνει ξανά κρουαζιέρα, ακολουθούμενο από την Gen-X (82%), την Gen-Z (79%), τους Baby Boomers (77%) και τους Traditionalists (73%).

Πειραιάς

Μεγάλα είναι τα έσοδα από την κρουαζιέρα και για το λιμάνι του Πειραιά. Ο Νεκτάριος Δεμενόπουλος, Αναπληρωτής Διευθυντής του Τμήματος Δημοσίων Σχέσεων, Εξυπηρέτησης Μετόχων και Εταιρικών Ανακοινώσεων της ΟΛΠ ΑΕ επισημαίνει: «Στόχος μας είναι ο Πειραιάς να είναι homeport. Οι επιβάτες θα μένουν στα γύρω ξενοδοχεία, θα ξοδεύουν περισσότερο στον Πειραιά». Μιλώντας ειδικά για το κομμάτι της κρουαζιέρας σημείωσε ότι το λιμάνι του Πειραιά αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα της Μεσογείου ενώ τόνισε ότι ο ΟΛΠ σχεδιάζει την επέκταση κατά 2 ακόμα θέσεων για την υποδοχή κρουαζιερόπλοιων νέου τύπου που μπορούν να φιλοξενούν έως 5.000 επιβάτες και 1.500 άτομα προσωπικό.

Για το 2023 είναι οι επιβατικές δραστηριότητες που θα στηρίξουν τα έσοδα και τα κέρδη του ΟΛΠ όπως επεσήμανε ο Νεκτάριος Δεμενόπουλος:

«Η κρουαζιέρα από το 2022 αναδείχθηκε σε πολύ σημαντικός τομέας για τα έσοδα και την κερδοφορία του ΟΛΠ. Και οι προοπτικές είναι καλές για το 2023. Βάσει των προκρατήσεων θα υπάρξει μεγάλη αύξηση κρουαζιερόπλοιων. Θα έχουμε πάνω από 800 αφίξεις και πιο συγκεκριμένα 829 ενώ 2022 ήταν 677 και το 2021 379.

Η αύξηση θα αγγίξει το 22%. Το 2023 θα ξεπεράσει και τη χρονιά ρεκόρ το 2019. Επίσης, αναμένεται και περαιτέρω αύξηση των επιβατών κρουαζιέρας. Το 2022 λειτουργούσαν ακόμα οι εταιρείες κρουαζιέρες με μικρότερο πρωτόκολλο επιβατών, λόγω πανδημίας. Το 2022 εξυπηρετήσαμε περίπου 870.000 και φέτος θα φτάσουμε και πάλι το ένα εκατομμύριο» και προσέθεσε:

«Το νέο στοιχείο στην κρουαζιέρα είναι η μεγάλη αύξηση στις προκρατήσεις για το home porting που φτάνουν περίπου το 76% . Από τις 829 αφίξεις για το 2023 οι 630 θα είναι home porting, ενώ υπάρχει δυνατότητα να προστεθούν δρομολόγια έως και 10%».

Ηράκλειο

Ο Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΛΗ Μηνάς Παπαδάκης ανέφερε ότι το λιμάνι του Ηρακλείου αποτελεί ένα λαμπρό παράδειγμα συνεργιών, επαγγελματισμού και μεθοδικότητας στον Τομέα της Κρουαζιέρας και αυτό εμφαίνεται από τα αποτελέσματα του προηγούμενου έτους όσο και των αφίξεων των κρουαζιερόπλοιων στο λιμάνι Ηρακλείου το 2023. Με τη συνεχόμενη δυναμική που αναπτύσσει, γνωρίζει θεαματική ανάπτυξη στον τομέα της κρουαζιέρας με το 2023 να έχει ήδη προγραμματισμένες προκρατήσεις προσεγγισεων κρουαζιεροπλοίων που θα ξεπεράσουν κατά 10% τις αφίξεις του 2022, ενώ περισσότεροι αναμένονται να είναι και οι επιβάτες καθώς όσο το κύμα της πανδημίας εξασθενεί, τα πλοία θα ταξιδέψουν με μεγαλύτερες πληρότητες.

Το 2022 έτος σταθμός και ορόσημο με συνολικές αφίξεις να κινούνται σε επίπεδα ρεκόρ, κατέστησαν το Λιμάνι του Ηρακλείου στις πρώτες θέσεις κατάταξης, 6ο σε σειρά, σε αφίξεις κρουαζιερόπλοιων. Ειδικότερα το έτος 2022 οι συνολικές αφίξεις κρουαζιερόπλοιων που προσέγγισαν το λιμάνι του Ηρακλείου ήταν 227 με αριθμό αφίξεων επιβατών 304.257, ενώ το 2021 οι προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων ήταν 118 με 119.930 επιβάτες, δηλαδή η αύξηση στις αφίξεις και στους επιβάτες το 2022 σε σχέση με το 2021 ήταν 154% . Σε αντίστοιχο συσχετισμό του 2022 με το έτος αναφοράς (προ πανδημίας εποχή) 2019, στην οποία είχε σημειωθεί ο αριθμός αφίξεων κρουαζιεροπλοίων 204 και αριθμός αφίξεων επιβατών 307.043, υπήρξε το 2022 αύξηση 8% σε επίπεδο προσεγγίσεων σε σχέση με το 2019.

Όσον αφορά τις εθνικότητες των επιβατών το 2022, το μεγαλύτερο ποσοστό ήταν Γερμανοί 80.000, Αμερικάνοι 51.000, Ιταλοί 44.000, Αγγλοι 29.000, Ισπανοί 13.000, Γάλλοι 11.000 και Έλληνες 9.000.