Smartphones: Όταν καταγράφουν τη φρίκη του πολέμου

Ha kol b’seder. Στα εβραϊκά σημαίνει, “Όλα είναι εντάξει”. Αυτό ψιθύρισε η 22χρονη Inbar Shem Tov σε ένα βίντεο που έστειλε στον πατέρα της, ενώ κρυβόταν σε έναν κάδο απορριμμάτων από τους επιτιθέμενους της Χαμάς. Γύρω της υπήρχαν άλλες νεαρές γυναίκες, προσκολλημένες στα τηλέφωνά τους, να στέλνουν μηνύματα WhatsApp.

Αυτό το βίντεο ήταν ένα από τα τελευταία πράγματα που θα έστελνε πριν σκοτωθεί. Η Άννα Φρανκ είχε ένα ημερολόγιο για να καταγράψει τον φόβο που βίωσε κρυπτόμενη από τους Ναζί. Η Inbar Shem Tov είχε ένα smartphone.

Αυτό το βίντεο είναι ένα από τα αμέτρητα  που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο αυτή την εβδομάδα και δείχνουν τι συμβαίνει στο Ισραήλ. Βίντεο και φωτογραφίες με γυναίκες που παρασύρονται από μαχητές της Χαμάς, καροτσάκια καλυμμένα με αίμα, τρύπες από σφαίρες στις πλευρές των σπιτιών, δρόμοι και κτίρια στη Γάζα όντας ερείπια. Μπορείτε να τα δείτε όλα αυτά στο Instagram, το TikTok, το X και άλλα.

Δυνατότητα

Τα smartphones έχουν δώσει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να γίνουν μάρτυρες ασύλληπτων εικόνων ανθρώπινου πόνου και πολέμου – σε πραγματικό χρόνο. Δεν είναι μια νέα ιστορία.

Η WSJ έγραψε για κάτι παρόμοιο τον Ιούνιο του 2020 μετά τη δολοφονία του George Floyd. Κάθε φορά που το iPhone ή το Samsung Galaxy S αποκτά καλύτερες δυνατότητες ζουμ ή εγγραφής βίντεο, ο κόσμος έρχεται πιο κοντά σε μια προσωπική θέαση των ακραίων καταστάσεων της ανθρωπότητας. Και αυτό γίνεται όλο και πιο αληθινό. Η Apple μόλις παρουσίασε το τρισδιάστατο βίντεο, το οποίο φέρνει ολογράμματα της ζωής μας που μοιάζουν με επιστημονική φαντασία στο  Vision Pro.

“Να είσαι στη στιγμή. Ξανά από την αρχή”, διαφημίζει η Apple στην ιστοσελίδα της.

Η τραγική στιγμή

Η τεχνολογία είναι ένα εργαλείο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για καλό σκοπό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το κακό. Ένα iPhone 13 Pro Max επέτρεψε στον 21χρονο Vladimir Grinevetskiy να καταλάβει ποιος πυροβολούσε αυτόν και τους φίλους του καθώς κρύβονταν πίσω από ένα τροχόσπιτο στο μουσικό φεστιβάλ που δέχθηκε επίθεση από μαχητές της Χαμάς το Σάββατο.

«Χρησιμοποίησα το τηλέφωνό μου και έκανα ζουμ για να δω αν ήταν τρομοκράτης ή ο στρατός μας. Όταν κατάλαβα ότι ήταν τρομοκράτης, φώναξα σε όλους γύρω μας ότι πρέπει να φύγουμε γιατί θα έρθουν να μας σκοτώσουν», είπε ο Grinevetskiy.

Δημοσιογράφος του μέσου μίλησε με μια 20χρονη Ισραηλινή τραυματιοφορέα που είπε ότι χρησιμοποίησε το Samsung Galaxy A13 για να παρέχει ιατρική βοήθεια στους τραυματίες ενώ ήταν κλειδωμένη κατά τη διάρκεια των επιθέσεων.

Τα βίντεο της Χαμάς

Οι μαχητές της Χαμάς χρησιμοποίησαν επίσης τηλέφωνα , τραβώντας βίντεο από αυτούς που είχαν απαγάγει και μοιράζονταν στο Telegram και σε άλλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Ο Grinevetskiy αναγνώρισε μερικούς από τους φίλους του σε φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν στο κανάλι Telegram της Χαμάς.

Σύμφωνα με τη WSJ, για τους περισσότερους από εμάς εκτός Ισραήλ αυτή τη στιγμή, το smartphone είναι το εργαλείο που μας κρατά ενήμερους για τον πόλεμο. Και όμως, την τελευταία εβδομάδα, το αισθάνομαι σαν ένα εργαλείο που δεν έχω μεγάλο έλεγχο. Έχω κολλήσει στις κοινωνικές μου ομάδες. Οι αλγόριθμοι μου δείχνουν όλο και περισσότερες παραστατικές εικόνες και από τις δύο πλευρές των συνόρων της Γάζας.

Την περασμένη εβδομάδα, πολλές εβραϊκές οργανώσεις συμβούλευσαν τους γονείς να παρακολουθούν και να περιορίζουν τη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης από τα παιδιά τους, ώστε να περιορίσουν την έκθεση σε βίαιες και ενοχλητικές αναρτήσεις. Ως ενήλικες, είναι σημαντικό να μην κρυβόμαστε από αυτά που συμβαίνουν, αλλά θα πρέπει να έχουμε τον έλεγχο του τι βλέπουμε.

Δεν έχει σημασία αν κάνετε scroll για πέντε δευτερόλεπτα ή για πέντε ώρες, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο: μια ακατανίκητη αίσθηση αδυναμίας. Τι μπορώ να κάνω που θα έχει αντίκτυπο στην άλλη πλευρά της οθόνης;

Η χρήση

Η μεγαλύτερη χρήση των smartphones μας αυτή τη στιγμή είναι η σύνδεση με άλλους. Όπως το να κάνουμε check in, να χρησιμοποιούμε πραγματικά το τηλέφωνό μας ως τηλέφωνο, όχι να σχολιάζουμε ένα δημόσιο νήμα στο Instagram όπου όλοι φωνάζουν ο ένας στον άλλον με κεφαλαία γράμματα.

Οι ομάδες συσπειρώνονται σε ιδιωτικά κοινωνικά δίκτυα -WhatsApp, iMessage, Messenger- για να μιλήσουν και να μοιραστούν ειδήσεις, συμβουλές και τρόπους δωρεάς προκειμένου να προσφέρουν ανακούφιση.

Ο Grinevetskiy έστειλε τα βίντεο που κατέγραψε καθώς διέφευγε από την επίθεση στο μουσικό φεστιβάλ του περασμένου Σαββάτου, όπου περισσότεροι από 250 άνθρωποι ανακαλύφθηκαν νεκροί. Μπορείτε να ακούσετε τους γρήγορους πυροβολισμούς και τις κραυγές. Μπορείτε να δείτε τον καπνό από τις πυρκαγιές των αυτοκινήτων και νέους ανθρώπους να σκύβουν και να κρύβονται.

Σε αντίθεση με τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες των πολέμων του περασμένου αιώνα, έχουμε τώρα ένα κρυστάλλινο, υπερ-υψηλής ευκρίνειας παράθυρο στη φρίκη.