Τσερνόμπιλ: Τι είναι «Το Πόδι του Ελέφαντα» που μπορεί να σκοτώσει μέσα σε λίγα λεπτά

Στην καρδιά της ζώνης αποκλεισμού του Τσερνόμπιλ βρίσκεται ένα θανατηφόρο ραδιενεργό αντικείμενο που μπορεί να σκοτώσει μέσα σε λίγα λεπτά.

Ονομάστηκε «το πόδι του ελέφαντα» λόγω του παράξενου σχήματός του. Η εξαιρετικά επικίνδυνη μάζα τοξικού υλικού σχηματίστηκε στον απόηχο της πυρηνικής καταστροφής του 1986.

Περίπου 30 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από την άμεση έκρηξη στο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του Τσερνόμπιλ που πυροδοτήθηκε από μια μεγάλη κατάρρευση στον αντιδραστήρα νούμερο τέσσερα.

Αλλά πιστεύεται ότι ο αριθμός των νεκρών θα μπορούσε να φτάσει τις χιλιάδες με πολλούς κατοίκους να πεθαίνουν από έκθεση στην ακτινοβολία τα επόμενα χρόνια.

Η καταστροφή στο Τσερνόμπιλ χρησιμεύει ως έντονη υπενθύμιση στον κόσμο, καθώς ο μεγαλύτερος σταθμός ηλεκτροπαραγωγής της Ευρώπης στη Ζαπορίζια συνεχίζει να απειλείται.

Το εργοστάσιο βρίσκεται υπό ρωσικό έλεγχο από τότε που ο Πούτιν εισέβαλε στην Ουκρανία το 2022, πυροδοτώντας φόβους για νέα πυρηνική καταστροφή σχεδόν 40 χρόνια μετά.

Μετά την έκρηξη του 1986, το πόδι του ελέφαντα ανακαλύφθηκε σε ένα σκοτεινό θάλαμο από εργάτες έκτακτης ανάγκης στην Ουκρανία.

Σχηματίστηκε από corium, ένα άκρως επικίνδυνο μάγμα που προκύπτει από την ανάμειξη λιωμένων πυρηνικών καυσίμων και άλλων υλικών του πυρηνικού αντιδραστήρα. Ήταν τόσο επικίνδυνο που όποιος περνούσε μόλις πέντε λεπτά κοντά στην τοξική λάσπη των 10 ποδιών θα είχε μόλις 50% πιθανότητες επιβίωσης

Όμως ο κώδωνας του κινδύνου άρχισε να χτυπά μόνο όταν οι εργάτες παρατήρησαν μια αχνιστή μαύρη λάβα που έβγαζε υγρό από το κέντρο της.

Τι είναι «Το Πόδι του Ελέφαντα»;

Υλικό από τον αντιδραστήρα είχε ταξιδέψει στον πυθμένα του δοχείου του αντιδραστήρα και έπεσε στο πάτωμα της περιοχής περιορισμού. Εδώ αντέδρασε με σκυρόδεμα, αλλάζοντας τη σύστασή του και τελικά ψύχθηκε και στερεοποιήθηκε – σχηματίζοντας το πόδι του ελέφαντα.

Αποτελείται από σκυρόδεμα, άμμο και άλλα υλικά που υπήρχαν στον πυρήνα του αντιδραστήρα και στην περιοχή περιορισμού του σκυροδέματος τη στιγμή της έκρηξης. Μετά την έκρηξη, υλικό από τον αντιδραστήρα ταξίδεψε στον πυθμένα του δοχείου του αντιδραστήρα και έπεσε στο δάπεδο του χώρου περιορισμού. Εδώ αντέδρασε με σκυρόδεμα, αλλάζοντας τη σύνθεση και τελικά ψύχθηκε και στερεοποιήθηκε – σχηματίζοντας το πόδι του ελέφαντα. Η μάζα εκτιμάται ότι έφτασε σε θερμοκρασία πάνω από 2.600 βαθμούς Κελσίου κατά τη διάρκεια της καταστροφής.

Η ακριβής σύνθεση του ποδιού του ελέφαντα στο Τσερνόμπιλ είναι άγνωστη λόγω της εξαιρετικά ραδιενεργού φύσης του. Το Corium σχηματίζεται φυσικά μόνο κατά τη διάρκεια πυρηνικού ατυχήματος και έχει σχηματιστεί μόνο πέντε φορές.

Σύμφωνα με μετρήσεις, το ακόμα καυτό τμήμα του λιωμένου σκυροδέματος και της άμμου εξέπεμπε αρκετή ακτινοβολία για να δώσει μια θανατηφόρα δόση σε μόλις 300 δευτερόλεπτα.

Η έντονη ακτινοβολία που εκπέμπεται από το Elephant’s Foot θα μπορούσε να μειώσει το προσδόκιμο ζωής σε λίγες μέρες.

Μόλις λίγα λεπτά έκθεσης θα προκαλούσαν έναν οδυνηρό θάνατο που συνίσταται σε εσωτερική αιμορραγία, ανεξέλεγκτους εμετούς και διάρροια.

Οι πάσχοντες θα είχαν επίσης σπασμούς και θα πέθαιναν εντός τριών ημερών ανάλογα με τα επίπεδα έκθεσης.

Οι γύρω περιοχές εξακολουθούν να είναι μη ασφαλείς και μολυσμένες από επικίνδυνα επίπεδα ραδιενέργειας μετά την καταστροφή που οδήγησε στην έκρηξη του πυρηνικού σταθμού.

Μια ζώνη 1.000 τετραγωνικών μιλίων αποκλείστηκε για να αποφευχθεί η επιβλαβής έκθεση των ανθρώπων και μόνο περίπου 1.000 κάτοικοι επέστρεψαν στη ζώνη αποκλεισμού, τώρα μέρος της Ουκρανίας, τις σχεδόν τέσσερις δεκαετίες από τότε που έφυγαν.

Απόκοσμες εικόνες δείχνουν την εγκαταλελειμμένη πόλη παγωμένη στο χρόνο καθώς οι κάτοικοί της διέφυγαν για να σώσουν τη ζωή τους.

Το πόδι του ελέφαντα είναι μια επικίνδυνη ραδιενεργή μάζα / Φωτογραφία: Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ
Πολλοί πιστεύουν ότι το Elephant’s Foot θα μπορούσε να είναι το πιο επικίνδυνο κομμάτι απορριμμάτων στον κόσμο και ακόμη και σήμερα το να πατήσεις το πόδι του στον θάλαμο όπου ψύχεται σιγά-σιγά ισοδυναμεί με θανατική ποινή.

Είναι τόσο άφθαρτο που κανένα κανονικό τρυπάνι δεν μπορεί να το διαπεράσει και όταν οι ρωσικές αρχές το πυροβόλησαν με ένα AK-47 γρατζουνούσαν μόνο την επιφάνειά του.

Μόνο δύο φωτογραφίες του ποδιού κυκλοφόρησαν ποτέ στο κοινό, αλλά λόγω της θανατηφόρας ακτινοβολίας του, επηρεάστηκε ακόμη και το φιλμ της κάμερας.

Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την επιδείνωση των φωτογραφιών και ανωμαλίες στην ίδια την ποιότητα της εικόνας.

Ακόμη και μετά από περισσότερα από 30 χρόνια, το πόδι εξακολουθεί να λιώνει μέσα από τη τσιμεντένια βάση του σταθμού παραγωγής ενέργειας.

Η πυρηνική άγονη γη είναι τόσο τοξική που οι άγριοι λύκοι που περιφέρονται στην πυρηνική ερημιά κοντά στο Τσερνόμπιλ έχουν αναπτύξει μια «υπερδύναμη» μετά από παρατεταμένη έκθεση στην ακτινοβολία.

Οι ερευνητές ελπίζουν ότι η ανακάλυψη της εξαιρετικής γενετικής μετάλλαξης θα μπορούσε να δώσει στους ανθρώπους καλύτερες πιθανότητες να επιβιώσουν από τον καρκίνο.

Οι μεταλλαγμένοι λύκοι φαίνεται να έχουν αναπτύξει γονιδιώματα ανθεκτικά στον καρκίνο – τα οποία έχουν αποδειχθεί χρήσιμα για την επιβίωση των υψηλών επιπέδων ακτινοβολίας που μαστίζουν την απαλλαγμένη από τον άνθρωπο Ζώνη Αποκλεισμού του Τσερνόμπιλ από την περιβόητη έκρηξη του εργοστασίου ηλεκτροπαραγωγής της πόλης το 1986.