 |  |  |
Στον Αλικιανό, 12 χιλιόμετρα από τα Χανιά, σε μια καταπράσινη περιοχή με τρεχούμενα νερά και καλλιέργειες, η ιστορία περιπλέκεται με τον θρύλο.
Στο κατάφυτο χωριό οι πορτοκαλιές έχουν περικυκλώσει τα ερείπια ενός βενετικού πύργου, που κρύβει έναν ματωμένο γάμο. Εκεί γράφτηκε ο δραματικός επίλογος ενός απαγορευμένου έρωτα που κατέληξε στην εκτέλεση της οικογένειας ενός επαναστάτη ενάντια στην ενετοκρατία. Από τότε θεωρείται στοιχειωμένος. Στις ημέρες μας ο πύργος αποτελεί ένα παραμελημένο αξιοθέατο. Τον εντοπίσαμε μέσα σε έναν πορτοκαλεώνα και σας παρουσιάζουμε την ασυνήθιστη ιστορία του.
Ο Πύργος την εποχή της ενετοκρατίας ήταν σύμβολο εξουσίας της οικογένειας των Ντα Μολίν Ο πύργος υψωνόταν μέσα στον εύφορο κάμπο και είχε τρία χωριστά οικοδομήματα.Το πιο παλιό οίκημα χτίστηκε από τον γενάρχη της οικογένειας, Μάρκο ντα Μολίν, ο οποίος ήρθε στην Κρήτη από τα πρώτα χρόνια της ενετοκρατίας, το 1229. Ήταν ένα οχυρό οικοδόμημα, με ψηλό πύργο και οδοντωτό προμαχώνα στην κορυφή, που ο λαός το ονόμαζε “βίγλα”, δηλαδή παρατηρητήριο.
Ο λαϊκός χαρακτηρισμός φανέρωνε ότι το περιβάλλον που είχαν διαμορφώσει οι Ενετοί ήταν αμυντικό λόγω των εξωτερικών απειλών. Στην είσοδο του πύργου ήταν σκαλισμένη η περιγραφή “Omnia mundi fumus et umbra”, που σημαίνει «τα πάντα στον κόσμο είναι καπνός και σκιά». Τα άλλα δύο οικοδομήματα προστέθηκαν αργότερα. Ήταν ευρύχωρα και η αίθουσα τελετών χωρούσε 300 καλεσμένους.
Ο πύργος είχε το οικόσημο των Ντα Μολίν ή Μολίνων. Ήταν ένας μύλος με τη λατινική επιγραφή “Circumago non flecto” που σημαίνει «γυρίζω, αλλά δεν κάμπτομαι».
H τελευταία επαναστατική πράξη των Κρητών έναντι των Βενετών Η οικογένεια των βενετών ευγενών και ο πύργος του Αλικιανού συνδέονται με την τραγική κατάληξη της επανάστασης των Κρητών κατά των Βενετών. Επικεφαλής του ξεσηκωμού ήταν ο Γεώργιος Καντανολέος ή Λυσσογιώργης , ο οποίος κάλεσε τους αρχοντορωμαίους της Κρήτης σε μυστική μάζωξη στη Μονή του Καθολικού στο Ακρωτήρι. Η εξέγερση είχε λαϊκό χαρακτήρα λόγω των δυσβάχτατων φόρων και των αυθαιρεσιών της βενετικής διοίκησης.
Ο ηλικιωμένος άρχοντας από το Κουστογέρακο απηύθυνε συγκινητικό λόγο και στις 15 Ιανουαρίου 1527 κήρυξε την επανάσταση. το σχοινί σφίγγει καθημέραν στενενώτερα… Τι θα κάμωμεν; Θ’ αφήσωμεν τον βρόχον να τρέξη να τρέξη, ώστε ν’ αφαιρέση την αναπνοήν του υστέρου από τους χριστιανούς; Οι επαναστάτες συμφώνησαν και εξέλεξαν πενταμελή προσωρινή ελληνική κυβέρνηση του νησιού.
Η πρώτη συνέλευση των Κρητών Επαναστατών, αναθεμάτισε τους Βενετσιάνους και ανακήρυξε την ελευθερία του νησιού υπό τη σκέπη του Αγίου Γεωργίου, του ελευθερωτή των αιχμαλώτων και υπερασπιστή των φτωχών. Ο Καντανολέος μαζί με άλλους αρχηγούς της Δυτικής Κρήτης οχυρώθηκαν στην κοιλάδα Οφιδόσυρμα και στα Μεσκλά, επικράτησαν στην Κυδωνία, στο Σελίνο, στα Σφακιά και σε μεγάλο μέρος της πεδιάδας των Χανίων και άρχισαν να εισπράττουν φόρους για την επαναστατική κυβέρνηση. Στις συγκρούσεις οι επαναστάτες κατέλαβαν κάποια φρούρια, όπως αυτό του Φραγκοκάστελου, αλλά τα φρούρια των μεγάλων πόλεων δεν έπεσαν.
Τότε οι Ενετοί έβαλαν μπρος το σατανικό σχέδιο του άρχοντα Φραγκίσκου Ντα Μολίν, που διέμενε στην έπαυλή του στον Αλικιανό. Με επιστολή προς τον αρχηγό των ελλήνων επαναστατών Γεώργιο Καντανολέοντα τον καλούσε να συμπεθεριάσουν και να παντρέψουν τα παιδιά τους. Την κόρη του Σοφία Ντα Μολίν με το γιο του Πέτρο Καντανολέοντα. Έτσι θα επιτύγχαναν μια ειρηνική συνύπαρξη. Κατά μια άλλη εκδοχή υπήρχε ειδύλλιο μεταξύ των νέων και ο Γεώργιος Καντανολέων το είδε ως ευκαιρία για μια συνθήκη ειρήνης με τους Ενετούς.
Έτσι ο αρχηγός των επαναστατών, ήταν αυτός που πρότεινε στον Ντα Μολίν να συμπεθερέψουν. Ο τελευταίος βρήκε την πρόταση γάμου ως μια καλή ευκαιρία και κατάστρωσε ένα σατανικό σχέδιο για να παγιδεύσει τους επαναστάτες. Στη συνέχεια ο βενετός άρχοντας έστησε παγίδα στους επαναστάτες και συνεννοήθηκε μυστικά με τις βενετικές αρχές να στείλουν καλά εξοπλισμένο στρατό με ισχυρό ιππικό και να συλλάβει όλους τους καλεσμένους του γάμου.
Το σχέδιο αιχμαλωσίας ήταν σατανικό, γι’ αυτό και ο λαός αναφέρει σχετικά με τους Ενετούς: «Όποιος στους λόγους τους γροικά και στα όρκους τους πιστεύει στο πέλαγος πιάνει λαγούς και στο βουνό ψαρεύει» Ο πύργος διέθετε πλούσια διακόσμηση, ελαιογραφίες και τεράστιους καθρέφτες στους τοίχους. Οι επιχρυσωμένες πόρτες και τα παράθυρα προσέδιδαν μεγαλοπρέπεια.
Οι καλεσμένοι του γάμου έζησαν εκεί το τελευταίο βράδυ της ζωής τους. Έπεσαν ανυποψίαστοι στην παγίδα του αδίστακτου Ντα Μολίν. «Τα πάντα στον κόσμο είναι καπνός και σκιά» ανέφερε η επιγραφή πάνω στον πύργο. Αποδείχτηκε προφητική.
Ο στοιχειωμένος πύργος Την ημέρα του γάμου ήρθε στον πύργο Ντα Μολίν ο Καντανολέων με 350 άνδρες και 100 γυναίκες. Το μυστήριο τελέστηκε στη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που βρίσκεται λίγα μέτρα πιο μακριά από την μεγαλοπρεπή έπαυλη στον Αλικιανό. Ακολούθησε το γαμήλιο γλέντι με χορούς, τραγούδια και άφθονο κρασί, στο οποίο οι Βενετοί είχαν φροντίσει να ρίξουν υπνωτικό. Οι καλεσμένοι γρήγορα έπεσαν αναίσθητοι. Ο στρατός των Βενετών που παραμόνευε έφτασε στον πύργο και τους συνέλαβε. Ο γάμος έγινε στη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Γεωργίου που βρίσκεται λίγα μέτρα από την έπαυλη του Ντα Μολίν στον Αλικιανό.
Μετά την τελετή ακολούθησε γλέντι και η αιχμαλωσία όλων των Ελλήνων από το στρατό των Βενετών. Ακολούθησε αιματοχυσία. Ο Γεώργιος Καντανολέων καταδικάστηκε το επόμενο πρωί με συνοπτικές διαδικασίες. Τον κρέμασαν στην αυλή του πύργου μαζί με τους δύο γιους του. Για παραδειγματισμό τους υπόλοιπους άρχοντες και αιχμαλώτους τους κρέμασαν στο Κουστεγέρακο, στα Μεσκλά, έξω από τα Χανιά, αλλά και στο δρόμο από το Ρέθυμνο προς το Ηράκλειο. Οι κατακτητές έκαψαν και λαφυραγώγησαν τα μεγαλύτερα κεφαλοχώρια και πάνω σε μία πέτρα χάραξαν στα ελληνικά και στα λατινικά τα εξής λόγια: «Έτσα λογής τελεύουσι κειν’ απού ρεμπελεύουν.
Η κόρη του Ντα Μολίν, Σοφία, αυτοκτόνησε και σύμφωνα με τον θρύλο απέκτησε διαστάσεις μάρτυρα. Η τελευταία επαναστατική πράξη κατά των Βενετών έληξε με τραγικό τρόπο και ανέδειξε το Γεώργιο Καντανολέων σε ήρωα. Οι διηγήσεις αυτές πέρασαν από γενιά σε γενιά ως ένα είδος παραμυθιού και έδιναν στον πύργο τη φήμη του στοιχειωμένου.
Tις πληροφορίες διέσωσε ο Antonio Trivan από τον οποίο o Σπύρος Ζαμπέλιος άντλησε την ύλη για το μυθιστόρημα του «Κρητικοί Γάμοι». Νεότεροι ερευνητές, ο Στέργιος Σπανάκης και ο Ν. Ζουδιανός, βασισμένοι σε πηγές άγνωστες σε παλαιότερους μελετητές, τον Gerola και τον Ξανθουδίδη, οι οποίοι είχαν αμφισβητήσει την αλήθεια της διήγησης του Trivan, επιβεβαιώνουν την ιστορική βάση του μυθιστορήματος. Όπως περιγράφει ο συγγραφέας στο μυθιστόρημα του, σήμερα η εικόνα του πύργου «σου προκαλεί μελαγχολία που σου πλακώνει την ψυχή. Πελώριοι κισσοί, σκεπάζουνε με πυκνότατο φύλλωμα τα συντρίμμια της στοάς. Η σαύρα είναι σήμερα η μόνη ζωντανή οικοδέσποινα του πύργου»…
- Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Κρήτη, την Ελλάδα και όλο τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, με εγκυρότητα και αξιοπιστία, στο cna.gr
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Facebook
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Twitter
- Ακολουθήστε το cna.gr στο YouTube
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Instagram
