Η ιστορία και τα μυστικά της γραβάτας

Η ετυμολογία της λέξης γραβάτα – “cravat” στα αγγλικά, προέρχεται από τη γαλλική λέξη “cravate”, δηλαδή Κροάτης, “Croat”, καθώς από τους Κροάτες διαδόθηκε η μόδα του μαντηλιού δεμένου γύρω από το λαιμό. Η γραβάτα είναι συνδεδεμένη με τους Κροάτες. Δεν την ανακάλυψαν, αλλά τη διέδωσαν ως αξεσουάρ στην Ευρώπη τον 17ο αιώνα.

Οι Κροάτες στρατιώτες που συμμετείχαν στον Τριακονταετή Πόλεμο (1618-1648) ήταν αναγνωρίσιμοι από τα μαντήλια που είχαν δεμένα στο λαιμό τους, πρόγονο της γραβάτας. Το 1635, όταν περίπου 6.000 Κροάτες στρατιώτες υπηρέτησαν στη Γαλλία, ένα σύνταγμά τους επισκέφτηκε το Παρίσι.

Οι Κροάτες παρουσιάστηκαν μπροστά στον Λουδοβίκο τον 14ο για να αποσπάσουν τους επαίνους του και εντυπωσίασαν τον γνωστό για την καλαισθησία του Γάλλο μονάρχη, με τα μαντήλια γύρω από το λαιμό τους.

Ο Γάλλος μονάρχης εισήγαγε το “κροατικό στιλ”, καθιέρωσε τη γραβάτα και ίδρυσε το σύνταγμα των Royal Cravattes, των “βασιλικών γραβατών”. Οι αξιωματικοί φορούσαν γραβάτες από μετάξι και άλλα υψηλής ποιότητας υφάσματα και οι απλοί στρατιώτες φορούσαν γραβάτες από κατώτερης ποιότητας υλικά.

Η γραβάτα από τη Γαλλία πέρασε ως μόδα στο Βέλγιο και την Ολλανδία και από εκεί στην Αγγλία, όπου το νέο αξεσουάρ έγινε ευρέως γνωστό.

Αν και υπάρχουν 85 θεωρητικοί τρόποι να δεθεί ο κόμπος της γραβάτας και δέκα κόμποι, ο πιο γνωστός και απλός είναι ο διπλός κόμπος του Δούκα του Ουίντσορ.

– Η γαλλική μονογραφία Le grande histoire de la cravate (autor Francois Chaille), Paris 1994 εξηγεί και επιβεβαιώνει την κροατική προέλευση της γραβάτας.

– Η ιταλική μονογραφία Miss Cravatta, που εκδόθηκε το 1996 στην Κόμη, το γνωστότερο ευρωπαϊκό και παγκόσμιο κέντρο παραγωγής γραβάτας, συνδέει την εμφάνιση της γραβάτας στη Γαλλία με την άφιξη των κροατών ιππέων την εποχή του Λουδοβίκου 14ου.

– Η εγκυκλοπαίδεια Britannica αναφέρει ότι η λέξη cravate προέρχεται από τις λέξεις Crabata, Cravate και τοποθετεί την εμφάνισή της το 1656.

Η γραβάτα υπόδειγμα αγαστής πολυπολιτισμικής συνεργασίας

Ο δρ. Μάριαν Μπούσιτς, ιδρυτής και πρόεδρος της “Academia Cravatica” θεωρεί τη γραβάτα σημαντική ανακάλυψη, σύμβολο του κομψού και πνευματώδους άνδρα και εδώ και πολλά χρόνια ο ίδιος έχει αφοσιωθεί σε ό,τι σχετίζεται με το συγκεκριμένο αξεσουάρ ως ισχυρό μέσο, με το οποίο μπορούν να μεταβιβαστούν μηνύματα και αξίες και να υπάρξει επικοινωνία με όλο τον κόσμο.

Εκτιμά ότι η γραβάτα αλλάζει πλήρως την εικόνα ενός άνδρα και διαφυλάσσει τη δύναμή του, την οποία όμως δύναμη και αυτοπεποίθηση πρέπει να εκφράσει δια μέσου αποδεκτών κανόνων.

Από την άλλη πλευρά, η γραβάτα με την πολυχρωμία της και την πειθαρχία του δεμένου κόμπου είναι σύμβολο του πολιτισμένου κόσμου και ένδειξη δημοκρατίας, τόνισε ο δρ. Μπούσιτς σε δηλώσεις του στο ΑΠΕ – ΜΠΕ.

“Μπορούμε να πούμε ότι το μέλλον του κόσμου εξαρτάται από την υγιή σχέση ελευθερίας και υπευθυνότητας που συμβολίζει η γραβάτα. Δηλαδή, η ελευθερία που δεν εκφράζεται με μέτρο μπορεί να οδηγήσει σε αναρχία και η υπέρμετρη υπευθυνότητα οδηγεί στη δικτατορία. Η γραβάτα συμβολίζει την ισόρροπη σχέση ελευθερίας και υπευθυνότητας, που είναι το θεμέλιο της δημοκρατίας και του σύγχρονου πολιτισμού”, ανέφερε.

Σύμφωνα με τον ιδρυτή της “Academia Cravatica”, η γραβάτα σε βαθύτερο συμβολικό επίπεδο ενέχει δύο ακόμη σημαντικές “αξίες” του πολιτισμού, τη χαρά της ζωής και την αρετή του μέτρου.

Ο πλούτος των μοτίβων και σχεδίων, η πολυχρωμία, το παιχνίδι των χρωμάτων είναι εικόνα της πληθωρικότητας της ζωής, της χαράς της ζωής και του αυθορμητισμού. Το δέσιμο του κόμπου είναι όμως ορθολογική κίνηση, διαδικασία, ένδειξη της αρετής του μέτρου (πειθαρχία, όρια).

“H γραβάτα είναι βασική λεπτομέρεια της μόδας, αλλά και πολλά περισσότερα. Στην εξέλιξη και εξάπλωσή της, την επικοινωνιακή και συμβολική δυναμική της, ανακάλυψα τις δυνατότητες και τα ερεθίσματα για μια συναρπαστική ιστορία – ανθρώπινη, κροατική, ευρωπαϊκή και παγκόσμια”, τόνισε.

Κατά τον κ. Μπούσιτς, η Κροατία, χάρισε στον κόσμο τη γραβάτα, την οποία άλλοι λαοί αποδέχθηκαν, φρόντισαν, εξέλιξαν τελειοποίησαν. Μεταξύ αυτών, οι Γάλλοι, οι Αγγλοι και οι Ιταλοί, αλλά και οι Αμερικανοί οι οποίοι με την πρακτική τους σκέψη σχεδίασαν τη γραβάτα σε τρία κομμάτια και την τελειοποίησαν τεχνικά.

Η πολιτιστική ανταλλαγή και η αλληλεπίδραση διαφορετικών λαών και πολιτισμών στην ιστορική εξέλιξη της γραβάτας είναι ένα τέλειο παράδειγμα δημιουργικής και ειρηνικής διεθνούς συνεργασίας, κατά την οποία με τη συνάντηση διαφορετικών πολιτιστικών ταυτοτήτων όλοι πλουτίζουν και κανένας δεν χάνει τίποτα από τα δικά του, υπογράμμισε.

Ο κ. Μπούσιτς ανακαλύπτοντας τη συμβολική δύναμη της γραβάτας αποφάσισε να επεκτείνει το σχέδιό του “Κροατία – Πατρίδα της Γραβάτας” (την προβολή της χώρας του με μέσο τη γραβάτα) και στον επιχειρηματικό τομέα.

Το 1990 μαζί με τον φίλο του Ζλάτκο Πέναβιτς ίδρυσε την Potomac, εταιρεία σχεδίασης, παραγωγής και πώλησης εξαιρετικής ποιότητας αξεσουάρ -γραβάτες, μαντήλια, παπιγιόν- και τη φίρμα Croata. Η εταιρεία διαθέτει 10 καταστήματα και μπουτίκ στην Κροατία, δύο καταστήματα στη γειτονική Βοσνία -Ερζεγοβίνη και τα προϊόντα της πωλούνται σε πολλές χώρες του εξωτερικού.

Η μάρκα Croata έχει εξελιχθεί στην πιο αναγνωρίσιμη κροατική μάρκα στο εξωτερικό. Τα αξεσουάρ της εταιρείας προτιμούν μεταξύ άλλων ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ και ο διάσημος Γερμανός τενίστας Μπόρις Μπέκερ

Στα μελλοντικά φιλόδοξα σχέδια της “Academia Cravatica” και του δρ. Μάριαν Μπούσιτς εντάσσονται οι καλλιτεχνικές εγκαταστάσεις “Μία γραβάτα γύρω από την Ευρώπη” και “Μία γραβάτα γύρω από τον κόσμο”

Προς το παρόν ετοιμάζονται δύο μονογραφίες, μία για τη γραβάτα και η άλλη για τους τρόπους καλής συμπεριφοράς και τη γραβάτα. Ο κ. Μπούσιτς και οι συνεργάτες εργάζονται επίσης εντατικά για την ίδρυση Μουσείου της Γραβάτας στο Ζάγκρεμπ.