4 Οκτωβρίου 1974: Όταν ο Καραμανλής ίδρυσε τη ΝΔ

Αγγίζει τα όρια πολιτικού θαύματος αυτό που με την συμπαράσταση του λαού συνέβη στην Ελλάδα μέσα στους δύο τελευταίους μήνες.

Διότι η μετάβαση από την δικτατορία στην ελευθερία έγινε με τρόπο ανώδυνο, ενώ πολλοί ανέμεναν ότι θα γίνει με τα τρόπο αιματηρό, με αδελφοκτόνο σπαραγμό. Πολλοί επίσης επίστευαν ότι θα ήταν βραδεία και οδυνηρά η αποδιοργάνωση του μηχανισμού της τυραννίας και η διαδικασία για την επάνοδο στη Δημοκρατία. Και όμως αυτό έγινε μέσα στους δύο αυτούς μήνες.

Τα λόγια ανήκουν στον Κωνσταντίνο Καραμανλή και είναι μέρος της διακήρυξης για την ίδρυση του νέου κόμματος του, της «Νέας Δημοκρατίας».

4 Οκτωβρίου 1974

Ούτε δύο μήνες δεν έχουν περάσει από την ημέρα που ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προσγειώθηκε στην Αθήνα, ύστερα από 11 χρόνια αυτοεξορίας στο Παρίσι. Επέστρεψε «θριαμβευτής», αλλά είχε αποχωρήσει μυστικά, μετά από την εκλογική ήττα από την Ένωση Κέντρου 42% και 138 έδρες έναντι της Ε.Ρ.Ε. 39,4% και 132 έδρες.

Στις 9 Δεκεμβρίου του 1963, ο Καραμανλής αποχώρησε από την πολιτική και από τη χώρα, ενώ είχε συγκρουστεί με σφοδρότητα με το Παλάτι, που συστηματικά επηρέαζε την πολιτική ζωή. Ο Βασιλιάς έδωσε στον Γ. Παπανδρέου εντολή σχηματισμού κυβέρνησης και όχι διερευνητική εντολή όπως ήθελε ο Καραμανλής που έβλεπε ότι και πολλά στελέχη του ήταν με το παλάτι. Η ρήξη τον αποδυνάμωσε και θεωρείται ο ουσιαστικότερος παράγοντας που τον οδήγησε στην παραίτηση. Έφυγε μυστικά, με το ψευδώνυμο «Τρινταφυλλίδης» αν και ίδιος το διέψευσε λέγοντας ότι τα εισιτήρια είχαν βγει στο όνομα το δικό του και της συζύγου του. Έμεινε για 11 χρόνια στο Παρίσι.

Ο Καραμανλής επιστρέφει στην Ελλάδα τον Ιούλιο του ’74 Στις 24 Ιουλίου του 1974, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης, κάλεσε τον Καραμανλή να επιστρέψει και να αναλάβει την πρωθυπουργία της χώρας.

Το δίλημμα όπως το έθεσε ο Μίκη Θεοδωράκης ήταν απλό: «Καραμανλής ή τανκς». Όταν επικρίθηκε με σκληρό τρόπο ο συνθέτης είπε: «Το επέλεξα γιατί η δικτατορία έπρεπε να πέσει το συντομότερο, με κάθε τρόπο. Κάθε μέρα που περνούσε ήταν μια τραγωδία». Η δικτατορία τελείωσε οριστικά, με μια εθνική απώλεια, ύστερα από την τραγωδία στην Κύπρο. Ο Καραμανλής, ως επικεφαλής της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας», είχε ένα δύσκολο έργο μπροστά του: να επαναφέρει τη δημοκρατία χωρίς να πνιγεί η χώρα στο αίμα. Να δικαστούν οι επίορκοι αξιωματικοί και οι συνεργάτες τους και να μην μείνουν απομεινάρια τους στο παρασκήνιο του στρατού και της πολιτικής.

Πράγματι, η διαδικασία δεν πήρε βίαιη τροπή και αυτό τότε δεν ήταν δεδομένο. Νομιμοποιήθηκε το Κομμουνιστικό κόμμα, η Ελλάδα αποχώρησε από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ και άλλαξε η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, που αποτελούνταν αποκλειστικά από χουντικούς. Τον Οκτώβριο, δύο μήνες μετά την επιστροφή του, ίδρυσε τη «Νέα Δημοκρατία», της οποίας έγινε ο απόλυτος ηγέτης.

Η διακήρυξη

Στην ιδρυτική διακήρυξη του κόμματος αναφέρονται οι στόχοι της νέας παράταξης:

«Νέα Δημοκρατία είναι το σύστημα με το οποίο οι ολιγώτεροι και επώνυμοι καθοδηγούν αντί να καταδημαγωγούν, εκπροσωπούν αντί να καταδυναστεύουν – σε τελική ανάλυση – και περισσότερους και ανωνύμους».

«Νέα Δημοκρατία είναι η παράταξη που αγνοεί τις διενέξεις και τους διχασμούς του παρελθόντος και προσανατολίζεται στα ευρύτερα δυνατά σχήματα εθνικής ενότητος». «Η παράταξη της Νέας Δημοκρατίας υπόσχεται ότι θα υπηρετεί πάντα και μόνο τα αληθινά συμφέροντα του Έθνους, που βρίσκονται πέρα και επάνω από τις παραπλανητικές ετικέτες της Δεξιάς, του Κέντρου και της Αριστεράς». «Η ελευθέρα οικονομία στην οποία πιστεύει η «Νέα Δημοκρατία» δεν ημπορεί να αποκλείσει την διεύρυνση του οικονομικού τομέως, τον οποίο ελέγχει το κράτος. Και ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία δεν ημπορεί να βρει την δικαίωσή της χωρίς παράλληλη συμμετοχή των ευρύτερων λαϊκών τάξεων στην κατανομή του εθνικού προϊόντος. Κάθε πολίτης της χώρας αυτής πρέπει να γίνει εργάτης μαζί και νομεύς της οικονομικής ευημερίας. Και να αισθάνεται ήσυχος για το μέλλον του και για το μέλλον των παιδιών του».

«Θα καταστήσει την Ελλάδα ισχυρή και απρόσβλητη. Με εκσυγχρονισμένες τις Ένοπλες Δυνάμεις, η ανεξαρτησία της Ελλάδος θα κατοχυρωθεί. Και θα είναι σεβαστή από όλους, χωρίς την ανάγκη άλλων προστατών εκτός από τους συλλογικούς οργανισμούς στους οποίους θα μετέχει με την ελεύθερη βούλησή της και σύμφωνα με τα πάγια συμφέροντα του Ελληνισμού, στα οποία περιλαμβάνεται και η μοίρα της Κύπρου».

Το μέλλον της ΝΔ

Κέρδισε τις εκλογές του 1974 και ξανά, το 1977 και επικρίθηκε σκληρά από τους πολιτικούς του αντιπάλους για το Κυπριακό και τη μη εκκαθάριση της αστυνομίας και του στρατού απ΄ όλα τα χουντικά στοιχεία. Με επιμονή έβαλε τη χώρα στην ΕΟΚ, σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση, ψήφισε το σύνταγμα και με το δημοψήφισμα η δημοκρατία από βασιλευόμενη έγινε προεδρική. Το 1981 ήρθε η μεγάλη ήττα απ’ το ΠΑΣΟΚ. Ο Καραμανλής, που είχε αποχωρήσει από την προεδρία του κόμματος, ήταν πρόεδρος της Δημοκρατίας.