Volkswagen Microbus: Ένα λεωφορειάκι… θρύλος!

Πριν από 72 χρόνια, η Volkswagen άρχισε να παράγει το Microbus, ένα από τα πρώτα κλειστά van ή μικρό λεωφορείο, που έγινε ένα εντυπωσιακό όχημα διαμαρτυρίας στην Βόρεια Ευρώπη και πολύ περισσότερο στις ΗΠΑ.

Stream+ 07/03/2023Τελευταία ενημέρωση: 07/03/2023

Ανάγνωση 4 λεπτών

Στις 8 Μαρτίου του 1950 το Volkswagen Microbus έφερε την επανάσταση στην αυτοκινητοβιομηχανία, όπως ακριβώς έκανε και στην κοινωνία της Αμερικής. Στις 9 Μαρτίου του 2022 παρουσίασε την ηλεκτρική αναβίωσή του ως ID. Buzz.

Γνωστό επισήμως ως Volkswagen Type 2 (το Beetle ήταν το Type 1). Το λεωφορείο συγκέντρωσε τελικά μια σειρά από ψευδώνυμα, συμπεριλαμβανομένου του «Combi» ή του «Splittie» (για το διαιρούμενο παρμπρίζ του). Στη Γερμανία ήταν γνωστό ως «Bulli» στην Ελλάδα το αποκαλούσαν… κλούβα (γιατί θύμιζε δοχείο μεταφοράς οπωροκηπευτικών ).

Επαναστάτης με αιτία

Όταν ο Jerry Garcia πέθανε το 1995, η Volkswagen, μνημόνευσε τον frontman των Grateful Dead προβάλλοντας μια διαφήμιση με ένα VW Microbus με ένα δάκρυ να κυλά από το ένα εμπρός φως. Ήταν το τέλος εποχής, όταν δύο σύμβολα αντικουλτούρας ενώθηκαν σε μια τρυφερή αναγνώριση της επιρροής τους στην κυρίαρχη κοινωνία.

Τη δεκαετία του 1960, τόσο ο Garcia όσο και το Microbus αντιπροσώπευαν μια αυξανόμενη αγωνία στην Αμερική για τον ρόλο της χώρας ως πυρηνικής υπερδύναμης και την εξάρτησή της από την εμπορευματοποίηση για να τροφοδοτήσουν μια αδηφάγα όρεξη για περισσότερα και ακόμη περισσότερα.

Ένα συγκεκριμένο τμήμα της κοινωνίας αποφάσισε να: «δει, μάθει και τελικά να εγκαταλείψει», όπως το έθεσε ο ψυχολόγος του Χάρβαρντ Timothy Leary. Τότε κυρίαρχη ήταν η ψυχεδελική ροκ μουσική που ερμηνεύτηκε από συγκροτήματα όπως οι Grateful Dead, που ταξιδεύαν με Microbuses τα οποία ήταν ζωγραφισμένα με το σήμα της ειρήνης, σύμβολα των hippies και λουλούδια.

«Για πολλούς ανθρώπους, το VW Microbus έγινε το σύμβολο διαμαρτυρίας στα μεγάλα αυτοκίνητα του Ντιτρόιτ και την κοινωνία γενικότερα», λέει ο Roger White, επιμελητής ιστορίας οδικών μεταφορών στο τμήμα Work and Industry του Smithsonian’s National Museum of American History . «Ήταν ένας τρόπος να εναντιωθούν. Αυτό δεν ήταν απλά το πρώτο βαν», λέει ο White και προσθέτει: «Πριν από αυτό, οι άνθρωποι χρησιμοποιούσαν μεγάλα αυτοκίνητα, φορτηγά και λεωφορεία για να μεταφέρουν ανθρώπους και φορτία».

Ανεξάρτητα από την προέλευσή του, το VW Microbus γιορτάζει μία ακόμη επέτειό ως σύμβολο και ως μέσο μεταφοράς. Το πρώτο όχημα κυκλοφόρησε στις 8 Μαρτίου 1950, σε εργοστάσιο της Volkswagen στη Δυτική Γερμανία και άλλαξε τον τρόπο που ο κόσμος έβλεπε τα αυτοκίνητα.

Το σχέδιο Microbus δημιουργήθηκε από τον Ben Pon, έναν Ολλανδό εισαγωγέα της VW Beetles. Εμπνεύστηκε να σχεδιάσει το πρώτο φορτηγό το 1947, αφού είδε ένα όχημα μεταφοράς ανταλλακτικών με επίπεδη καρότσα ,όταν επισκέφτηκε το εργοστάσιο της Volkswagen. Η γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία άρχισε να ασχολείται με την ιδέα και τελικά μπήκε στην παραγωγή το 1950. Αρχικά προσφέρθηκαν δύο εκδόσεις: η Kombi, με πλαϊνά παράθυρα και αφαιρούμενα μεσαία και πίσω καθίσματα, και η Commercial, ουσιαστικά το πρώτο κλειστό van.

Η προσέγγιση μάρκετινγκ της Volkswagen για τη νέα σειρά προϊόντων (το Type2 και τα μοντέλα της γκάμας του) ήταν μια επέκταση της διαφήμισής της για το Beetle: Προώθησε το απλό στυλ και τη χρησιμότητά του ως όχημα για το σπίτι, τη δουλειά και το παιχνίδι.

Ο κόσμος λάτρεψε το γεγονός ότι το VW Microbus μπορούσε να μεταφέρει αγαθά όλων των ειδών και ανθρώπους . Με ευρύχωρο εσωτερικό, κίνηση στους πίσω τροχούς και αερόψυκτο κινητήρα, ήταν εύκολο στη λειτουργία και τη συντήρηση. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, θεωρήθηκε ως μια οικονομικά αποδοτική εναλλακτική λύση στο οικογενειακό station wagon.

Ήταν επίσης διασκεδαστικό να το διαμορφώνουν. Σχεδόν μόλις έβγαινε από τη γραμμή συναρμολόγησης, οι ιδιοκτήτες άρχισαν να προσαρμόζουν το Microbus στις δικές τους ανάγκες. Σύντομα, χρησιμοποιήθηκε ως τροχόσπιτο από τους λάτρεις της υπαίθρου που το εξόπλισαν με κρεβάτια, νεροχύτες και πολλά άλλα. Η Volkswagen σημείωσε αυτή την τάση και υπόγραψε συμβόλαιο με τη Westfalia , μια γερμανική εταιρεία γνωστή για την κατασκευή τροχόσπιτων, για να κατασκευάσει κιτ μετατροπής. Τα πρώτα τροχόσπιτα VW Westfalia εξήχθησαν στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1956.

Καθώς το Microbus έγινε πιο αποδεκτό στην Αμερική, άρχισε να αποκτά κοινό σε περιθωριακές ομάδες. Η εμφάνισή του -σε αντίθεση με οτιδήποτε παρήγαγαν οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες στο Ντιτρόιτ- έγινε σύμβολο για τύπους αντικουλτούρας, που ήθελαν να ξεχωρίζουν από το υπόλοιπο πλήθος. Μερικοί ιδιοκτήτες ζωγράφισαν το σήμα της ειρήνης στο Microbus, δίνοντάς του το παρατσούκλι hippie bus.

«Έγινε δημοφιλές σε ανθρώπους που απέρριπταν την κυρίαρχη αμερικανική κουλτούρα», λέει ο White. «Ήταν ο τρόπος τους να λένε: Δεν χρειαζόμαστε τα μεγάλα V8 αυτοκίνητά σας».

Το VW Microbus ήταν επίσης αγαπημένο των περιθωριοποιημένων μελών της κοινωνίας, που μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν το ευέλικτο όχημα για να μεταφέρουν ανθρώπους σε συγκεντρώσεις, εκλογικά τμήματα, διαμαρτυρίες και πολλά άλλα κατά τη διάρκεια της πολιτικής και πολιτιστικής αναταραχής που ακολούθησε τη δεκαετία του 1960.

«Love is Progress, Hate is Expensive» ήταν το μότο που ζωγράφισε ο Esau Jenkins στο VW του. Η πίσω πόρτα του, που έχει αυτό το σύνθημα εκτίθεται στο Εθνικό Μουσείο Αφροαμερικανικής Ιστορίας και Πολιτισμού. William Pretzer

Το Type 2 του Jenkins ξεχωρίζει σήμερα ως έμβλημα της φυλετικής διαμάχης που μάστιζε και ίσως μαστίζει μεγάλο μέρος της Αμερικής: Τον ρατσισμό. Το οδήγησαν στα Sea Islands κοντά στο Τσάρλεστον της Νότιας Καρολίνας ο Esau και την Janie Jenkins, ακτιβιστές πολιτικών δικαιωμάτων που ήθελαν να κάνουν τη διαφορά στην κοινότητά τους. Χρησιμοποίησαν το πρώτο VW Transporter του 1966 για να πηγαίνουν τα παιδιά των Αφροαμερικάνων στο σχολείο και ενήλικες για να εργαστούν στον διαχωρισμένο Νότο.

Το VW Microbus επέμενε σε μια ταραχώδη περίοδο στην Αμερική. Παράχθηκαν εκατομμύρια. Η κοινωνική επανάσταση υποχώρησε και το ίδιο και το ενδιαφέρον για το όχημα. Η παραγωγή σταμάτησε το 2014. Ωστόσο, δεν χάθηκαν όλα! Αυτό το σύμβολο αντικουλτούρας επιστρέφει ως ηλεκτρικό όχημα .

Ωστόσο, απέχει πολύ από εκείνες τις άτακτες μέρες, όταν ένα hippie van μεταφέρει μακρυμάλληδες νέους σε ροκ συναυλίες.