Τι γνωρίζουμε μέχρι τώρα για τα μολυσμένα αυγά στην Ευρώπη

Εκατομμύρια αυγά έχουν απομακρυνθεί από τα ράφια των σούπερ μάρκετ σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, αφότου ανακαλύφθηκε ότι είχαν μολυνθεί με το δυνητικά επιβλαβές παρασιτοκτόνο fipronil. Το fipronil χρησιμοποιείται συνήθως για την απαλλαγή από ψύλλους, ψείρες και τσιμπούρια, αλλά έχει από απαγορευτεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση για χρήση σε ζώα που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση, όπως τα κοτόπουλα.

Το παρασιτοκτόνο εισέβαλε αρχικά στην τροφική αλυσίδα της Ολλανδίας, που διαθέτει μία από της μεγαλύτερες βιομηχανίες αυγού στην Ευρώπη. Ωστόσο, δεν υπάρχουν στοιχεία μέχρι σήμερα, που να αποδεικνύουν ότι έχει βλάψει κανέναν.

Τι είναι το fipronil και πόσο επιβλαβές είναι για τον άνθρωπο;

Το fipronil είναι ένα δημοφιλές παρασιτοκτόνο, το οποίο χρησιμοποιείται συχνά για την αποπαρασίτωση των κατοικίδιων, όπως τα σκυλιά και οι γάτες. Είναι επίσης αποτελεσματικό στη θεραπεία των κόκκινων ψειρών, που συναντάμε συνήθως στα πουλερικά.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) υποστηρίζει ότι το fipronil είναι «μέτρια τοξικό» στους ανθρώπους αν καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες και μπορεί να έχει επικίνδυνες επιπτώσεις στα νεφρά, το συκώτι και τους θυρεοειδείς αδένες. Μπορεί επίσης να προκαλέσει ναυτία, έμετο, κοιλιακό άλγος, ζάλη και επιληπτικές κρίσεις, αν και τα συμπτώματα του είναι αναστρέψιμα, σύμφωνα με τον Ολλανδικό Οργανισμό Τροφίμων, NOVA.

Πρέπει να σταματήσουμε να τρώμε αυγά;

Ο Ολλανδικός Οργανισμός Ποιότητας Τροφίμων NOVA δημοσίευσε ένα κατάλογο ορισμένων κωδικών παρτίδας αυγών που δεν πρέπει να καταναλώνονται. Ανέφερε μάλιστα ότι η παρτίδα με τον κωδικό  2-NL-4015502, θα μπορούσε να αποτελέσει σοβαρό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Ανακάλεσε επίσης, αυγά από 59 περίπου παραγωγούς, των οποίων τα επίπεδα του fipronil θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προβλήματα στην υγεία των παιδιών αν καταναλώνονται μακροπρόθεσμα.

Τα ολλανδικά αυγά έχουν επίσης απομακρυνθεί για προληπτικούς λόγους από τα σούπερ μάρκετ στο Βέλγιο, τη Γερμανία, τη Σουηδία, την Ελβετία, τη Βρετανία, τη Γαλλία και το Λουξεμβούργο.

Παρόλο που οι δοκιμές έχουν δείξει ότι τα αυγά περιείχαν υψηλότερα ποσοστά του εντομοκτόνου από το συνιστώμενο όριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι υπηρεσίες τροφίμων και οι τοξικολόγοι φαίνονται καθησυχαστικοί με όσους έχουν καταναλώσει ήδη μολυσμένα αυγά.

«Μόνο αν τα τρώγατε σε όλη τη διάρκεια της ζωής σας, θα παρουσιάζατε πραγματικό πρόβλημα», τόνισε ο Ολλανδός τοξικολόγος Martin van den Berg στα τοπικά μέσα. Από τη μεριά του ο Γερμανικός Οργανισμός Ποιότητας Τροφίμων, δήλωσε ότι η κατανάλωση μιας τόσο μικρής ποσότητας του fipronil, δεν συνεπάγεται με σοβαρό κίνδυνο για την υγεία.

Σημειώνεται, ότι ο Οργανισμών Τροφίμων της Βρετανίας πίστευε αρχικά ότι μόνο 21.000 αυγά επηρεάστηκαν στη χώρα, αλλά αργότερα αναθεώρησαν αυτόν τον αριθμό σε 700.000. Ειδικότερα, τονίζει οτι «ο αριθμός των αυγών που έχουν προσβληθεί αντιπροσωπεύει περίπου το 0,007% των αυγών που καταναλώνονται στο Ηνωμένο Βασίλειο κάθε χρόνο και είναι απίθανο να υπάρχει κίνδυνος για τη δημόσια υγεία από την κατανάλωση αυτών των τροφίμων».

Πού και πώς προέκυψε η μόλυνση;

Η μόλυνση ανακαλύφθηκε σε ολλανδικές φάρμες πουλερικών, οι οποίες παράγουν εκατομμύρια αυγά την εβδομάδα. Αυτή τη στιγμή έχει διακοπεί προσωρινά η λειτουργία τους, προκειμένου να διεξαχθούν περαιτέρω δοκιμές. Θεωρείται ότι το fipronil χρησιμοποιήθηκε στα κοτόπουλα ως θεραπεία για τα κόκκινα ακάρεα.

Στο Βέλγιο και την Ολλανδία διεξάγεται ποινική έρευνα, η οποία επικεντρώνεται σε δύο επιχειρήσεις, την Poultry Vision, μια εταιρεία ελέγχου των παρασίτων από το Βέλγιο, η οποία φέρεται να πώλησε τη θεραπεία σε μια ολλανδική εταιρία καθαρισμού κτηνοτροφικών μονάδων, την Chickfriend.

Οι επιχειρήσεις αυτές δεν έχουν προβεί ακόμα σε δηλώσεις σχετικά με τους ισχυρισμούς, παρόλο που το πρακτορείο ειδήσεων AFP αναφέρει ότι ο δικηγόρος της Poultry Vision έχει επιβεβαιώσει ότι η εταιρία πούλησε τη θεραπεία στην Chickfriend, χωρίς να αναφέρει από που προήλθε.

Ποιες χώρες έχουν πληγεί από τα μολυσμένα αυγά;

Δεκαπέντε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και η Ελβετία και το Χονγκ Κονγκ, έχουν μέχρι στιγμής πληγεί από την κρίση των μολυσμένων αυγών, ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το Βέλγιο, η Ολλανδία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστρία, η Ιρλανδία, η Ιταλία, το Λουξεμβούργο, η Πολωνία , η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Σλοβενία και η Δανία έχουν πληγεί, διευκρίνισε ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων.

Μονάδες εκτροφής παραμένουν αποκλεισμένες σε τέσσερις χώρες όπου έχει επιβεβαιωθεί η παράνομη χρήση του παρασιτοκτόνου fipronil: στο Βέλγιο και η Ολλανδία από όπου ξεκίνησε η κρίση, καθώς και στη Γερμανία και τη Γαλλία.

Ποια ήταν η πολιτική αντίδραση;

Το σκάνδαλο ήρθε στο φως της δημοσιότητας στις αρχές Αυγούστου, όταν η Ολλανδία διέταξε να απομακρυνθούν τα μολυσμένα αυγά από τα ράφια των σούπερ μάρκετ.

Το Βέλγιο κατηγόρησε την Ολλανδία ότι γνώριζε για τα μολυσμένα αυγά από τον Νοέμβριο του 2016, αλλά δεν είπε τίποτα. Η Ολλανδία το αρνήθηκε. Ωστόσο, το Βέλγιο παραδέχτηκε ότι γνώριζε για τα αβγά από τις αρχές Ιουνίου, αλλά δεν ενημέρωσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξαιτίας μιας λανθασμένης έρευνας.

Αξίζει να σημειωθεί, ότι το Βέλγιο κοινοποίησε επισήμως όσα γνώριζε σχετικά με τα μολυσμένα αυγά στις 20 Ιουλίου, η Ολλανδία στις 26 Ιουλίου και η Γερμανία στις 31 Ιουλίου του 2017. Παρόλο αυτά οι εθνικές αρχές δεν το δημοσιοποίησαν πριν από την 1η Αυγούστου.

Ο Γερμανός υπουργός Γεωργίας, Christian Schmidt χαρακτήρισε τις περιστάσεις «εγκληματικές» και ο Γάλλος υπουργός Γεωργίας, Stephane Travert δήλωσε ότι επιθυμεί «πολύ πιο γόνιμη και ταχεία ανταλλαγή πληροφοριών» με τους εταίρους της ΕΕ σχετικά με το θέμα.