Nomophobia: Αυτό είναι το νέο σύνδρομο της εποχής μας.

Εχετε νιώσει ποτέ να σας διακατέχει πανικός στην ιδέα ότι ξεχάσατε το κινητό σπίτι; Έχετε κοιτάξει ποτέ γεμάτη άγχος πόση μπαταρία έχετε στο κινητό από τον φόβο μην κλείσει; Σας έχει πιάσει άγχος έστω και για λίγο να μείνετε χωρίς κινητό; Τότε πιθανότατα πάσχετε από «Nomophobia».

Η Nomophobia -No mobile phone phobia–  είναι μια νέα τεχνολογική φοβία που περιγράφει το συναίσθημα που νιώθει κάποιος, όταν δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει το κινητό του τηλέφωνο ή απλά δεν έχει πρόσβαση σε αυτό.

Ζώντας στην εποχή του smartphone η προσκόλλησή μας σε αυτό είναι δεδομένη, αρκεί να παρατηρήσει κανείς γύρω του ανθρώπους που ασχολούνται με αυτό ακόμη και όταν περπατούν στο δρόμο. Μάλιστα τα smartphones γίνονται ολοένα και περισσότερο το εργαλείο που χρησιμοποιούμε για την πλοήγηση και την οργάνωση της καθημερινής μας ζωής. Από τη διατήρηση των ημερολογίων μας, τη λήψη οδηγιών και την άμεση επικοινωνία με άλλους, μέχρι την ενημέρωση μας για την επικαιρότητα ή οποιοδήποτε άλλο θέμα μας απασχολεί.

Επίσης αποθηκεύοντας σημαντικές φωτογραφίες μηνύματα, τα κινητά τηλέφωνα σήμερα λειτουργούν ως διέξοδο προσφέροντάς μας μια τεράστια γκάμα εφαρμογών, ιστοσελίδων και υπηρεσιών που μας επιτρέπει την εύκολη και γρήγορη πρόσβαση σε περιεχόμενο που θεωρούμε ουσιαστικό.

Οι έρευνες που έχουν πραγματοποιεί μέχρι στιγμής δείχνουν ότι τον μεγαλύτερο εθισμό παρουσιάζουν οι νέοι 18- 24 ετών με ποσοστό 77%, ενώ ακολουθεί η ηλικιακή ομάδα 25- 34 ετών με ποσοστό 68%.

Η συγκεκριμένη πάθηση προκύπτει συνήθως από την επιθυμία να δούμε τα κινητά μας τηλέφωνα κάθε φορά που βρισκόμαστε σε μια άβολη κατάσταση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα τηλέφωνά παίρνουν το ρόλο ενός συντρόφου ή ενός φίλου που μας κάνει να αισθανόμαστε λιγότερη μοναξιά στο μετρό, το λεωφορείο, στην αίθουσα αναμονής ενός ιατρεία ή σε ένα εστιατόριο που περιμένουμε την παρέα μας.

Ωστόσο, αυτό μπορεί να επιδεινωθεί και να μας κάνει εξαρτημένους από τα κινητά μας  για να ανακουφίσουμε το συναισθηματικό άγχος.

Ανησυχητικά σημάδια πρέπει να θεωρούνται τα εξής:

• Παρουσιάζουμε αδυναμία να κλείσουμε το κινητό μας και να απομακρυνθούμε από αυτό
• Έχουμε την τάση να ελέγχουμε μανιωδώς τις ειδοποιήσεις μηνυμάτων, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και αναπάντητων κλήσεων
• Επιθυμούμε να έχουμε συνέχεια το κινητό συνδεδεμένο με το φορτιστή για να μην αδειάσει η μπαταρία.
• Πολλές φορές νομίζουμε ότι ακούσαμε το τηλέφωνο μας να χτυπάει, ενώ στην πραγματικότητα δεν έχουμε λάβει ούτε κλήσεις ούτε μηνύματα
• Δημοσιεύουμε τακτικά φωτογραφίες και δημοσιεύσεις από τις δραστηριότητες και από τα μέρη που έχουμε παρευρεθεί
• Αν κλείσει το κινητό μας νιώθουμε αυτόματα απομονωμένοι
• Όταν είμαστε με φίλους ασχολούμαστε συνέχεια με το κινητό. Μερικές φορές δεν μπορούμε να παρακολουθήσουμε τη συζήτηση επειδή μιλάμε στο τηλέφωνο με κάποιον άλλον
• Είμαστε περισσότερο συνδεδεμένοι αλλά και πιο μόνοι

Ο λόγος που υποφέρει κάποιος από αυτήν την νέα πάθηση είναι επειδή αισθάνεται την ανάγκη να συμμετέχει στη σχέση που του δίνει η τεχνολογία.

Τώρα, δεν έχει σημασία αν η οικογένειά σας και οι φίλοι σας βρίσκονται στην άλλη άκρη του κόσμου. Με απλό μήνυμα, κλήση ή συνομιλία μέσω βίντεο, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί τους χωρίς πρόβλημα, επειδή δεν υπάρχουν εμπόδια. Ωστόσο, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι είμαστε περισσότερο συνδεδεμένοι από ποτέ, αισθανόμαστε μεγαλύτερη μοναξιά.

Τα άτομα που πάσχουν από nomophobia πάντα δημοσιεύουν για τη ζωή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και εξαρτώνται πολύ από τους γύρω τους. Ωστόσο, αυτό που μπορείτε να δείτε δεν είναι πάντα πραγματικό.

Όταν ένα άτομο πάσχει από την περίεργη αυτή ασθένεια, θα συγκρίνει πάντα τη ζωή του με εκείνη των άλλων. Θα νιώθει άσχημα γιατί οι άλλοι κάνουν ταξίδια, ενώ εκείνος βρίσκεται στον καναπέ του, κοιτάζοντας το τηλέφωνό του. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα θα μπορούσε να οδηγήσει μέχρι και στην κατάθλιψη.

Επιπτώσεις

Αυτή η εξάρτηση έχει σημαντικές ψυχολογικές συνέπειες. Για παράδειγμα, έρευνα σχετικά με τη μνήμη έδειξε ότι όταν έχουμε αξιόπιστες εξωτερικές πηγές πληροφοριών για συγκεκριμένα θέματα που έχουμε στη διάθεσή μας, τότε αυτό μειώνει το κίνητρ μας και την ικανότητά μας να αποκτήσουμε και να διατηρήσουμε τη γνώση για το συγκεκριμένο θέμα.

Στο παρελθόν, οι κύριες πηγές πληροφοριών για κάποιο θέμα ήταν οι υπόλοιποι άνθρωποι. Αλλά τώρα έχουμε μια πηγή παντογνωσίας στις τσέπες μας. Γιατί να πρέπει να θυμόμαστε τα πάντα, όταν μπορούμε να ρωτήσουμε τη Siri; Μάλιστα η έρευνα διαπιστώνει ότι το αίσθημα που νιώθουν όσοι δεν έχουν το κινητό τους είναι παρόμοιο με αυτό της απόρριψης από έναν ερωτικό σύντροφο ή κάποιου χωρισμού. Το άτομο νιώθει σαν να χάνει κυριολεκτικά τη γη κάτω από τα πόδια του.

«Οι άνθρωποι δεν χρησιμοποιούν τα τηλέφωνά τους μόνο για να μιλήσουν με άλλους. Πρόκειται για μια συσκευή συνδεδεμένη στο διαδίκτυο που επιτρέπει στους ανθρώπους να ασχολούνται με πολλές πτυχές της ζωής τους. Θα πρέπει να αφαιρέσετε χειρουργικά ένα τηλέφωνο από έναν έφηβο, επειδή ολόκληρη η ζωή του είναι ριζωμένη σε αυτήν τη συσκευή», αναφέρουν οι επιστήμονες.

Παράλληλα, αμερικανική μελέτη υποστηρίζει πως… μια μέρα μακριά από το smartphone μπορεί να προκαλέσει σε αρκετούς υψηλότερη πίεση και να αυξήσει τους παλμούς.

Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδίνου, τονίζοντας ότι το άγχος του αποχωρισμού από το smartphone θα γίνεται ολοένα και μεγαλύτερο στο μέλλον, καθώς η τεχνολογία θα γίνεται πιο εξατομικευμένη και οι άνθρωποι θα εξαρτώνται περισσότερο από αυτήν.

Η «nomophobia» μέχρι στιγμής δεν έχει κατηγοριοποιηθεί ως μία ειδική ψυχική δυσλειτουργία, ωστόσο μελέτες έχουν δείξει ότι η προσκόλληση στα smartphone μπορεί να προκαλέσει σημαντικά προβλήματα.

Νωρίτερα φέτος, έρευνα του McCombs School of Business διαπίστωσε πως το να έχουμε απλώς ένα κινητό σε σημείο προσβάσιμο σε εμάς, ακόμη κι αν είναι κλειστό ή με την οθόνη αναποδογυρισμένη, μπορεί να μειώσει την αντιληπτική ικανότητα.

Στην εποχή που διανύουμε, όπου ολόκληρη γενιά γεννήθηκε μέσα στο άγχος της έκθεσης και της αυτοπροβολής, ερχόμαστε αντιμέτωποι με επιπρόσθετο φορτίο στρες και άγχους, το οποίο μας μεταφέρει η αλόγιστη χρήση του κινητού. Μήπως ήρθε η ώρα να εντοπίσουμε το πρόβλημα και να προσπαθήσουμε να το αντιμετωπίσουμε;