Long Covid: Πόσοι έχουν χάσει τη ζωή τους, ποιοι κινδυνεύουν

Μπορεί, σύμφωνα με την πρώτη παγκοσμίως μελέτη για τους θανάτους από Long Covid, το ποσοστό των ανθρώπων που χάνουν τη ζωή τους να είναι μικρό, όμως οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι ο πραγματικός αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος.

Η Long Covid (μακρά Covid) έχει προκαλέσει ή συμβάλει σε τουλάχιστον 3.500 θανάτους στις ΗΠΑ τα τελευταία δυόμιση χρόνια, σύμφωνα με την πρώτη του είδους της μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε χθες, Τετάρτη, από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ.

Η νέα μελέτη έρχεται να επιβεβαιώσει την ανάγκη για δομές αντιμετώπισης των συμπτωμάτων που επιμένουν σε σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού, ακόμη και για μήνες μετά από τη λοίμωξη με κορονοϊό.

Επίσης, έρχεται να μας υπενθυμίζει ότι δεν θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο πως όταν κάποιος έχει περάσει την οξεία φάση της λοίμωξης, δηλαδή τις πρώτες 14 ημέρες, είναι απολύτως ασφαλής, ειδικά αν κάποια από τα συμπτώματα επιμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα.

«Δεν είναι μία από τις κύριες αιτίες θανάτου της λοίμωξης από κορονοϊό, όμως, όντως μπορεί κάποιος να χάσει τη ζωή του, ακόμη και μετά από μήνες από τη νόσηση και ως εκ τούτου είναι πολύ σημαντικό εύρημα. Δεν έχουμε σταματήσει να μαθαίνουμε νέες πτυχές του ιού και της λοίμωξη που προκαλεί», υπογραμμίζει η Farida Ahmad, υπεύθυνη της μελέτης και ειδική στο Εθνικό Κέντρο Στατιστικών Υγείας του CDC.

Η Long Covid αποτελείται από μία συστάδα συμπτωμάτων που μπορεί να διαρκέσουν για μήνες και να επηρεάσουν σχεδόν κάθε ζωτικό όργανο ή σύστημα.

Μερικά από τα πιο δύσκολα και εξουθενωτικά συμπτώματα εκδηλώνονται από το αναπνευστικό σύστημα, την καρδιά και το νευρικό σύστημα, με αρκετά συχνό την υπερβολική κόπωση.

Πόσοι πέθαναν από Long Covid

Στο πλαίσιο της μελέτης, οι ερευνητές ανέτρεξαν στα πιστοποιητικά θανάτου σε όλες τις ΗΠΑ, από την 1η Ιανουαρίου 2020 έως και τις 30 Ιουνίου 2022.

Αυτό που ανακάλυψαν, ήταν ότι υπήρχαν 1.021.487 πιστοποιητικά θανάτου που ανέφεραν ως αιτία (υποκείμενη ή συμβάλλουσα) την Covid. Από αυτά, τα 3.544 ή το 0,3% του συνόλου, είχαν δηλωθεί ως ασθενείς με Long Covid.

Μάλιστα, η δρ Ahmad και άλλοι ειδικοί, ανέφεραν ότι το ποσοστό αυτό ενδέχεται να είναι πολύ μεγαλύτερο, καθώς η κατάσταση έχει υποεκτιμηθεί και δεν καταγράφονται σωστά από το σύστημα υγείας των ΗΠΑ αυτοί οι ασθενείς.

«Τα πιστοποιητικά θανάτου ήταν ελλιπή για να αποδώσουν ακριβώς την αιτία θανάτου. Η έρευνα πρέπει να επαναληφθεί με συνεντεύξεις από γιατρούς, μέλη των οικογενειών των θανούντων και την αξιολόγηση του ιατρικού ιστορικού τους», σπεύδει να εξηγήσει η δρ Ahmad.

Ποιες παθήσεις οδήγησαν σε θάνατο ασθενείς με Long Covid

Το 57% των θανάτων που σχετίζονταν με τη Long Covid αφορούσαν άτομα άνω των 75 ετών.

Περίπου το ένα τρίτο των πιστοποιητικών θανάτου σε ασθενείς με Long Covid, ανέφεραν ως βασική αιτία θανάτου παθήσεις της καρδιάς, καρκίνο ή ακόμη και νόσο Αλτσχάιμερ.

Κάτι που σημαίνει ότι τα συμπτώματα της λοίμωξης από κορονοϊό, μπορούν να επηρεάσουν τόσο πολύ μία χρόνια πάθηση, που με αυτόν τον τρόπο κυρίως να οδηγήσουν σε θάνατο.

Οι ειδικοί αναφέρουν ακόμη ότι θα πρέπει να μελετηθούν και να συμπεριληφθούν και οι αυτοκτονίες ατόμων με Long Covid, καθώς υπάρχουν αυτόχειρες οι οποίoi δεν άντεξαν τα έντονα συμπτώματα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Μεγαλύτερη η διάσταση του προβλήματος

Οι επιστήμονες που αξιολόγησαν τη μελέτη του CDC, προκειμένου να δημοσιευτεί σε επιστημονική επιθεώρηση και να θεωρείται έγκυρη, τονίζουν ότι το πρόβλημα έχει πολύ μεγαλύτερη διάσταση και τα θύματα είναι πολλά περισσότερα από αυτά που αποκαλύπτει η πρώτη μελέτη.

«Δεν θα πρέπει να σκεφτούμε ότι η Long Covid δεν είναι σοβαρή και δεν μας απειλεί, επειδή οι θάνατοι είναι λίγοι. Και επίσης, δεν θα πρέπει να μετράμε τα προβλήματα υγείας της νόσου μόνο με τους θανάτους, καθώς εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο υποφέρουν από βαριά συμπτώματα», καταλήγει ο δρ David Putrino, διευθυντής του κέντρου αποκατάστασης στο Νοσοκομείο Mount Sinai της Νέας Υόρκης.

Το σημαντικό είναι οι ασθενείς να αναγνωρίζουν τα συμπτώματα και να προσέρχονται σε κάποιο ιατρείο Long Covid, προκειμένου οι εξειδικευμένοι γιατροί να τα αντιμετωπίσουν άμεσα και ολιστικά, καταλήγουν οι ειδικοί.

Η αντιμετώπιση της Long Covid στην Ελλάδα

Σύμφωνα με την Αναστασία Κοτανίδου, καθηγήτρια Εντατικής Θεραπείας ΕΚΠΑ και διευθύντρια στην Α’ ΜΕΘ του Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός», «το σύνδρομο Long Covid, χαρακτηρίζεται ως ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τη δημόσια υγεία. Σύμφωνα με μελέτες, το 30% των ασθενών που θα νοσήσουν από κορονοϊό θα αντιμετωπίσουν σύνδρομο Long Covid. Αυτό σημαίνει ότι 1 στους 5 θα παρουσιάσει κάποιες υπολειμματικές βλάβες σε ζωτικά όργανα όπως οι πνεύμονες, η καρδιά, το ήπαρ, οι ενδοκρινείς αδένες και το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα».

Στη χώρα μας λειτουργούν αρκετά ιατρεία Long Covid (δείτε εδώ τη λίστα και τα τηλέφωνα για ραντεβού) για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων των ασθενών.

Το πιο οργανωμένο αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», όπου συνεργάζονται ειδικοί από περισσότερες από 10 ειδικότητες για την επίλυση των προβλημάτων των ασθενών, αλλά και για την καταγραφή τους.