Φωτοδερματίτιδα: Πότε το δέρμα γίνεται πιο ευαίσθητο στον ήλιο

Τι είναι η φωτοδερματίτιδα και ποιος ο ρόλος των φαρμάκων στην εμφάνισή της το καλοκαίρι; Μπορεί και να είμαστε απλά αλλεργικοί στον ήλιο; Πώς την αντιμετωπίζουμε και τι πρέπει να προσέχουμε; Ο δερματολόγος Δημήτρης Μαλάνος μιλά στο ygeiamou.gr και μας ενημερώνει

Η φωτοδερματίτιδα πρόκειται για αντίδραση του δέρματος στο ηλιακό φως που προκαλείται εξαιτίας τοπικής ή συστηματικής, δηλαδή εκ του στόματος, λήψης συγκεκριμένων φαρμακευτικών ουσιών, επισημαίνει ο κ. Δημήτρης Μαλάνος, δερματολόγος-αφροδισιολόγος, συνεργάτης Δερματολογικού Τμήματος του Ομίλου Υγεία.

Υπάρχουν φάρμακα που καθιστούν το δέρμα μας πιο ευαίσθητο, πιο ευάλωτο, στην έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία -τα πιο συχνά είναι ορισμένα αντιβιοτικά φάρμακα, όπως οι τετρακυκλίνες, ορισμένα αντικαταθλιπτικά, αντιυπερτασικά, κάποια φάρμακα για το σάκχαρο και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη.

Είναι αρκετά τα φάρμακα που μπορούν να προκαλέσουν αυτή την ευαισθησία και για το λόγο αυτό καλό είναι να ερχόμαστε πάντα σε επικοινωνία με το γιατρό μας ώστε εάν πρόκειται να λάβουμε ή εάν λαμβάνουμε ήδη μία σχετική φαρμακευτική αγωγή να μας καθοδηγήσει κατάλληλα και να είμαστε πολύ προσεκτικοί με την έκθεση στον ήλιο, υπογραμμίζει ο κ. Μαλάνος.

Μπορεί όμως να είμαστε και απλά αλλεργικοί στον ήλιο;

Είναι σπάνιο μεν, αλλά συμβαίνει, και πρόκειται για τη λεγόμενη ηλιακή κνίδωση, μας εξηγεί ο Δημήτρης Μαλάνος. Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι των οποίων το δέρμα μπορεί να έχει μία ιδιαίτερη ευαισθησία στο ηλιακό φως, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται διάφορα εξανθήματα και να υπάρχει αυτή η ευαισθησία, τύπου αλλεργίας, στην έκθεση στο ηλιακό φως.

Το πιο σύνηθες είναι να προκαλείται η φωτοδερματίτιδα από χορηγούμενο φαρμακευτικό σκεύασμα. Πάντως, συχνά και η χρήση κάποιων καλλυντικών ή αρωμάτων μπορεί να προκαλέσει άμεση αντίδραση στο δέρμα εάν εκτεθούμε αμέσως μετά την εφαρμογή στον ήλιο. Να προκληθεί, δηλαδή, μία έντονη φωτοαντίδραση, με κοκκίνισμα, ερύθημα ή δημιουργία φυσαλίδων στο δέρμα.

Η φωτοδερματίτιδα συνοδεύεται από εξανθήματα, κόκκινα σπυράκια, φυσαλίδες, κόκκινες πλάκες στο δέρμα, κνησμό. Παρατηρούνται διαφόρων ειδών εξανθήματα και τα συμπτώματα εν γένει διαφέρουν αναλόγως με το φάρμακο που τα πυροδοτεί σε συνδυασμό με την ηλιακή έκθεση.

Τι πρέπει να κάνουμε εκείνη τη στιγμή;

Η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της φωτοδερματίτιδας είναι ανάλογη με τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουμε σε περίπτωση που έχουμε υποστεί ηλιακό έγκαυμα.

Απομακρυνόμαστε άμεσα από την ήλιο και καταφεύγουμε σε σκιερό μέρος. Καθαρίζουμε καλά την περιοχή με άφθονο καθαρό νερό. Στη συνέχεια, τοποθετούμε μία δροσερή κομπρέσα στο δέρμα ή κάνουμε ένα ντους με χλιαρό νερό.

Δεν πρέπει να τρίψουμε το δέρμα με πετσέτα, πρέπει να το σκουπίσουμε πολύ απαλά, να μην προκαλέσουμε δηλαδή περαιτέρω ερεθισμούς. Επίσης, αποφεύγουμε να βάλουμε στην περιοχή πάγο. Ούτε και πρέπει να βάλουμε αντηλιακό στο ερεθισμένο εκείνη τη στιγμή δέρμα ή όποια άλλα καλλυντικά.

Χρησιμοποιούμε ενυδατικές επουλωτικές κρέμες και εφόσον χρειαστεί και κάποια σκευάσματα που περιέχουν τοπική κορτιζονούχο κρέμα.

Εάν υπάρχουν φυσαλίδες καλό είναι να τις καθαρίσουμε με κάποιο ήπιο αντισηπτικό, όπως είναι η οκτενιδίνη, ενώ αν χρειαστεί εφαρμόζουμε και κάποιες τοπικές αντιβιοτικές κρέμες όπως η κρέμα φουσιδικού οξέος. Αυτό το κάνουμε σαν πρόληψη για να μην έχουμε επιμολύνσεις διότι όταν υπάρχουν φυσαλίδες, αυτές στην πορεία σκάνε και δημιουργούνται ανοιχτές πληγές στο δέρμα, εξηγεί ο κ. Μαλάνος.

Εάν η κατάσταση είναι πιο σοβαρή, το, εξάνθημα είναι πολύ εκτεταμένο ή εάν υπάρχουν περαιτέρω ενοχλήσεις όπως ναυτία, πονοκέφαλος, ταχυκαρδία, τότε θα πρέπει οπωσδήποτε να επικοινωνήσουμε με το γιατρό μας.

Για κάποιες ημέρες φυσικά δεν πρέπει να βγούμε καθόλου στον ήλιο.

Πρόληψη

Για αποτελεσματική προστασία από τον ήλιο και αποφυγή εγκαυμάτων και δερματοπαθειών που εκλύονται από υπεριώδη ακτινοβολία συνιστάται να αποφεύγεται η έντονη έκθεση και πρέπει να θυμόμαστε ότι οι υπεριώδεις ακτινοβολίες περνούν ακόμα και τα σύννεφα, εξ ου και πρέπει να προσέχουμε και τις συννεφιασμένες μέρες, υπογραμμίζει ο Δημήτρης Μαλάνος.

Πρέπει να χρησιμοποιούμε καπέλο και προστατευτικό ρουχισμό, αντηλιακά με ευρύ φάσμα προστασίας που να προστατεύουν και από την UVA και από την UVB ακτινοβολία και να έχουν δείκτη προστασίας τουλάχιστον πάνω από 30 SPF, με ακόμη υψηλότερο δείκτη για τα ανοιχτά δέρματα.

Πρέπει να βάζουμε το αντηλιακό τουλάχιστον μισή ώρα πριν την έκθεση στον ήλιο και είτε εάν μπούμε στη θάλασσα, είτε εάν ιδρώσουμε πολύ, πρέπει να ξαναβάλουμε. Και πάντα συμβουλευόμαστε το γιατρό μας εάν λαμβάνουμε φάρμακα που αυξάνουν την ευαισθησία του δέρματός μας στον ήλιο ώστε να δώσει τις κατάλληλες πρόσθετες οδηγίες για να είμαστε ακόμη πιο προστατευμένοι.