Κλιματική αλλαγή: Πρωτοφανής η άνοδος της στάθμης των θαλασσών

Η άνοδος της στάθμης των θαλασσών από τις αρχές του 20ού αιώνα δεν έχει προηγούμενο εδώ και τουλάχιστον 4.000 χρόνια, προειδοποιεί νέα μελέτη, σύμφωνα με την οποία η άνοδος μέχρι τα τέλη του αιώνα θα είναι μεγαλύτερη από ό,τι αναμενόταν μέχρι τώρα και απειλεί να πνίξει εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους.

Η μελέτη, η οποία παρουσιάζεται στο εξώφυλλο του έγκριτου περιοδικού Science Advances, εξέτασε σπήλαια της Ισπανίας που ανά διαστήματα κατακλύζονται από τα νερά της Μεσογείου και συγκεντρώνουν σπάνιες αποθέσεις ορυκτών.

Αναλύσεις σε αποθέσεις των τελευταίων τεσσάρων χιλιετιών αποκάλυψαν ενδείξεις ενός άγνωστου ως σήμερα συμβάντος ανόδου της στάθμης κατά 20 εκατοστά πριν από 3.200 χρόνια, η οποία προκλήθηκε από το λιώσιμο των πάγων σε διάστημα τεσσάρων αιώνων. Πέρα από αυτό το συμβάν, η στάθμη παρέμεινε σχεδόν σταθερή μέχρι το έτος 1900.

Έκτοτε η στάθμη έχει ανέβει κατά ακόμα 18 εκατοστά, αριθμός που ακούγεται μικρός αλλά είναι στην πραγματικότητα εντυπωσιακά μεγάλος για ένα διάστημα μόλις ενός αιώνα.

«Τα αποτελέσματα που παρουσιάζουμε στη μελέτη μας είναι ανησυχητικά» όσον αφορά τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, σχολιάζει ο Μπόγκνταν Όνακ του Πανεπιστημίου της Νότιας Φλόριντας, πρώτος συντάκτης της δημοσίευσης.

Χωρίς γυρισμό

«Η άνοδος της στάθμης από τη δεκαετία του 1900 είναι πρωτοφανής [σε ταχύτητα] συγκριτικά με τη φυσική μεταβολή του όγκου των πάγων τα τελευταία 4.000 χρόνια». «Αυτό υποδεικνύει ότι, αν η παγκόσμια θερμοκρασία συνεχίσει να αυξάνεται, η στάθμη θα φτάσει σε υψηλότερα επίπεδα από ότι εκτιμούσαν προηγουμένως οι επιστήμονες».

Η ερευνητική ομάδα συνέλεξε 13 δείγματα αποθέσεων από σπήλαια στις μεσογειακές ακτές της Ισπανίας και τα έστειλε σε εξειδικευμένα εργαστήρια στις ΗΠΑ και τη Γερμανία, όπου η ηλικία τους προσδιορίστηκε με τη μέθοδο του ουρανίου. Με την πάροδο του χρόνου το ουράνιο διασπάται αυθόρμητα σε ελαφρύτερα στοιχεία όπως ο μόλυβδος και το θόριο, και οι αναλογίες των στοιχείων αυτών επιτρέπει τη χρονολόγηση ανόργανων υλικών με σχετική ακρίβεια.

«Αν η θερμοκρασία αυξηθεί κατά 1,5 βαθμό στο προσεχές μέλλον η βλάβη θα είναι μη αναστρέψιμη» προειδοποιεί ο Όνακ.

«Πέρα από αυτό το σημείο δεν υπάρχει γυρισμός».

Δεδομένου ότι το 40% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει εντός 100 χιλιομέτρων από τις ακτές, η άνοδος της στάθμης θα ήταν καταστροφική για εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπους.

«Ακόμα κι αν σταματήσουμε αμέσως [να εκπέμπουμε αέρια του θερμοκηπίου), η στάθμη θα συνεχίζει να ανεβαίνει για τουλάχιστον δύο δεκαετίες επειδή το σύστημα έχει θερμανθεί» επισημαίνει ο Όνακ.

Η Διακυβερνητική Υπηρεσία του ΟΗΕ για το Κλίμα (IPCC) εκτιμά ότι μέχρι το 2100 η στάθμη των ωκεανών θα έχει ανέβει κατά περίπου 90 εκατοστά κατά μέσο όρο. Ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν αυτή την εκτίμηση υπεραισιόδοξη και προβλέπουν άνοδο έως και κατά 270 εκατοστά.

Η ομάδα του Όνακ σκοπεύει τώρα να συνεχίσει τη μελέτη εξετάζοντας την άνοδο της στάθμης τα τελευταία 130.000 χρόνια.

Θα εξετάσουν δείγματα από την Ελλάδα, την Ιταλία, το Μεξικό και την Κούβα, μεταξύ άλλων.