Πώς εξηγείται η επιστροφή των λύκων – Ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν

Το φαινόμενο της επανεμφάνισης των λύκων ακόμα και κοντά στα σπίτια δεν πρέπει να μας τρομάζει, ωστόσο δεν μπορούμε να αδρανούμε σαν να μη συμβαίνει, τονίζουν ειδικοί.

Από το ανηλεές κυνήγι του Μεσαίωνα και τα επόμενα χρόνια, που έφτασε το είδος στο όριο της εξαφάνισης, σήμερα, το 2022, οι λύκοι, αλλά και άλλα είδη που εξέλιπαν, επανακάμπτουν και αποκτούν δεσπόζουσα θέση στα ελληνικά δάση αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Αυτό είναι ένα πολύ καλό νέο και από τις όχι και τόσο συνηθισμένες περιπτώσεις που η ανθρώπινη δραστηριότητα προκαλεί τη διάσωση ενός ζωικού είδους, αντί για την οριστική εξαφάνισή του.

Ωστόσο, η «συμβίωση» αυτή σε σύγχρονους όρους φαίνεται ότι δεν μπορεί να γίνει απόλυτα αρμονικά.

Το θλιβερό πρόσφατο περιστατικό στην Πάρνηθα, κατά το οποίο ένας λύκος επιτέθηκε και σκότωσε έναν οικόσιτο σκύλο που βρέθηκε στο καταφύγιο «Μπάφι», δεν προκάλεσε καμία έκπληξη σε όσους παρακολουθούν το ζήτημα.

Τα τελευταία χρόνια, οι επιθέσεις λύκων σε περιοχές των ανθρώπινων δραστηριοτήτων είναι δεκάδες, δημιουργώντας πολλά προβλήματα αλλά και τρόμο, σε ορισμένες περιπτώσεις.

Η σωστή λύση, για το καλό των λύκων και το δικό μας, δεν είναι άλλη από τη «διαχείριση» του φαινομένου, ώστε να επιτευχθεί η κατάλληλη ισορροπία ανάμεσα σε όλα τα «είδη» που διαβιούν στη χώρα μας…

Δείτε το βίντεο από την περιοχή της Χασιάς, το οποίο τραβήχτηκε πριν από περίπου 4 μήνες, στο οποίο ένας λύκος μόλις έχει κατακρεουργήσει ένα πρόβατο στη μέση του δρόμου. Το άγριο ζώο φεύγει μόλις πλησιάζει ένα αυτοκίνητο.

«Καλλιστώ»: Το πρόβλημα είναι ότι οι λύκοι εξοικειώθηκαν μαζί μας -Η θανάτωσή τους δεν είναι ποτέ λύση»

Ο Γιώργος Θεοδωρίδης μίλησε στο iefimerida.gr, υπεύθυνο επικοινωνίας της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Καλλιστώ», που αυτή για πρώτη φορά εντόπισε και τεκμηρίωσε επιστημονικά την επανεμφάνιση των λύκων στην Πάρνηθα, το 2015, ενώ μάλιστα πριν από έναν μήνα είχε προειδοποιήσει και για το φαινόμενο.

Οι 8 λύκοι που υπολογίζεται ότι υπήρχαν τότε -έφτασαν από τα βουνά της Βοιωτίας-, σήμερα ανέρχονται σε 25, το πρόβλημα όμως δεν είναι ο αριθμός, αλλά το γεγονός ότι κάποιοι από αυτούς έχουν περάσει στο στάδιο της «εξοικείωσης» με τον άνθρωπο. «Πλέον, δεν τους ξενίζει η ανθρώπινη δραστηριότητα, δεν νιώθουν κίνδυνο και πολλές φορές τον θεωρούν και πηγή τροφής», μας εξηγεί.

«Υπάρχουν περιστατικά με άτομα που τους εντοπίζουν και τους πετάνε φαγητό για να βγάλουν selfie μαζί τους. Αυτό είναι μεγάλο λάθος», αναφέρει ο Γιώργος Θεοδωρίδης στη συνέντευξή του στο iefimerida.gr.

Το φαινόμενο της επανεμφάνισής του είναι απόλυτα φυσιολογικό, ενώ παρατηρείται με πολλά σαρκοβόρα σε όλη την Ευρώπη. Ένας από τους λόγους είναι πια το νομικό καθεστώς προστασίας τους, όσο φυσικά και η εγκατάλειψη της υπαίθρου.

«Κανένας λύκος -πλην ορισμένων σπάνιων εξαιρέσεων που το ζώο έχει λύσσα- δεν πρόκειται να επιτεθεί σε άνθρωπο. Παρ’ όλα αυτά, δεν πρέπει ποτέ να προσεγγίζουμε τον λύκο. Αν βρεθούμε κατά λάθος κοντά του, με παλαμάκια, φωνές, ίσως και πέτρες, τον απωθούμε αμέσως. Και φυσικά δεν φέρνουμε σε εθνικούς δρυμούς κανένα κατοικίδιο ζώο», εξηγεί.

«Η Πολιτεία πρέπει να αντιμετωπίσει το φαινόμενο με ορισμένα παθητικά και ενεργητικά μέτρα», μας εξηγεί, αναλύοντας αυτά τα μέτρα, και ξεκαθαρίζοντας ότι η θανάτωσή του «δεν είναι ένα από αυτά».

«Ο λύκος πάντα υπήρχε στην Αττική από τα πανάρχαια χρόνια, αλλά κατά το παρελθόν διατηρούσε πολύ χαμηλούς πληθυσμούς, με αποτέλεσμα οι συγκρουσιακές σχέσεις με τους ανθρώπους που δραστηριοποιούνται στην ύπαιθρο καθώς και τους ανθρώπους που βιοπορίζονται στην ύπαιθρο ήταν ελάχιστες και μη αξιολογήσιμες.

Πλέον, ο πληθυσμός του λύκου σε όλη την Ελλάδα αλλά και στην Αττική έχει ανακάμψει θεαματικά, με κύρια αίτια την εγκατάλειψη τις υπαίθρου και την παράλληλη αύξηση του αγριόχοιρου, του ζαρκαδιού και στην περίπτωση της Πάρνηθας, του Κόκκινου Ελαφιού.

Όσον αφορά στην Πάρνηθα, είναι ένας βιότοπος σχετικά απομονωμένος, με μια θεαματική αύξηση του πληθυσμού των λύκων που επηρεάζει δραματικά τη ζωή των ανθρώπων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή.

Δυστυχώς, δεν είναι μόνο αυτή η περιοχή που αντιμετωπίζει πλέον σοβαρά προβλήματα με τους λύκους.

Στα Μέγαρα, στη Βαρυμπόμπη, στην Κηφισιά, στη Μάνδρα, στον Αυλώνα, στο Κρυονέρι έχουν αναφερθεί επιθέσεις λύκων σε κτηνοτροφικά ζώα. Αλλά και στη Βοιωτία (Θήβα, Λιβαδειά, Κωπαΐδα, Παράλια Διστόμου κ.λπ.), στο Βοτάνι του νομού Καστοριάς, στην Κοτρώνι του νομού Σουφλίου, στο μεγαλύτερο μέρος του νομού Δράμας, στο Μέτσοβο, στις Κρατερές και στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης, σε όλη την οροσειρά της Πίνδου οι άνθρωποι της υπαίθρου αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα με τον λύκο, που επιτίθεται στα πρόβατά τους, στα τσοπανόσκυλα ή στα κυνηγόσκυλά τους.

Ο Βαγγέλης Ρωμανός θεωρεί ότι τα κατάλληλα μέτρα που πρέπει να πάρει η πολιτεία είναι τα ακόλουθα:

Υπογραφή ΚΥΑ – Λήψη μέτρων για τη διαχείριση περιστατικών προσέγγισης – αλληλεπίδρασης Λύκου (Canis lupus) σε κατοικημένες περιοχές, με τη δημιουργία τοπικών ομάδων άμεσης επέμβασης για περιστατικά προσέγγισης λύκων στις περιοχές υψηλής επικινδυνότητας. Οι εν λόγω ομάδες να έχουν τη δυνατότητα θανάτωσης του ζώου με επικίνδυνη συμπεριφορά.
2. Υλοποίηση εθνικής απογραφής του λύκου, του προσδιορισμού της φέρουσας ικανότητας των ενδιαιτημάτων και τη θήρευση των λύκων με βάση μοντέλο προσαρμοσμένης κάρπωσης (Adaptive Harvest Management) για τα τμήματα της ελληνικής επικράτειας άνω του 39ο παραλλήλου.

3. Με βάση τα σύγχρονα επιστημονικά και τεχνικά δεδομένα, θα πρέπει να ξεκινήσει διαδικασία τροποποίησης των σχετικών παραρτημάτων της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ «για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας», ώστε να αρθεί η αυστηρή προστασία του λύκου και στα τμήματα της ελληνικής επικράτειας κάτω του 39ου παραλλήλου.

4. Δημιουργία επίσημης κεντρικής βάσης καταγραφής περιστατικών /επιθέσεων από τη Δ/νση Διαχείρισης Δασών.

5. Εκσυγχρονισμό του συστήματος αποζημίωσης, με τη χορήγηση της πλήρους εμπορικής αξίας των απολεσθέντων ζώων που έχουν επιβεβαιωθεί ως κατασπαραγμένα από λύκο (Canis lupus) και την προσθήκη στο σύστημα των αποζημιώσεων και των κυνηγετικών σκύλων.

6. Ενημέρωση άμεσα θιγόμενων κοινωνικών ομάδων (κτηνοτρόφων, κυνηγών κ.ά.)

7. Αντιμετώπιση υβριδισμού λύκου-σκύλου, με την εφαρμογή δράσεων σύλληψης, στείρωσης αδέσποτων σκύλων και απομάκρυνσής τους από αγροτικές και ορεινές περιοχές.

Εν κατακλείδι, σεβόμαστε τη φύση και την άγρια πανίδα και προστατεύουμε εμάς, τις οικογένειές μας και τους τετράποδους φίλους μας.