Ολο και πιο ισχυρές οι καταιγίδες του μέλλοντος

Δεν είναι μόνο η πανδημία της Covid-19 και οι μαζικές πυρκαγιές στην Αυστραλία και τη Δυτική Ακτή των ΗΠΑ που έχουν κάνει το 2020 μια καταστροφική χρονιά. Μέχρι στιγμής, τουλάχιστον, είναι η δεύτερη πιο ενεργή σεζόν του Ατλαντικού σε καταιγίδες στην Ιστορία μετά το 2005 (έτος «Κατρίνα»). Και δεν έχει τελειώσει ακόμα.

Από τον Μάιο το Εθνικό Κέντρο Καταιγίδων των ΗΠΑ έχει εντοπίσει 21 έντονα καιρικά φαινόμενα που κατονόμασε μέσα σε ένα έτος, κάτι που συμβαίνει πρώτη φορά τόσο νωρίς αυτή την εποχή. Αυτό σημαίνει ότι χρησιμοποίησε όλα τα ονόματα καταιγίδων από το αγγλικό αλφάβητο για τη σεζόν του 2020. Στη συνέχεια το Εθνικό Κέντρο θα ξεκινήσει να κατονομάζει τυφώνες με γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου!

Ανησυχητική προοπτική

Η κλιματική αλλαγή θα μπορούσε να μετατρέψει σε συνήθεια αυτά που βιώσαμε το 2020. Τα υψηλότερα επίπεδα της θάλασσας θα οδηγήσουν σε εντονότερες πλημμύρες παράκτιων περιοχών και οι θερμότεροι ωκεανοί θα παρέχουν στους τυφώνες τη θερμική ενέργεια που χρειάζονται.

Ένας θερμότερος πλανήτης μπορεί επίσης να οδηγήσει σε κάτι εξίσου επικίνδυνο, δηλαδή σε πιο αργούς τυφώνες, που παραμένουν στις παραλιακές περιοχές για μέρες, σύμφωνα με τον συγγραφέα που ειδικεύεται στο περιβαλλοντικό, οικολογικό και ιστορικό πεδίο Έρικ Τζέι Ντόλιν. «Ανησυχώ για το μέλλον και τι τυφώνες θα αντιμετωπίσουμε» λέει. «Αυξάνονται τα στοιχεία που δείχνουν ότι ένας θερμότερος κόσμος θα σημαίνει ισχυρότερους και υγρότερους τυφώνες στο μέλλον» προσθέτει.
Οι επιστήμονες μελετούν τον τρόπο με τον οποίο η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τις καταιγίδες και τους τυφώνες για δεκαετίες και τα στοιχεία που μπορούν να επηρεάσουν διάφορες πτυχές των καταιγίδων συνεχίζουν να αυξάνονται. Συνολικά η κλιματική αλλαγή καθιστά αυτά τα ήδη επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα ακόμη πιο επικίνδυνα. Οι καταιγίδες γίνονται ισχυρότερες, πιο υγρές και εντείνονται.
Οι μεγάλες καταιγίδες συμβαίνουν συχνότερα και συσσωρεύονται με σφοδρότερες βροχοπτώσεις, ενώ οι επιστήμονες αναμένουν ότι ισχυρότερες καταιγίδες θα συνεχίσουν να αυξάνονται σε συχνότητα. Επίσης η άνοδος της στάθμης της θάλασσας μαζί με ισχυρούς ανέμους επιδεινώνουν την κακοκαιρία προκαλώντας περισσότερες παράκτιες πλημμύρες.

Όλες οι πτυχές των τυφώνων – από τον σχηματισμό και την αντοχή έως τις καταστροφές – μπορούν να επηρεαστούν σε κάποιον βαθμό από την κλιματική αλλαγή.

Ο σχηματισμός τους

Ο τρόπος με τον οποίο η κλιματική αλλαγή επηρεάζει το εάν σχηματίζεται ή όχι μια καταιγίδα εξαρτάται από την αλληλεπίδραση πολλών χαρακτηριστικών. Από τη μία πλευρά οι θερμότερες θερμοκρασίες των ωκεανών από την κλιματική αλλαγή μπορούν να κάνουν πιο πιθανό να αναπτυχθούν τυφώνες. Από την άλλη πλευρά η αλλαγή των μοτίβων του αέρα μπορεί να έχει πολύπλοκα και αντίθετα αποτελέσματα στην ανάπτυξη μιας θύελλας.

Αν και στον βόρειο Ατλαντικό έχουν σημειωθεί τυφώνες από τη δεκαετία του 1970, οι επιστήμονες δεν λένε ότι αυτό οφείλεται στην κλιματική αλλαγή. Αποδίδουν αυτό το μοτίβο εν μέρει στη μείωση των εκπομπών σωματιδίων αερολύματος, όπως το θείο – από ανθρώπινες δραστηριότητες –, τα οποία στο παρελθόν είχαν εμποδίσει το φως του ήλιου να θερμαίνει τον ωκεανό.

Ενώ η συχνότητα των τυφώνων δεν φαίνεται να αυξάνεται από την κλιματική αλλαγή, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η κλιματική αλλαγή πιθανότατα οδήγησε τις περισσότερες καταιγίδες στο να μετατραπούν σε ισχυρούς τυφώνες (κατηγορίες 3 έως 5). Οι ερευνητές προτείνουν ότι οι πιο καταστροφικοί τυφώνες στις ΗΠΑ είναι τώρα τρεις φορές πιο συχνοί από ό,τι πριν από 100 χρόνια και ότι το ποσοστό των τυφώνων που ανήκουν στην κατηγορία 3 ή παραπάνω στον Ατλαντικό Ωκεανό έχει διπλασιαστεί από το 1980.

Στο μέλλον εκτιμούν ότι οι ισχυρότεροι τυφώνες στις κατηγορίες 4 και 5 θα αυξηθούν σε συχνότητα παγκοσμίως.

Η δύναμή τους

Το θερμότερο νερό και η περισσότερη υγρασία στην ατμόσφαιρα, λόγω της κλιματικής αλλαγής, αποτελούν «καύσιμο» για τις καταιγίδες και τις κάνουν πιο σφοδρές. Οι επιστήμονες είναι σχεδόν βέβαιοι ότι η κλιματική αλλαγή έχει αυξήσει την ένταση των τυφώνων και των καταιγίδων σε όλο τον κόσμο από τη δεκαετία του 1970.
Με τη συνεχιζόμενη αύξηση της θερμοκρασίας αναμένεται ότι τα ποσοστά έντασης των τυφώνων και των καταιγίδων θα συνεχίσουν να αυξάνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του αιώνα.

Η διαδρομή τους

Η αλλαγή του καιρού και τα μοτίβα κυκλοφορίας αέρα μεγάλης κλίμακας λόγω της κλιματικής αλλαγής μπορούν να επηρεάσουν τη θέση και τη διαδρομή ενός τυφώνα. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι τα στάσιμα καιρικά μοτίβα που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή μπορούν να προκαλέσουν βραδύτερες καταιγίδες και οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι τροπικοί κυκλώνες παγκοσμίως κινούνται 10% πιο αργά από το 1949.

Οι καταστροφές

Οι υψηλές ταχύτητες του ανέμου, οι έντονες βροχοπτώσεις και οι πλημμύρες από τις καταιγίδες αυξάνουν τις καταστροφές. Οι υψηλότερες ταχύτητες ανέμου και συνεπώς οι υψηλότερες σε κατηγορία καταιγίδες θεωρούνται άμεσες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Στη συνέχεια η περισσότερη υγρασία στην ατμόσφαιρα μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερες βροχοπτώσεις κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας και τα στάσιμα καιρικά πρότυπα που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή οδηγούν σε αργές καταιγίδες που προκαλούν βροχή σε μια περιοχή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα (όπως ο τυφώνας «Χάρβεϊ» το 2017).

Τέλος, η υψηλότερη στάθμη της θάλασσας από το λιώσιμο των πάγων και οι θερμότεροι ωκεανοί συμβάλλουν σε πιο καταστροφικές εκτάσεις καταιγίδων που προκαλούν σοβαρές πλημμύρες στην ακτή. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο επειδή η στάθμη της θάλασσας βρίσκεται πιο κοντά στο επίπεδο της ξηράς, αλλά και επειδή τα βαθύτερα νερά διευκολύνουν τον άνεμο και τα κύματα να ωθήσουν το νερό στην ξηρά.

Οι υψηλότερες ταχύτητες ανέμου ωθούν επίσης περισσότερο νερό στην ενδοχώρα, συμβάλλοντας στις πρόσθετες πλημμύρες που προκαλούνται από την άνοδο της στάθμης της θάλασσας και τις βροχοπτώσεις.

Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι οι πρόσφατες καταιγίδες είχαν σφοδρότερες βροχοπτώσεις λόγω της κλιματικής αλλαγής. Η έρευνα δείχνει ότι ο τυφώνας «Χάρβεϊ» το 2017 έριξε 15% περισσότερη βροχή και ο τυφώνας «Φλόρενς» το 2018 έριξε 50% περισσότερη βροχή εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.
Οι επιστήμονες αναμένουν να δουν ακόμα πιο έντονες βροχοπτώσεις και επιδείνωση των καιρικών φαινομένων, καθώς συνεχίζονται η υπερθέρμανση του πλανήτη και η άνοδος της στάθμης της θάλασσας.