Δανία: Γιατί διχάζει η τεχνητή χερσόνησος που θα θωρακίζει την Κοπεγχάγη από την άνοδο της θάλασσας

Πριν από ένα χρόνο, τον Ιανουάριο του 2022, μια ομάδα developer, αρχιτεκτόνων και συμβούλων περιβάλλοντος ξεκίνησαν να δουλεύουν ένα νέο πρότζεκτ που, αν ολοκληρωθεί, θα γίνει μία από τις πιο φιλόδοξες, πλην αμφιλεγόμενες υποδομές που έχουν κατασκευαστεί ποτέ στη Δανία.

Πρόκειται για μια τεχνητή χερσόνησο, σχεδόν 1.100 στρεμμάτων, σχεδιασμένη να θωρακίσει την πρωτεύουσα Κοπεγχάγη από την άνοδο της θαλάσσιας στάθμης. Η κατασκευάστρια εταιρεία By & Havn εκτιμά πως το έργο αυτό, γνωστό ως Lynetteholm, είναι απαραίτητο για την προστασία τής πόλης – λιμανιού, δεδομένης της ιστορίας της, γεμάτης με επικίνδυνες καταιγίδες και τις σοβαρές πλημμύρες.

«Οι κλιματικές προβλέψεις δε βελτιώνονται. Πρέπει εμείς -αν μπορούμε- να αλλάξουμε» σημειώνει ο μάνατζερ του έργου, Hans Vasehus.

Αντιδράσεις

Ωστόσο, το έργο των 439 εκατ. δολαρίων έχει ήδη προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, κυρίως από όσους ανησυχούν για το κλίμα. Όσοι αντιτίθενται στο Lynetteholm, ανησυχούν πως η κατασκευή της τεχνητής αυτής χερσονήσου ήδη καταστρέφει οικοσυστήματα και μολύνει τα ντόπια νερά, δηλητηριάζοντας τις προβλήτες της πόλης και διαταράσσοντας τη λεπτή ισορροπία αλατότητας της Βαλτικής.

Ακόμη και πριν την έναρξη των εργασιών, όταν το έργο εγκρίθηκε σε κοινοβουλευτική ψηφοφορία, τον Ιούνιο του 2021, η απόφαση έγινε δεκτή με οργή από τους πολίτες, διαδηλώσεις, εκστρατείες για τη μη περάτωσή του μέσω μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ακόμη και προσπάθειες νομικής αμφισβήτησής του.

Μάλιστα, στην εκδήλωση για την έναρξη των εργασιών, τον Ιανουάριο του 2022, παρουσία της δημάρχου Κοπεγχάγης, του υπουργού μεταφορών της πόλης και της CEO της By & Havn, οι επίσημοι που συμβολικά φτυάρισαν το πρώτο χώμα από την περιοχή, περικυκλώθηκαν από διαδηλωτές που τους κατακεραύνωσαν.

Οι κίνδυνοι

Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Αλλαγή του Κλίματος (Intergovernmental Panel on Climate Change – IPCC) προβλέπει πως έως το 2050 η στάθμη των θαλασσών παγκοσμίως θα έχει ανέβει κατά 22-30 εκατοστά – επιπλέον των 20 και πλέον που έχει ανέβει από τη βιομηχανική επανάσταση..

Οι ερευνητές δε, προβλέπουν πως η Κοπεγχάγη, περιοχές της οποίας βρίσκονται μόλις λίγα μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας,, θα είναι μία από τις περιοχές που θα πληγούν πιο σοβαρά.

«Μεγάλα τμήματα της Κοπεγχάγης και των παρακείμενων περιοχών θα πλημμυρίσουν. Το μετρό θα πλημμυρίσει στη χειρότερη περίπτωση, και θα μείνει εκτός λειτουργίας για ένα χρόνο. Η Κοπεγχάγη θα πληγεί πολύ σοβαρά» επισημαίνει ο Vasehus.

Το έργο

Αντί για έναν τυπικό τσιμεντένιο κυματοθραύστη, οι αρχιτέκτονες τοπίου προσανατολίστηκαν σε ένα «προσαρμοστικό σχέδιο» που θα μπορεί να τροποποιηθεί στο μέλλον, αναλόγως των αναδυόμενων αναγκών.

Κι όπως μια φυσική παραλία μπορεί να ανακόψει και να απορροφήσει την πανίσχυρη δύναμη των κυμάτων, έτσι και η τεχνητή ακτογραμμή Lynetteholm θα απορροφά και θα διαχέει τα κύματα, φιλοδοξούν οι εμπευστές του εγχειρήματος.

«Αντί να του δώσουμε κάθετο ύψος, θα το κάνουομε πλατύ. Αν ήταν κάθετος κυματοθραύστης, θα ήταν καθίστατο ευάλωτος, αν η στάθμη της θάλασσας ανέβαινε από πάνω με τα κύματα. Όμως, εδώ μπορούμε να συσσωρεύσουμε καλύτερα τα κύματα με ένα παραλιακό μέτωπο που τα απορροφά με μια πιο φυσική προσέγγιση» σημειώνει ο Ole Schrøder, υπεύθυνος μιας από τις συνεργαζόμενες στο έργο αρχιτεκτονικές εταιρείες.

Οι επικρίσεις, πάντως, για το έργο είναι πολυεπίπεδες, με όσους αντιτίθενται στο Lynetteholm να εγείρουν φόβους για το ότι η χερσόνησος θα γίνει πρότυπο «δυσπροσαρμοστικότητας» (maladaptation, όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει αρχιτεκτονική που σχεδιάζεται για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, αλλά τελικά η ίδια προκαλεί σοβαρότερη περιβαλλοντική ζημιά».