Περίπτερα: Σβήνουν οι «μικρές επιχειρήσεις» με το ένδοξο παρελθόν

Κάποτε τα περίπτερα θεωρούνταν (και ήταν) μια πολύ καλή μικρή οικογενειακή επιχείρηση και αποτελούσαν μέρος της καθημερινότητας της Ελλάδας. Σταθμός πρώτης ανάγκης και τόπος συνάντησης. Σημείο αναφοράς.

Η ατάκα «άνοιξε ένα περίπτερο να σωθείς» έχει μείνει χαραγμένη στις μνήμες όλων  και άπαντες έβαζαν λυτούς και δεμένους για να πάρουν την πολυπόθητη άδεια, που – η αλήθεια είναι – δικαιούνταν πολύ λίγοι για να ανοίξουν τα (πάλαι ποτέ) «μικρά χρυσωρυχεία».

Τα περίπτερα, που ξεκίνησαν παλαιότερα ως προνόμιο των αναπήρων πολέμου, εξελίχθηκαν σε μικρό πολυκατάστημα και είχαν γίνει από… γραφείο πληροφορίων μέχρι τηλεφωνικό κέντρο.

Ο τζίρος από τις εφημερίδες, τα τσιγάρα, τα παγωτά, τα αναψυκτικά ήταν ικανοποιητικός, στα χρόνια προ οικονομικής κρίσης και οι καταναλωτές έβρισκαν τα πάντα σε αυτά τα μικρά κουβούκλια που αποτέλεσαν για δεκαετίες έναν θρίαμβο της μικροεπιχειρηματικότητας, και κάλυπταν τις οικονομικές τους ανάγκες.

Ωστόσο, η οικονομική κρίση χτύπησε και τον συγκεκριμένο κλάδο και η σκληρή δεκαετία της κρίσης, η πανδημία με το κλείσιμο της εστίασης (αφού ο κόσμος σταμάτησε να ψωνίζει) αλλά και οι συνθήκες ζωής γονάτισαν τους περιπτεριούχους, που είδαν τον τζίρο τους να σημειώνει βουτιά.

Συν τις άλλοις, πολλοί καπνιστές, που αγόραζαν τσιγάρα από τα περίπτερα,  στράφηκαν στο λαθρεμπόριο καπνού, επειδή βρήκαν φθηνά προϊόντα, ενώ και τα ψιλικά είδη έχουν κατακρημνιστεί.

Επίσης, οι αλυσίδες μίνι μάρκετ οι οποίες κερδίζουν διαρκώς μερίδια αγοράς, συντελούν στον αφανισμό από τον επιχειρηματικό χάρτη των περιπτέρων, η ιστορία των οποίων, ξεκίνησε από το Ναύπλιο, όταν άνοιξε το πρώτο περίπτερο στην Ελλάδα. Στην Αθήνα, το πρώτο περίπτερο έκανε την εμφάνιση του το 1911 στην οδό Πανεπιστημίου.

Στοιχεία-σοκ

Τα στοιχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Περιπτέρων αποδεικνύουν του λόγου το αληθές. Το 2010 μετρούσαμε 11.000 περίπτερα σε όλη την Ελλάδα και πλέον έχουν μείνει λιγότερα από τα μισά (κάτω από 5.000) ενώ στην Αθήνα υπάρχουν 450 από τα 1.200 που ήταν πριν από την οικονομική κρίση. Στη Θεσσαλονίκη δε, η κατάσταση είναι χειρότερη. Από 3.000 που ήταν το 2010, σήμερα τα περίπτερα δεν ξεπερνούν τα 700 και στην Πάτρα, έχουν απομείνει μόλις 117 περίπτερα, από 332 μια δεκαετία πριν.

Μόνες εξαιρέσεις φαίνεται να είναι, προς το παρόν τουλάχιστον, τα περίπτερα σε γειτονιές με πυκνή κατοίκηση, τα οποία φαίνεται ακόμη να αντέχουν.

Η αρχή του τέλους

Η αρχή του τέλους φαίνεται να ξεκίνησε μετά το 2012, όταν η τρόικα έβαλε στο κάδρο τα περίπτερα με την αλλαγή της αρμοδιότητας χορήγησης αδειών. Κάθε περιπτερούχος που βγαίνει στη σύνταξη ή πεθαίνει συνεπάγεται και το κλείσιμο της επιχείρησης, αφού η άδεια δεν θα μπορεί να μεταβιβαστεί. Αναφοράς χρίζει ότι πλέον οι Δήμοι είναι αυτοί που έχουν πια τη θεσμική -για την αδειοδότηση- και χωροταξική αρμοδιότητα.

Tα POS η χαριστική βολή

Κατά την Ομοσπονδία, χαριστική βολή ήταν τα POS αφού η χρήση τους καθίσταται πλέον υποχρεωτική και στα περίπτερα. Γιατί; Μειώνουν το περιθώριο κέρδους σε επίπεδο ζημίας για τα βασικά είδη που εμπορεύονται οι περιπτεριούχοι (τσιγάρα, εφημερίδες, κάρτες, ψιλικά) λόγω της υποχρεωτικής προμήθειας που επιβάλλουν οι τράπεζες για τη χρήση του POS επί του τζίρου.

Με τη χρήση των POS, όπως επισημαίνουν στην «Κυριακάτικη Α» άνθρωποι του κλάδου, οι περιπτεριούχοι επωμίζονται το κόστος των συναλλαγών και της μηνιαίας συντήρησης που για κάθε συναλλαγή ανέρχεται σε 0,05 ευρώ, επομένως χάνουν το 50% του κέρδους τους από την πώληση των καπνικών προϊόντων.