Γενόσημα: Η επιβάρυνση του ασθενούς δεν μπορεί να υπερβαίνει τα €3 ανά σκεύασμα

Υπογράφηκε από τον υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη η απόφαση για τα γενόσημα φάρμακα ώστε να μην επιβαρύνονται οι ασθενείς πάνω από 3 ευρώ για τη διαφορά ασφαλιστικής-λιανικής.

«Στόχος μας είναι με την πολιτική διείσδυση των γενοσήμων φαρμάκων να εξοικονομήσουμε από την δαπάνη χώρο για την εισαγωγή καινοτόμων θεραπειών που θα τις έχει απόλυτη ανάγκη ο κόσμος» δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο υπουργός.

«Προσέθεσα σε νέα Υπουργική Απόφαση “κόφτη” στα 3 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι για τα γενόσημα φάρμακα η επιπλέον επιβάρυνση ενός ασθενούς δεν μπορεί να είναι περισσότερη από 3 ευρώ ανά σκεύασμα» υπογράμμισε σε άλλο σημείο.

Αναλυτικά ο υπουργός Υγείας δήλωσε για τη «Ρύθμιση Θεμάτων Τιμολόγησης Φαρμάκων»:

«Κάθε εφαρμογή πολιτικής πρέπει να εξυπηρετεί διάφορους στόχους. Από τη μία, στην προκειμένη περίπτωση τον έλεγχο της φαρμακευτικής δαπάνης, πράγμα που είμαστε υποχρεωμένοι να κάνουμε εάν θέλουμε να μπορούμε να διευκολύνουμε την είσοδο νέων καινοτόμων φαρμάκων στην τελική λίστα και αν είναι να σώσουμε περισσότερες ανθρώπινες ζωές και από την άλλη, να αποφύγουμε την υπερβολική επιβάρυνση των ασθενών στην περίπτωση που για τους δικούς τους λόγους δεν θέλουν να αλλάξουν το σκεύασμα το οποίο χρησιμοποιούν.

Η πρόσφατη απόφαση του ΕΟΠΥΥ, τι λέει; Λέει ότι ο ΕΟΠΥΥ αποζημιώνει το φτηνότερο γενόσημο. Αυτό δυνητικά δημιουργεί τον κίνδυνο ότι αν ένας ασθενής ή ο γιατρός του επιλέγει ένα ακριβότερο γενόσημο, η διαφορά επιβαρύνει τον ασθενή. Στις περισσότερες των περιπτώσεων αυτή η βάση είναι πάρα πολύ μικρή, γιατί οι τιμές των γενοσήμων είναι χαμηλές και κοντά η μία με την άλλη. Σε κάποιες όμως οριακές περιπτώσεις αυτό θα μπορούσε δυνητικά να είναι και αρκετά μεγάλη επιβάρυνση.

Για να αποφύγουμε, λοιπόν, αυτήν την στρέβλωση, που δεν αποτελεί πολιτική μας βούληση, προσέθεσα σε νέα Υπουργική Απόφαση “κόφτη” στα 3 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι για τα γενόσημα φάρμακα η επιπλέον επιβάρυνση ενός ασθενούς δεν μπορεί να είναι περισσότερη από 3 ευρώ ανά σκεύασμα.

Στόχος μας είναι με την πολιτική διείσδυση των γενοσήμων φαρμάκων να εξοικονομήσουμε από την δαπάνη χώρο για την εισαγωγή καινοτόμων θεραπειών που θα τις έχει απόλυτη ανάγκη ο κόσμος. Όταν ο ασθενής χρειαστεί ένα καινοτόμο φάρμακο, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να του το δώσουμε».

Η παρέμβαση του Υπουργείου Υγείας έρχεται μετά την αναστάτωση που έχει προκληθεί από την περασμένη Δευτέρα και τη διαπίστωση στην πράξη, μπροστά στους πάγκους των ιδιωτικών φαρμακείων, ότι σε κάποιες περιπτώσεις φαρμάκων  το ποσό της συμμετοχή των ασφαλισμένων είναι αισθητά αυξημένη, παρότι δεν έχει αυξηθεί το ποσοστό.

Γιατί όμως αυξήθηκε η συμμετοχή; Σύμφωνα με νομοθετική ρύθμιση του 2022 καταργήθηκε η εξίσωση της ασφαλιστικής τιμής (τιμή αποζημίωσης) και της λιανικής τιμής ενός φαρμάκου για τα γενόσημα. Όλα τα φάρμακα, δηλαδή, εντάχθηκαν στον ίδιο κανόνα για τον υπολογισμό συνεισφοράς του ασθενούς. Ο νόμος πήρε παρατάσεις, με την τελευταία να λήγει τέλος του 2023. Ο Υπουργός Υγείας, Άδωνις Γεωργιάδης, δεν έδωσε άλλη αναβολή, και έτσι τέθηκε σε ισχύ.

Η τιμή αποζημίωσης (ή ασφαλιστική τιμή) ενός φαρμάκου πάνω στην οποία ορίζεται και η συμμετοχή του ασθενούς στην αγορά του (10% ή 25% ανάλογα με το αν πρόκειται για χρόνιες ή μη παθήσεις), προσδιορίζεται με βάση το πιο φτηνό σκεύασμα στην κατηγορία. Αυτό αφορά στα φάρμακα για τα οποία δεν ισχύει προστασία πατέντας και έτσι ως ασφαλιστική τιμή προσδιορίζεται συνήθως η τιμή του πιο φτηνού. Αν τώρα ένας ασθενής επιλέξει να αγοράσει ένα πιο ακριβό φάρμακο με την ίδια δραστική ουσία, τότε η διαφορά ανάμεσα στη λιανική τιμή και την ασφαλιστική τιμή καλύπτεται από τον ίδιο.

Για τα γενόσημα έως σήμερα ίσχυαν τα εξής: Ο ΕΟΠΥΥ χρέωνε ως συμμετοχή του ασθενούς μόνο το 10% ή 25% που αναλογούσε στη λιανική τιμή, ανεξάρτητα αν επέλεγε το φθηνότερο ή κάποιο πιο ακριβό γενόσημο. Η διαφορά των δύο τιμών επιβάρυνε τον ΕΟΠΥΥ και ήταν της τάξης των 30 εκατ. ευρώ. Βέβαια το κόστος αυτό κατέληγε στις φαρμακευτικές εταιρείες μέσω του clawback (αυτόματες επιστροφές). Πλέον, όμως, η εξαίρεση για τα γενόσημα σταμάτησε και τη διαφορά την επιβαρύνονται οι πολίτες.

Αξίζουν κάποια παραδείγματα για να γίνει κατανοητή η αλλαγή:

• Γενόσημο σκεύασμα παθήσεων του πεπτικού συστήματος είχε λιανική (εξομοιωμένη με την ασφαλιστική) τιμή 4,35 ευρώ με το δελτίο τιμών του Δεκεμβρίου. Με το νέο δελτίο τιμών και ενσωματωμένες τις παραπάνω αλλαγές, έχει ασφαλιστική τιμή 2,41 ευρώ και λιανική τιμή 4,12 ευρώ. Ο πολίτης που έχει συμμετοχή 25% στα φάρμακα, συνήθιζε να πληρώνει για αυτό 1,09 ευρώ. Τώρα, καλείται να πληρώσει 0,60 ευρώ τη συμμετοχή 25% που υπολογίζεται επί της ασφαλιστικής τιμής (δηλαδή το 25% του 2,41 ευρώ) και επιπλέον τη διαφορά των δύο τιμών η οποία είναι 1,71 ευρώ. Επομένως, θα δώσει ως συνολική συμμετοχή 2,31 ευρώ.

• Ακριβώς με τον παραπάνω τρόπο υπολογισμού και στην ίδια κατηγορία ποσοστού συμμετοχής, δηλαδή 25%, ο πολίτης για γενόσημο σκεύασμα μετφορμίνης έδινε συμμετοχή 7,01 ευρώ (λιανική και ασφαλιστική τιμή 28,02 ευρώ), ενώ πλέον χρειάζεται να δώσει 5,49 ευρώ τη συμμετοχή του επί της ασφαλιστικής τιμής (21,95 ευρώ με το νέο δελτίο τιμών) και τη διαφορά λιανικής (26,04 ευρώ) με ασφαλιστική τιμή. Συνεπώς, συνολικά 9,58 ευρώ.

• Γενόσημο σκεύασμα σιταγλιπτίνης και μετφορμίνης είχε συμμετοχή (25%) έως τώρα 7,01 ευρώ. Πλέον, με ασφαλιστική τιμή 20,49 ευρώ και λιανική τιμή 24,31 ευρώ έχει συμμετοχή επί της ασφαλιστικής τιμής 5,12 ευρώ και τη διαφορά των δύο τιμών που είναι 3,82 ευρώ. Άρα, συνολική συμμετοχή 8,94 ευρώ.

• Γενόσημο σκεύασμα για το καρδιαγγειακό σύστημα είχε συμμετοχή (25%) 4,69 ευρώ (κόστιζε 18,79 ευρώ), ενώ πλέον έχει συμμετοχή επί της ασφαλιστικής τιμής (15,13 ευρώ) που προκύπτει στα 3,78 ευρώ και επιπλέον τη διαφορά με τη νέα λιανική τιμή (17,44 ευρώ). Συνολική συμμετοχή, επομένως, 6,09 ευρώ.

• Υπάρχουν και περιπτώσεις με σημαντικές διαφοροποιήσεις. Ενδεικτικά, γενόσημο φάρμακο στην κατηγορία των στατινών με λιανική τιμή 23,28 ευρώ (και με το παλιό και με το νέο δελτίο τιμών) και ασφαλιστική τιμή 7,35 ευρώ, είχε ως συμμετοχή από τον πολίτη, για την κατηγορία του 25%, 5,82 ευρώ, ενώ πλέον ανέρχεται σε 17,70 ευρώ.