Μπουένος Άιρες: Το Παρίσι του Νότου

Και μόνο το πρωτότυπο όνομα που αποφάσισαν να της δώσουν οι Ισπανοί άποικοι, δηλαδή Πόλη της Αγιοτάτης Τριάδας και Λιμάνι της Μαρίας του Καλού Αέρα, όταν μετά από πολύμηνο ταξίδι προσέγγισαν τις ακτές της Νότιας Αμερικής το καλοκαίρι του 1536, φτάνει για να αντιληφθεί κανείς ότι έχει να κάνει με μια αχανή σε έκταση, δαιδαλώδη σε ρυμοτομία, ποικιλόμορφη σε αρχιτεκτονική και γεμάτη αντιθέσεις πόλη με φαραωνικές επαύλεις και πολυώροφους ουρανοξύστες από τη μια και παραγκουπόλεις, τις villas miseria, από την άλλη.

Στο συλλογικό ασυνείδητο των κατοίκων του βόρειου ημισφαιρίου το Μπουένος Αϊρες -nickname που επικράτησε για προφανείς λόγους συντομίας και ευκολίας- είναι εντυπωμένο ως μια άφταστη ταξιδιωτική φαντασίωση.

Σαν μια μακρινή, ανεξερεύνητη γη που πόρρω απέχει από τον τρόπο, την ατμόσφαιρα και τη φιλοσοφία των δυτικών πόλεων. Στην πραγματικότητα βέβαια η πρωτεύουσα της Αργεντινής περισσότερα κοινά μοιράζεται με τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες απ’ ό,τι με τις πολύβουες πόλεις της Λατινικής Αμερικής.

Αλλωστε το πρώτο πράγμα που θα διαβάσει κανείς για την πατρίδα του Πάπα Φραγκίσκου, του Σέρχιο Αγκουέρο και της Καμίλα Μορόνε είναι ότι πρόκειται για το Παρίσι του νότιου ημισφαιρίου.

Και αυτό δεν οφείλεται μόνο στο αρχιτεκτονικό στυλ του εκλεκτικισμού που είναι πανταχού παρόν στην πόλη, αλλά και στην αισθητική και την αντίληψη των κατοίκων της.

Εξάλλου οι περισσότεροι από αυτούς είναι απόγονοι των Ισπανών αποίκων και των Ιταλών μετοίκων που μέσα σε λιγότερο από πέντε αιώνες δημιούργησαν μια μητρόπολη που διαρκώς εξελίσσεται και δεν διστάζει να επινοεί ξανά τον εαυτό της όταν οι συνθήκες, οι κοινωνικές και κυρίως οι οικονομικές, το απαιτούν.

Ας είμαστε ειλικρινείς. Το πρώτο πράγμα που έρχεται παβλοφικά στον νου στο άκουσμα των λέξεων Μπουένος Αϊρες είναι ο μελαγχολικός ήχος του μπαντονεόν και δύο ευθυτενή, κουρδισμένα, θαρρείς, σώματα να μονομαχούν στον ρυθμό του τάνγκο.

Κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί στο τουριστικό κλισέ, στο οποίο ενέδωσε με χάρη και κομψότητα η Μαρίνα Πατούλη, όπως είδαμε στο Instagram της, κατά τη διάρκεια του πρόσφατου ταξιδιού της στην πρωτεύουσα της Αργεντινής.

Μπορεί ο συγκεκριμένος χορός, που νομοτελειακά θέλει δύο, να είναι το πιο λαοπρόβλητο εξαγώγιμο προϊόν της Αργεντινής, ωστόσο το Μπουένος Αϊρες έχει καταφέρει προ πολλού να απαλλαγεί από τον ετεροπροσδιορισμό των ταξιδιωτικών οδηγών και να ανταγωνίζεται σε πολιτιστικά προϊόντα ακόμα και τις δυτικές μητροπόλεις.

Περίτρανο παράδειγμα;

Οι 300, κατά μέσο όρο, παραστάσεις που ανεβαίνουν στα θέατρα της πόλης κάθε Σαββατοκύριακο. Περισσότερες δηλαδή απ’ όσες θα βρει κανείς στο Μπρόντγουεϊ της Νέας Υόρκης ή στο Γουέστ Εντ του Λονδίνου. Ομφαλός της πολιτιστικής παραγωγής της πόλης είναι το δίχως άλλο το Τεάτρο Κολόν, δηλαδή η Οπερα της πόλης.

Το λυρικό θέατρο του Μπουένος Αϊρες είναι ένα από τα πιο ιστορικά, φημισμένα και δραστήρια της υφηλίου, ενώ, σύμφωνα με τους ειδήμονες, η κρυστάλλινη ακουστική του συναγωνίζεται ακόμα και πολύ νεότερες και τεχνολογικά προηγμένες σάλες.

Σημείο αναφοράς είναι και το μουσείο MALBA, απ’ όπου πιθανότατα ο επισκέπτης αποχωρεί με overdose έργων της Φρίντα Κάλο, του Φερνάντο Μποτέρο και άλλων περιώνυμων Λατινοαμερικανών εικαστικών.

Και μπορεί η -και με συνταγματική βούλα- αυτόνομη πρωτεύουσα της Αργεντινής να είναι μια πόλη πολύχρωμη, ζωηρή και διαρκώς διευρυνόμενη, ωστόσο η περιήγηση στα σπλάχνα της για πολλούς ξεκινά από το περίφημο νεκροταφείο της στην ιλουστρασιόν περιοχή της Ρεκολέτα, εκεί δηλαδή όπου ζει, δημιουργεί και προφανώς απολαμβάνει τον αιώνιο ύπνο της η αργεντίνικη ελίτ – εκ των ων ουκ άνευ αξιοθέατο της αχανούς έκτασης είναι ο τάφος της Εβίτα Περόν.

Αλλά ας γυρίσουμε στα εγκόσμια. Φυσικά, υπάρχει η Ρεκολέτα, δηλαδή το Κολωνάκι -και κάτι παραπάνω- του Μπουένος Αϊρες, όπου κυριαρχούν οι πολυτελείς κατοικίες, οι μη μου άπτου ένοικοί τους, τα εμπορικά κέντρα με τις μπουτίκ των ευρωπαϊκών και αμερικανικών high street οίκων αλλά και το Ateneo Grand Splendid, δηλαδή ένα παλιό θέατρο που μετατράπηκε σε ένα εντυπωσιακών διαστάσεων υπέροχο βιβλιοπωλείο.

Μια θέση όμως στο ταξιδιωτικό καλεντάρι αξίζει με το παραπάνω και το γειτνιάζον Παλέρμο, μια γειτονιά που αφού υπέστη το απαραίτητο gentrification αναδείχθηκε στο επίκεντρο της νυχτερινής ζωής της πόλης με άπειρα wine bars για να απολαύσει κανείς όσο Μαλμπέκ δεν έχει πιει ποτέ στη ζωή του, εστιατόρια που επαναπροσδιορίζουν την τοπική γαστρονομία και bars που λειτουργούν σε ωράρια Αττικής Ριβιέρας.

Εκεί, στρατηγικά τοποθετημένο, βρίσκεται και το ξενοδοχείο της οικογένειας Κόπολα -ναι, του πατριάρχη Φράνσις Φορντ, ο οποίος έζησε κατά διαστήματα στο Μπουένος Αϊρες- ονόματι «Be Jardin Escondido». Τίποτα ωραίο σε αυτή τη ζωή δεν είναι δωρεάν, ούτε το εν λόγω κατάλυμα, οι τιμές του οποίου ξεκινούν από τα 443 ευρώ ανά διανυκτέρευση.

Στο Παλέρμο ενδεχομένως θα απολαύσει κανείς και το πιο νόστιμο steak της ζωής του -έτσι τουλάχιστον υποστηρίζουν οι aficionados του κρέατος- στο διαστάσεων τοπόσημου «Don Julio», ενώ στην ίδια γειτονιά λειτουργεί και η μοναδική συμμετοχή της Αργεντινής στη λίστα των 50 καλύτερων εστιατορίων του κόσμου.

Ο σεφ Germán Martitegui του «Tegui» πέτυχε ό,τι δεν είχαν καταφέρει οι συμπατριώτες του μάγειρες από το 2002, βάζοντας την αργεντίνικη γαστρονομία ξανά στον παγκόσμιο χάρτη.

Επιρροές από την Παταγονία, μινιμαλισμός, εποχικότητα και εντοπιότητα στα υλικά συνθέτουν ένα μενού οκτώ πιάτων που έφεραν το «Tegui» στην 49η θέση της κατάταξης, σύμφωνα με το The World’s 50 Best Restaurants.

Στα όρια ανάμεσα στη Ρεκολέτα και το Παλέρμο μπορεί κανείς να ξαποστάσει στο περίφημο «Cafe Tortori», ένα από τα εμβληματικότερα της πόλης, και να νιώσει όπως ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες ή ο Κάρλος Γαρδέλ, δύο από τους θρυλικούς θαμώνες του.

Λίγο μακρύτερα, στη συνοικία Σαν Μιγκέλ, βρίσκεται το δεύτερο γαστρονομικό διαμάντι της πόλης. Το «El Baqueano» έχει επενδύσει στις πρώτες ύλες από μικρούς παραγωγούς, ενώ ο ισπανοθρεμμένος σεφ Fernando Rivarola καυχιέται για τα πιάτα του με κρέας από λάμα και αλιγάτορα.

Πάντως, αν αποζητά κανείς το εξεζητημένο όχι μόνο στο πιάτο του αλλά και στη διαμονή του στο Μπουένος Αϊρες, το ξενοδοχείο «Faena» στην ίδια περιοχή φέρνει την παλιά αποικιακή αίγλη στον 21ο αιώνα με όχημα τη μαξιμαλιστικά μινιμαλιστική αισθητική του Φίλιπ Σταρκ.

Την εμπειρία σίγουρα θα ολοκληρώσει η παρακολούθηση ενός αγώνα πόλο με άλογα -κάτι σαν αθλητικός θεσμός για τους Αργεντινούς, όταν δεν κλωτσούν το τόπι- στο Campo Argentino de Polo, όπου έχουν αγωνιστεί στο πλαίσιο φιλανθρωπικών αγώνων μέχρι και οι πρίγκιπες Γουίλιαμ και Χάρι