Ποιος είναι ο ηγέτης της Χαμάς που πέρασε πάνω από 20 χρόνια της ζωής του σε ισραηλινή φυλακή

O Γιαχία Σινουάρ είναι σήμερα ο νούμερο ένα καταζητούμενος στο Ισραήλ. Ο 61χρονος ηγέτης της Χαμάς, που ενορχήστρωσε και εκτέλεσε την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, με θύματα 1400 ισραηλινούς έχει χαρακτηριστεί από τον Μπενιαμίν Νετανιάχου, ως ο «νεκρός που περπατά».

Η εξόντωσή του είναι άλλωστε ο βασικός στόχος του Ισραήλ, με την κυβέρνηση να δηλώνει ότι η καταστροφή της Γάζας και οι δολοφονίες αμάχων, που ξεπερνούν πλέον τις 10.000, θα σταματήσουν μόνο όταν εκείνος θα είναι νεκρός.

Οι Finacial Times, σε άρθρο τους για τον ηγέτη της Χαμάς, περιγράφουν την άνοδο και τη δράση του σκιαγραφώντας την προσωπικότητά του Σινουάρ, τον οποίο το Ισραήλ είχε στα χέρια του 22 χρόνια.

Είναι ένας από τους εκατοντάδες Παλαιστινίους, που πέρασαν σχεδόν μια ζωή στις ισραηλινές φυλακές. Ο ίδιος έμεινε πάνω από δύο δεκαετίες μετά την καταδίκη του από στρατιωτικό δικαστήριο, για τους φόνους 4 Παλαιστινίων και 2 Ισραηλινών το 1989. Απελευθερώθηκε το 2011 σε ανταλλαγή κρατουμένων.
Όλα αυτά τα χρόνια τα πέρασε «σπουδάζοντας» και μαθαίνοντας καλύτερα τον «εχθρό».

Έμαθε εβραϊκά, διάβασε όλα τα βιβλία σημαντικών ισραηλινών όπως οι Βλαντιμίρ Γιαμποτίνσκι, Μεναχέμ Μπέγκιν και Γιτζάκ Ράμπιν, και «μας έμαθε απ έξω κι ανακατωτά» το πως σκέφτονται και ενεργούν οι Ισραηλινοί, όπως υποστηρίζει ο Μίχα Κόμπι, που ανέκρινε τον Σινουάρ για την υπηρεσία πληροφοριών Σιν Μπετ (Shin Bet).

Ενώ ήταν ήδη 15 χρόνια στη φυλακή, ο Σινουάρ έδωσε μια συνέντευξη σε ισραηλινό τηλεοπτικό μέσο, σε άπταιστα εβραϊκά, προτρέποντας τον ισραηλινό λαό αντί για πόλεμο να στηρίξει μια χούντα, ή να κάνει εκεχειρία με την Χαμάς.

«Κατανοούμε ότι το Ισραήλ έχει 200 πυρηνικές κεφαλές και είναι αεροπορικά ισχυρό. Γνωρίζουμε ότι δεν έχουμε τη δυνατότητα να το διαλύσουμε» είχε δηλώσει τότε, φορώντας την παλαιστινιακή μαντίλα.

Μέχρι την παραμονή της σκληρής επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου, οι μυστικές υπηρεσίες αντιμετώπιζαν τον Σινουάρ ως έναν επικίνδυνο εξτρεμιστή, ο οποίος, ωστόσο, ενδιαφερόταν περισσότερο για τη στερέωση της κυριαρχίας της Χαμάς στη Γάζα και την οικονομική εξασφάλιση της, παρά για έναν πόλεμο σε βάρος του Ισραήλ.

Αυτή η λανθασμένη ανάγνωση ήταν το προοίμιο της μεγαλύτερης αποτυχίας των μυστικών υπηρεσιών του Ισραήλ, με αρκετούς να πιστεύουν ότι κατάφερε να τους εξαπατήσει. «Είναι τρελό αλλά δεν τον καταλάβαμε καθόλου», δήλωσε ο Μάικλ Μίλστειν, πρώην αξιωματικός των ισραηλινών στρατιωτικών πληροφοριών, ειδικός σε παλαιστινιακές υποθέσεις.

Πώς ανήλθε στην ηγεσία της Χαμάς

Το πορτρέτο του Σινουάρ που δίνεται από πολλούς ανθρώπους που έχουν περάσει χρόνο μαζί του, εκτείνεται δεκαετίες πίσω, είναι ενός χαρισματικού ανθρώπου με λίγα λόγια, με γρήγορο χαρακτήρα και επιβλητική παρουσία.

Ο Κόμπι αφηγείται την ανάκριση του Σινουάρ το 1989 όταν ομολόγησε έναν από τους φόνους. Ήταν το αποκορύφωμα της πρώτης παλαιστινιακής ιντιφάντα, και ο Κόμπι ήταν αξιωματικός της Shin Bet που καταδίωκε μέλη της Χαμάς, η οποία τότε ήταν ακόμη μια μικρή ισλαμιστική μαχητική ομάδα που ερχόταν στο προσκήνιο στη Γάζα.

Είναι ένας από τους πιο καλά φυλασσόμενους ανθρώπους στη Γάζα.

Ο Σινουάρ, ευρέως γνωστός ως Αμπού Ιμπραχίμ, είναι ένας χαρισματικός για πολλούς άνθρωπος, με επιβλητική παρουσία και λιγομίλητος, που είχε βοηθήσει στην οικοδόμηση της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς, των Ταξιαρχιών Qassam, από τις πρώτες μέρες της.

Όταν συνελήφθη στα τέλη της δεκαετίας του 1980, κατηγορήθηκε για ρόλο που είχε τότε στη Χαμάς: Το κυνήγι Παλαιστινίων που θεωρούνταν ύποπτοι για συνεργασία με το Ισραήλ. Ο Κόμπι είχε πει τότε ότι ο Σινγουάρ καυχιόταν για την τιμωρία που είχε επιβληθεί σε έναν ύποπτο πληροφοριοδότη από μια αντίπαλη φατρία. Η τιμωρία ήταν εξίσου σκληρή. Ο Σινουάρ κάλεσε τον αδερφό του που ήταν ήδη μέλος της Χαμάς, και «τον έβαλε να θάψει τον αδελφό του ζωντανό», δίνοντάς του ένα κουτάλι για να τελειώσει τη δουλειά.

Ο Σινουάρ καταδικάστηκε από μυστικό ισραηλινό στρατιωτικό δικαστήριο για τη δολοφονία 12 Παλαιστινίων, συμπεριλαμβανομένου του άνδρα που θάφτηκε ζωντανός. Έγινε ηγέτης όλων των κρατουμένων της Χαμάς στις ισραηλινές φυλακές, μια θέση με επιρροή στην ιεραρχία της ομάδας. Το 2004, οι Ισραηλινοί γιατροί αφαίρεσαν έναν όγκο στον εγκέφαλό του, σώζοντάς του τη ζωή, σύμφωνα με τις ισραηλινές αρχές.

Ο φάκελος των μυστικών υπηρεσιών στα 40 χρόνια κράτησής του, τον περιγράφει ως έναν «σκληρό», έμπιστο άνθρωπο, με επιρροή, αποδεκτό από τους φίλους του και με ασυνήθιστες ικανότητες αντοχής. Ήταν πονηρός και χειριστικός, ικανοποιημένος με λίγα, και πολύ εχέμυθος μεταξύ των άλλων κρατουμένων και φυσικά, με ηγετικές ικανότητες.

Μεγαλωμένος σε μια παραγκούπολη στα νότια της Γάζας, το Χαν Γιουνίς, που σήμερα έχει ισοπεδωθεί από τους βομβαρδισμούς, ο Σινουάρ εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην πολιτική σκηνή στη Γάζα στις αρχές της δεκαετίας του 1980 ως ο «ψιθυριστής».

Ο σύμβουλος δηλαδή, του ιδρυτή και ισχυρού άνδρα της Χαμάς, Αχμέντ Γιασίν, ο οποίος ήταν καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι. Γείτονας του Σινουάρ στο Χαν Γιουνίς ήταν ο Μοχάμεντ Ντέιφ, που είναι σήμερα ο σκιώδης στρατιωτικός αρχηγός της Χαμάς. και ο δεύτερος πιο καταζητούμενος Παλαστίνιος.

Εκτός από τη συμβολή στην ίδρυση της στρατιωτικής πτέρυγας της ομάδας, ο Σινουάρ τέθηκε επικεφαλής του μηχανισμού εσωτερικής ασφάλειας, της Majd (Glory) Force, που είχε στην αρμοδιότητά του την «εξαφάνιση» όσων συνεργάζονταν με το ισραήλ.

Αυτό του έδωσε το προσωνύμιο «ο χασάπης του Χαν Γιουνίς», το οποίο χρησιμοποιούν ορισμένοι Παλαιστίνιοι μέχρι σήμερα.

Αγνωστο γιατί προτίμησε την επίθεση από την συμφωνία

Η άνοδός του στην ηγεσία της Χαμάς βασίζεται στη φήμη του σκληρού και βίαιου επικεφαλής που δεν συγχωρεί, δημιουργώντας σχέσεις φόβου. Για κάποιους, θεωρείται μια μυθική προσωπικότητα και δίνουν στα παιδιά τους το όνομά του ενώ για άλλους, είναι ο άνθρωπος που έστειλε τους Παλαιστινίους στην εποχή του Μεσαίωνα, μετά από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.

Τα κίνητρα του Σινουάρ για την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου παραμένουν κάτι σαν γρίφος. «Δεν είναι ταπεινός άνθρωπος. Έχει τεράστιο εγώ και θεωρεί ότι βρίσκεται σε αυτόν τον κόσμο για να ολοκληρώσει μια αποστολή. Θα μπορούσε να θυσιάσει δεκάδες χιλιάδες ζωές χωρίς δεύτερη σκέψη, και ακόμη περισσότερες, για να πετύχει τους στόχους του»», δήλωσε ένας μη Ισραηλινός που τον γνωρίζει καλά.

Πώς ξεγέλασε τις μυστικές υπηρεσίες

Οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ δικαιολογούν την μεγάλη αποτυχία τους λέγοντας ότι εξαπατήθηκαν από μια διπλωματική προσπάθεια προσέγγισης των δύο πλευρών, που ήταν απλά ένα καμουφλάζ για να κερδίσουν χρόνο και να στήσουν την στρατιωτική τους επίθεση .

Το τελ Αβίβ είχε πιστέψει ότι η Χαμάς υπό την ηγεσία του Σινουάρ αποθαρρύνθηκε να εμπλακεί ξανά σε έναν πόλεμο με το Ισραήλ, επιδιώκοντας μια ευρύτερη συμφωνία.

Τον περασμένο χρόνο, είχε μάλιστα ξεκινήσει μια συχνή επικοινωνία ενός Παλαιστίνιου αξιωματούχου από την Γάζα με το ισραήλ. Είχε ταξιδέψει πολλές φορές στο Ισραήλ, σε μια προσπάθεια να διαπραγματευτεί ένα ευρύτερο εθνικό σύμφωνο με τη Χαμάς στο πλαίσιο ενός «αμοιβαίου σεβασμού». Όμως στην τελευταία επίσκεψη του στις αρχές του 2023, ο Σινουάρ είχε «εξαφανιστεί εντελώς». Πληροφορίες τον θέλουν έκτοτε να βρίσκεται στο Κατάρ, απ όπου ενορχυστρώνι τον πόλεμο της Χαμάς, ενώ κάποιες άλλες πηγές υποστηρίζουν ότι βρίκεται στη Γάζα.

Ο Μίσα Κόμπι πάντως πιστεύει οτι ο ηγέτης της Χαμάς δεν πρόκειται ποτέ να παραδοθεί στο Ισραήλ. «Θα πεθάνει εκεί στη Γάζα».