Ελισάβετ | Η ώρα της απόσυρσης

H ημερολογιακή βασιλική ατζέντα αδειάζει μέρα με την ημέρα από σημειώσεις για επισκέψεις, ραντεβού και ακροάσεις – Τουλάχιστον μέχρι την προσεχή άνοιξη, εφτά μέλη της βασιλικής οικογένειας θα αντικαθιστούν στα καθήκοντά της την 95χρονη βασίλισσα

Η λέξη «παραίτηση» δεν συγκαταλέγεται στο λεξιλόγιο της μακροβιότερης μονάρχη στη βρετανική ιστορία. Η φθορά της ηλικίας της, όμως, υπενθυμίζει σοκαριστικά στους υπηκόους της ότι η 95χρονη βασίλισσα δεν θα υπάρχει για πάντα. Αν υπάρχουν βασιλικές γομολάστιχες, τότε αυτές δουλεύουν πυρετωδώς. Οι αυλικοί του Μπάκιγχαμ σβήνουν εντατικά προγραμματισμένες πολλαπλές, χρονομετρημένες μέχρι δευτερολέπτου, εμφανίσεις, αθρόες υποχρεώσεις και εκ του ανακτορικού πρωτοκόλλου άφθονα επίσημα καθήκοντα. Η ημερολογιακή βασιλική ατζέντα αδειάζει από σημειώσεις για επισκέψεις, ραντεβού και ακροάσεις. Τουλάχιστον για μερικές εβδομάδες, αν όχι μέχρι την προσεχή άνοιξη, ύστερα από τη σύσταση των γιατρών της. Ενας μονάρχης, άλλωστε, έχει δικαίωμα να ξεκουραστεί ως κοινός θνητός για κάμποσες ημέρες. Ειδικότερα σε μια περίοδο φονικής εξάπλωσης της πανδημίας.

Πόσο μάλλον χρειάζεται ανάπαυση μια γυναίκα που διανύει τη δέκατη δεκαετία της ζωής της, η οποία, παρά την ηλικία της, με ακατάβλητο σθένος ανταποκρίνεται ευσυνείδητα στις υποχρεώσεις μιας εστεμμένης. Το 2019, εξάλλου, παρακολούθησε αυτοπροσώπως 295 δημόσιες εκδηλώσεις. Αν εξαιρεθούν οι γιορτές και οι θερινές διακοπές της, κατά μέσο όρο βρισκόταν «στο πόδι» από πέντε έως έξι φορές κάθε εβδομάδα. Και αδάμαστη βιονική ηρωίδα από τα κόμικς τη Marvel να ήταν, θα είχε γονατίσει αγκομαχώντας από την καθημερινή ταλαιπωρία των επίπονων δημόσιων δεσμεύσεων που προϋποθέτουν τη γαλαζοαίματη παρουσία της. Αυτή, όμως, πιστή στο καθήκον, ανθεκτική και απροσπέλαστη σαν βράχος στις ακτές του Ντόβερ. Στις επάλξεις των εκδηλώσεων εμφανίζεται με στάνταρ ενδυματολογικές προτιμήσεις από την παραδοσιακή γκαρνταρόμπα της.

Το 2022 η Ελισάβετ γιορτάζει το πλατινένιο ιωβηλαίο της, που σηματοδοτεί τα 70 χρόνια που βρίσκεται αδιαλείπτως στον θρόνο. Από το 1952 που διαδέχθηκε τον πατέρα της, βασιλιά Γεώργιο Στ’, έχει συντρίψει κάθε ρεκόρ Γκίνες. Είναι η γηραιότερη, πλουσιότερη, πιο πολυταξιδεμένη και πλέον αναγνωρίσιμη μονάρχης στον κόσμο

Συνηθίζει τα μίντι παλτό και τα ελαφριά μαντό τύπου 60s στις έντονα μονόχρωμες και φλούο αποχρώσεις από όλη την παλέτα του ουράνιου τόξου, πάνω από φλοράλ, κατά ασφαλή προτίμηση, φουστάνια μήκους έως ελαφρά κάτω από το γόνατο. Τα συνδυάζει με ασορτί καπέλα, στολισμένα ενίοτε με λουλούδια, διακοσμητικές καρφίτσες στο πέτο και μαργαριταρένια κολιέ. Σπανίως φοράει γάντια και εμπριμέ μαντίλια, αλλά ανυπερθέτως κρατάει δερμάτινες τσάντες εξαιρετικής δεξιοτεχνίας, του λονδρέζικου οίκου Launer, τις οποίες δεν ανανεώνει αλλά επισκευάζει. Μονίμως στέκεται ή βαδίζει πάνω στο ίδιο, ή καλύτερα απαράλλαχτο, ζευγάρι παπούτσια, τα οποία συνιστούν το ενδυματολογικό φετίχ της. Aνετα, μαύρα, από μαλακό δέρμα, με χαμηλό τακούνι, ύψους για την ακρίβεια 5,7 εκατοστών, και χρυσαφί αγκράφα, τα οποία μοιάζουν πολύ σε εκείνα της φίρμας Gucci. Στην πραγματικότητα, όμως, κατασκευάζονται στο πατροπαράδοτο λονδρέζικο κατάστημα των διάσημων τσαγκάρηδων Anello & Davide στην Κόβεντ Γκάρντεν.

Με αυτό το στυλ, η αενάως διακριτή παρουσία της, με την άψογα επιμελημένη κόμμωση και το απέριττο μακιγιάζ γνωρίζει την αποδοχή του 72% των υπηκόων της – ποσοστό έγκρισης που δεν απαντάται σε καμιά άλλη δυτική βασιλευομένη δημοκρατία. Ο λαός της την αγαπάει, τη σέβεται και την εκτιμά διότι η αυτής υψηλότης συμμερίζεται τόσο τις αγωνίες όσο και τα χόμπι του, όπως και για την ευπρέπεια που επιδεικνύει απέναντι στις παρεκτροπές, τα τσαλίμια και τα καπρίτσια των μελών της οικογένειάς της, αλλά και επειδή διαθέτει άφθονο χιούμορ, με το οποίο μόνο οι Βρετανοί γελούν. Είναι, άλλωστε, πασίγνωστο ότι με αυτό τον τρόπο, δηλαδή με κάνα-δυο αστεία, εξομαλύνει ορισμένες ενοχλητικές καταστάσεις, σε πείσμα των τυπικών παραδόσεων του Παλατιού.

Ο απλός κόσμος τη νιώθει, επίσης, κοντά του όταν τη βλέπει να οδηγεί μια πράσινη στέισον βάγκον Jaguar X Type, γαντζωμένη στο τιμόνι, φορώντας μαντίλι και γυαλιά ηλίου, μετά την επέμβαση αφαίρεσης καταρράκτη στην οποία υποβλήθηκε. Μάλιστα ενθουσιάζεται όταν η «Λίλιμπετ», όπως την αποκαλούν χαϊδευτικά στην οικογένεια, παρά την καθιερωμένη ουδετερότητά της εικάζεται βάσιμα πως είναι οπαδός της Γουέστ Χαμ, αλλά ότι δεν λέει όχι και στην Αρσεναλ. Τη θαυμάζει επίσης επειδή είναι φιλόζωη, μια που έλκεται από τα άλογα, συμπεριλαμβανομένων φυσικά των 100 ιπποδρομιακών καθαρόαιμων ίππων στους βασιλικούς στάβλους, όπως και για το ότι φέρεται με τρυφερότητα στα σκυλιά της, σαν εκείνα της μικρόσωμης ουαλικής ράτσας κoργκί, και επιπλέον, αν και σε προχωρημένη ηλικία, κατά την οποία άπαντες αρέσκονται να ξεχνούν, αυτή, αντιθέτως, ασκείται με πείσμα και αφοσίωση στην ιππασία.

Πάνω απ’ όλα, όμως, οι Βρετανοί τη λατρεύουν γιατί είναι η μοναδική στην υφήλιο τόσο καλά καταρτισμένη στη Μηχανολογία βασίλισσα, αφού μπορεί να αλλάξει με άνεση και χωρίς καμιά βοήθεια ένα μπουζί σε μια Rolls Royce στο πάρκινγκ των ανακτόρων. Οπως και ικανή να βιδώσει έναν λαμπτήρα στον πολυέλαιο του παλατιού, ο οποίος καταναλώνει τόσα βατ, όσα για να φωτιστεί μια παραγκούπολη στον τρίτο κόσμο. Για όλους αυτούς τους σπουδαίους λόγους ο λαός της χώρας της ανησυχεί όταν διαπιστώνει πως η μεγαλειότητά της έχει αραιώσει τις δημόσιες παρουσίες της.

Πράγματι, από τις αρχές του 2020, με την επέλαση του κορωνοϊού, απομονώθηκε στο Κάστρο του Ουίνδσορ, δυτικά του Λονδίνου, με ελάχιστο υπηρετικό προσωπικό, φροντίζοντας οι επικοινωνίες της να γίνονται μόνο μέσω βιντεοκλήσεων. Καθ’ όλη τη περίοδο της καραντίνας, τη συγκεκριμένη βασιλική κατοικία τα ντόπια ταμπλόιντ την αποκαλούσαν περιπαικτικά «θωρακισμένη φυσαλίδα» της Αυτής Μεγαλειότητος. Εκεί έφυγε από τη ζωή, τον περασμένο Απρίλιο, ο επί 73 χρόνια αγαπημένος σύζυγός της, ο 99χρονος Δούκας του Εδιμβούργου Φίλιππος. Εκεί παρέμεινε η ίδια κατά τη διάρκεια του πένθους της και από εκεί, ως όφειλε, επανήλθε στις επίσημες, αλλά συνταγματικά άγραφες, υποχρεώσεις της. Ως αρχηγός του κράτους, υποδέχτηκε διάφορους πρεσβευτές που υπέβαλαν τα διαπιστευτήριά τους και προήδρευσε στην τελετή εγκαινίων του Κοινοβουλίου, όπου εκφώνησε τον λόγο της βασίλισσας από τον εμβληματικό θρόνο της στη Βουλή των Λόρδων. Χωρίς, αυτή τη φορά, να φέρει βαρέως επί κεφαλής της την πολύτιμη κορώνα του στέμματος, που ζυγίζει 1 και κάτι κιλό, αλλά ένα ανάλαφρο καπέλο στην απόχρωση της λεβάντας. Και προφανώς δεν μεταφέρθηκε από το ανάκτορο του Ουίνδσορ στο παλάτι του Ουέστμινστερ με την περίτεχνη χρυσή άμαξα που σέρνουν λευκά άλογα, παρά μόνο με ένα συνηθισμένο Range Rover.

Η ίδια άμαξα, άλλωστε, έχει να χρησιμοποιηθεί από το 2002, όταν εορτάστηκε το χρυσό ιωβηλαίο των 50χρονων της βασιλείας της. Ωστόσο, όλοι οι κάτοικοι του Ηνωμένου Βασιλείου γνωρίζουν ότι αφού βίωσε πανηγυρικά το 2012 τις εκδηλώσεις για το διαμαντένιο ιωβηλαίο της, των 60 δηλαδή χρόνων, του χρόνου η Ελισάβετ Β’ θα γιορτάσει το πλατινένιο, που σηματοδοτεί τα 70 χρόνια που βρίσκεται αδιαλείπτως στον θρόνο. Οσο κι αν για τους βαθιά ηλικιωμένους οι επέτειοι δεν είναι πια γιορτές, από το 1952 που διαδέχθηκε τον πατέρα της, βασιλιά Γεώργιο Στ’, έχει συντρίψει κάθε ρεκόρ Γκίνες. Είναι η γηραιότερη, πλουσιότερη, πιο πολυταξιδεμένη και πλέον αναγνωρίσιμη μονάρχης στον κόσμο. Μέχρι τώρα έχει συσκεφθεί τετ α τετ με δεκατέσσερις εγχώριους πρωθυπουργούς, έχει παρακολουθήσει δεκαοχτώ εθνικές εκλογικές αναμετρήσεις και βιώσει αλλεπάλληλες κυβερνητικές αλλαγές, ενώ έχει συναντήσει αναρίθμητους ξένους ηγέτες – που στην πλειονότητά τους έχουν περάσει στη σφαίρα της λήθης.

Και, φυσικά, από τον Σεπτέμβριο του 2015 έχει ξεπεράσει τα 63 χρόνια συνεχούς βασιλείας της προ-προγιαγιάς της, βασίλισσας Βικτωρίας. Πρακτικά, μάλλον κανείς δεν θα υπερβεί τις ιστορικά αξιομνημόνευτες και μοναδικές επιδόσεις της 95χρονης βασίλισσας. Κανένας, όμως, επίσης δεν έχει ανοσία στα γηρατειά.

Οπως κι αν έχει, αφού συμβόλισε την περασμένη άνοιξη με απλότητα την επιστροφή της στη ρουτίνα της «δουλειάς», αναχώρησε το καλοκαίρι για τις εθιμικές θερινές διακοπές της, για πρώτη φορά χωρίς τον Φίλιππο, στο Κάστρο Μπαλμόραλ στο Αμπερντίν Σάιρ της βορειοανατολικής Σκωτίας. Σε αυτό το αρχοντικό «εξοχικό» της, στην ειδυλλιακή έκταση των αχανών 50.000 στρεμμάτων, η ιδιωτικότητά της είναι απαραβίαστη. Δεν εθεάθη να ιππεύει, ως συνήθως, ανεβασμένη στη σέλα ενός υπερήλικου πόνι, ούτε να κάνει περιπάτους με τα αγαπημένα της σκυλιά. Απλώς οι ανακτορικοί παρατηρητές συμπέραναν πως σεμνά και νωχελικά παραθέριζε. Εκανε το καθιερωμένο ιερό διάλειμμα μιας ώρας ύπνου το μεσημέρι, απολάμβανε το απογευματινό της τσάι Darjeeling με αρωματικά βότανα και ξεφύλλιζε τα προγράμματα των ιπποδρομιών του Ασκοτ, του Τσέλτεναμ, του Γιορκσάιρ κ.λπ.

Δειπνούσε λιτά και έπινε ένα νερωμένο απεριτίφ Dubonnet, μια και οι γιατροί της απαγόρευσαν, χάριν της υγείας της, το αγαπημένο βραδινό ντράι μαρτίνι που συνήθιζε να καταναλώνει η μάνα της, βασιλομήτωρ Ελίζαμπεθ Μπόουζ-Λάιον, ως τα βαθιά της γεράματα πριν αποβιώσει το 2002 στα 101 της χρόνια. Για μια τέτοια ασυγχώρητη γευστική απώλεια ενός κοκτέιλ με τζιν, βερμούτ, μια φλούδα λεμονιού και δύο παγάκια ο Τζέιμς Μποντ θα προτιμούσε, με την άδειά της, να αυτοκτονήσει παρά να το αποχωριστεί. Η Ελισάβετ Β’ απλώς σφράγισε αποφασιστικά το σέικερ. Ο καλλιεργημένος αυτοέλεγχός της, που την εξοπλίζει με μια ψυχολογική πανοπλία, αποτρέπει συναισθηματικές πιέσεις και εξαρτήσεις. Οπως είχε παρατηρήσει σε ανύποπτο χρόνο η ίδια, «το πρόβλημα με τη θλίψη είναι ότι τρέφεται από τον εαυτό της». Και έτσι συνέχισε, χωρίς καμία ανάμειξη αλκοόλ, απτόητη, την αδρανή καθημερινότητά της.

Κάθε Κυριακή επισκεπτόταν το μικρό γοτθικό εκκλησάκι Crathie Kirk με τα βιτρό στα παράθυρα και την ξύλινη στέγη στην παρακείμενη του κάστρου ομώνυμη ενορία, για να παρακολουθήσει τη θεία λειτουργία. Ενδεχομένως συνειδητοποιούσε ότι τα γεράματα φτάνουν όταν οι μετάνοιες πληθαίνουν και τα όνειρα λιγοστεύουν.

Κατά τα άλλα, διαμένοντας σε ένα τοπίο γαλήνης και αποστομωτικής ομορφιάς, έγραφε όπως πάντα πριν πλαγιάσει λίγες γραμμές στο ημερολόγιό της, έκανε την προσευχή της και έπεφτε για ύπνο. Το πρωί ξυπνούσε υπό τον τυπικό ήχο της σκωτσέζικης γκάιντας που αναδυόταν από τον ασκό της έξω από το παράθυρο της βασιλικής κρεβατοκάμαρας. Καμιά άλλη σπατάλη περιττής ενέργειας, αν εξαιρεθεί το κοντινό πικνίκ με τα μικρά δισέγγονά της, παιδιά της μεγαλύτερης εγγονής της, της Ολυμπιονίκη της ιππασίας Ζάρα Τίνταλ, κόρης της πριγκίπισσας Αννας – δευτερότοκης από τα τέσσερα παιδιά της Ελισάβετ Β’. Ακόμη την επισκέφθηκαν, ως συνήθως, ο 73χρονος γιος της, πρίγκιπας της Ουαλίας Κάρολος και η σύζυγός του δούκισσα της Κορνουάλης Καμίλα, οι οποίοι φιλοξενήθηκαν σε μία από τις 52 κρεβατοκάμαρες του κάστρου.

Το πλέον βαρετό ζευγάρι εκ των βασιλικών Υψηλοτήτων του πλανήτη, με τόση ενέργεια όση του ξεκούρδιστου ρολογιού παραιτημένου μπάτλερ, ήταν προφανώς καλοδεχούμενο από την κουρασμένη οικοδέσποινα. Παρ’ όλα αυτά, με τόσο χαλαρές διακοπές η βασίλισσα επέστρεψε τον Σεπτέμβριο εμφανώς πιο καταπονημένη απ’ όσο όταν αναχώρησε. Συμπτωματικά εκείνες τις ημέρες έκανε πρεμιέρα στο Λονδίνο η πιο πρόσφατη ταινία του Τζέιμς Μποντ με τίτλο «No Time To Die».

Οι πρώτες φήμες

Στα μέσα Οκτωβρίου εμφανίστηκε παρακολουθώντας μια λειτουργία στο Αβαείο του Γουέστμινστερ υποβασταζόμενη από ένα μπαστούνι, για πρώτη φορά δημοσίως από το μακρινό 2003 όταν ανάρρωνε από μια επέμβαση στο δεξί της γόνατο. Η αρχική έκπληξη συνοδεύτηκε με διασπορά φημών γύρω από την κατάσταση της υγείας της. Ακολούθησαν και άλλα γεγονότα που πύκνωσαν τις ανησυχητικές διαδόσεις. Αφού ακύρωσε το διήμερο ταξίδι της στη Βόρεια Ιρλανδία, έγινε γνωστή μια διανυκτέρευσή της στις 20 Οκτωβρίου στην ιδιωτική κλινική του King Edward VII στο Μέριλμπον του κεντρικού Λονδίνου.

Την ίδια ώρα το γραφείο των ανακτόρων του Μπάκιγχαμ, βασιλικότερο της βασίλισσας, εξέδιδε με το σταγονόμετρο αινιγματικά δελτία Τύπου. Οι μηδαμινές λεπτομέρειες που περιείχαν έρχονταν σε προφανή αντίθεση με τις λαλίστατες ανακοινώσεις για τη μονοήμερη νοσηλεία της λόγω γαστρεντερίτιδας στο ίδιο νοσοκομείο το 2013. Η υπόθεση μύριζε συγκάλυψη. Και ενώ οι επίσημες ανακοινώσεις έπαιρναν την αδιανόητη για τον θεσμό μορφή αδιαφάνειας, η ανησυχία μετατρεπόταν βαθμιαία σε καχύποπτο αναβρασμό. Στον επόμενο τόνο η βασίλισσα δεν εμφανίστηκε στην ανά πενταετία Γενική Σύνοδο της Εκκλησίας της Αγγλίας. Για πρώτη φορά ένας μονάρχης -που φέρει τον τίτλο του υπέρτατου κυβερνήτη της Εκκλησίας της Αγγλίας- απουσίαζε από αυτή τη σημαντική συνεδρίαση των επισκόπων της. Γεγονός που επέτεινε τα σενάρια προσβολής της από κορωνοϊό. Την αντικατέστησε στην εκδήλωση ο μικρότερος γιος της, πρίγκιπας Εδουάρδος, ο οποίος εκφώνησε λόγο εκ μέρους της. Η ίδια απέστειλε βιντεοσκοπημένο συγκινητικό μήνυμα, στο οποίο αναπολούσε τον εκλιπόντα σύζυγό της. Το αξιοσημείωτο ήταν ότι σε αυτό ανέφερε πως «κανείς από εμάς δεν μπορεί να επιβραδύνει το πέρασμα του χρόνου». Η φράση της δεν πέρασε απαρατήρητη, χωρίς, ωστόσο, πένθιμες πλερέζες. Θλιμμένη στοχαστικότητα

Στη συνέχεια ακύρωσε τη συμμετοχή της στην 26η Σύνοδο Κορυφής των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα στη Γλασκώβη. Στη μεγαλύτερη πόλη της Σκωτίας, τους 120 παγκόσμιους ηγέτες υποδέχθηκε και δεξιώθηκε εκ μέρους της ο πρίγκιπας Κάρολος. Και πάλι η Ελισάβετ Β’ απευθύνθηκε με εξ αποστάσεως μήνυμα. Στο οποίο μάλιστα, ανάμεσα σε άλλα επανέλαβε: «Κανείς από εμάς δεν ζει για πάντα». Αναπότρεπτα ξεσηκώθηκε μελαγχολικός ντόρος με ποικίλες ερμηνείες για το τι εννοούσε, τι υπαινισσόταν, πού απέβλεπε, σε ποιους απευθυνόταν, και πάει λέγοντας. Η βασίλισσα σπανίως έως ποτέ χρησιμοποιούσε στον λόγο της δυσνόητους χρησμούς. Οι ενθουσιώδεις βασιλικοί αναλυτές, όμως, που εκθείαζαν τη μακροημέρευση, τη χαριτωμένη γήρανσή της και προέβλεπαν πειστικά ότι χάρη στα ανθεκτικά γονίδιά της θα ζήσει περισσότερο από τη μητέρα της, περιέπεσαν σε σκεπτικισμό.

Οι σταγόνες της θλιμμένης στοχαστικότητάς τους κόντεψαν να μετατραπούν σε πλημμύρα συντριβής αφότου η βασίλισσα ακύρωσε στο παρά πέντε και τη συμμετοχή της στην εκδήλωση μνήμης στην οποία αποτίνει φόρο τιμής στους πεσόντες Βρετανούς στρατιώτες και εκείνους της Κοινοπολιτείας στο Κενοτάφιο του Γουάιτχολ στο Λονδίνο. Επιστρατεύτηκε ξανά ο Κάρολος για να την εκπροσωπήσει και να καταθέσει στεφάνι για λογαριασμό της. Γεγονός που οι ανακτορικοί παρατηρητές με απογοήτευση εξήγησαν πως η βασίλισσα δεν θα παραστεί πλέον σε υποχρεώσεις μεγάλης κλίμακας.

Η κουβέντα για τη διαδοχή

Η κουβέντα για τη διαδοχή της έχει φουντώσει. Στη γραμμή διαδοχής, πρώτος είναι ο Κάρολος, ακολουθούμενος από τον πρωτότοκο γιο του, πρίγκιπα Γουίλιαμ, δούκα του Κέιμπριτζ, και στη συνέχεια τρίτος είναι ο δικός του πρωτότοκος, ο 8χρονος πρίγκιπας Γεώργιος ή απλώς Τζορτζ. Ηδη με τα χρόνια να βαραίνουν τις πλάτες της βασίλισσας, ορισμένα από καθήκοντά της έχουν ανατεθεί σε άλλα μέλη της βασιλικής οικογένειας, τα οποία εκπληρώνουν με τη σειρά της συγγενικής αλληλουχίας τους στην κλίμακα του θρόνου. Προκειμένου να βοηθήσουν «όσο χρειάζεται» τη βασίλισσα ώστε να ανακάμψει πριν από το πλατινένιο ιωβηλαίο της, το 2022, τα κομμάτια της οικογενειακής αλυσίδας συναρθρώθηκαν με τον βασικό της κρίκο που αποτελεί η Ελισάβετ. Ο Κάρολος και η Καμίλα, ο Γουίλιαμ και η Κέιτ, η κόρη της Αννα, ο γιος της Εδουάρδος και η σύζυγός του Σόφι ευθυγραμμίστηκαν στην επιχείρηση αναζωογόνησης της μητέρας, γιαγιάς, πεθεράς τους.

Ο βρετανικός Τύπος, αγαλλιάζοντας για την ομόθυμη συνοχή τους, εγκωμιαστικά τους χαρακτηρίζει σαν τους «7 Υπέροχους». Για την ίδια τη βασίλισσα που έχει βιώσει με ψυχραιμία τα καμώματα του εγγονού της Χάρι και τα σεξουαλικά σκάνδαλα του γιου της Ανδρέα, οι άμεσοι συγγενείς της ενδεχομένως να μην ξεπερνούν το ανάστημα των «7 νάνων». Δεν πρόκειται για την κοκεταρία των άσπρων μαλλιών. Είναι η ωριμότητα του υπερήλικα που «τα ’χει τετρακόσια». Και αποστασιοποιημένος από τα τετριμμένα καλοπιάσματα συνειδητοποιεί πως ο χρόνος προς το finish αρχίζει να τρέχει πιο γρήγορα. Από το ύψος, άλλωστε, ενός σχεδόν αιώνα ζωής και από το βάθρο της αδιάκοπης παρουσίας στον δημόσιο βίο, έχει χτίσει μια εκλεπτυσμένη όσο και μεγαλοπρεπή φιγούρα. Η θαμπή ακινησία δεν της ταιριάζει.

Γνωρίζει τα λόγια του Βίκτωρος Ουγκώ, τα οποία συνοψίζουν πως το να μην κάνεις τίποτα είναι μεν η ευτυχία των παιδιών αλλά και η δυστυχία των υπερηλίκων. Αλλά θα την υπομείνει στωικά. Η δοξασμένη υστεροφημία των 70 χρόνων από την ανάρρησή της στον βρετανικό θρόνο είναι βασικό κίνητρο να αντισταθεί στο μοιραίο. Κι ας πιει μετά απανωτά τα απαγορευμένα dry martini στην υγειά της επειδή κατέρριψε ένα ακόμη ιστορικό ρεκόρ.