ΓΕΩΤΕΕ: Εφιαλτικό το μέλλον στην πρωτογενή παραγωγή

Υπόμνημα για τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στην πρωτογενή παραγωγή και στο φυσικό περιβάλλον και για τις απαιτούμενες ενέργειες υποστήριξης και ενίσχυσης των γεωτεχνικών επιστημών στην Ελλάδα, κατέθεσε το παράρτημα Κεντρικής Μακεδονίας του ΓΕΩΤΕΕ στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, κατά την διάρκεια σύσκεψης που πραγματοποιήθηκε με επιστημονικούς φορείς ενόψει της 87ης ΔΕΘ.

Όπως επισημαίνουν οι γεωτεχνικοί, η καταγεγραμμένη πλέον ανθρωπογενής κλιματική κρίση και οι επιστημονικές προβλέψεις για την εξέλιξή της και τις επιπτώσεις της δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αποτελούν άλλοθι συγκάλυψης λανθασμένων πολιτικών, ανεπαρκειών και σοβαρών παραλείψεων, ούτε να εργαλειοποιούνται για την προώθηση διεθνών επιχειρηματικών συμφερόντων και σχεδίων (π.χ. πολεμική κατά της ζωικής παραγωγής προς όφελος του «εναλλακτικού κρέατος»).

Αντιθέτως, θα πρέπει να οδηγήσουν σε μια στενή συνεργασία της ελληνικής πολιτείας με την επιστημονική κοινότητα, για τον ορθό σχεδιασμό των απαιτούμενων νέων πολιτικών και για την κινητοποίηση της κοινωνίας για την εφαρμογή τους. Ιδιαίτερα κρίσιμος είναι ο ρόλος όλων των γεωτεχνικών επιστημόνων (γεωλόγων, γεωπόνων, δασολόγων, κτηνιάτρων και ιχθυολόγων), καθώς οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στο φυσικό περιβάλλον και στην αγροτική παραγωγή είναι μεγάλες και άμεσες και ήδη εμφανείς.

Γι΄ αυτό το λόγο η διεθνής γεωτεχνική επιστημονική κοινότητα έχει στραφεί εντατικά κατά τα τελευταία χρόνια στην έρευνα των παραμέτρων και των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης προτείνοντας ταυτόχρονα πολλές αλλαγές πολιτικής και διαχείρισης και νέες τεχνικές για την αντιμετώπισή της.

Οι επιπτώσεις στην πρωτογενή παραγωγή

Η ανάλυση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης στην πρωτογενή παραγωγή και στο φυσικό περιβάλλον, όπως αυτή παρουσιάστηκε σε Υβριδική Διημερίδα που διοργάνωσε το Περιφερειακό Παράρτημα Κεντρικής Μακεδονίας του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΓΕΩΤ.Ε.Ε.) σε συνεργασία με το Διεπιστημονικό Κέντρο Αγροδιατροφής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΚΕΑΓΡΟ – Α.Π.Θ.), δείχνει ένα μέλλον εφιαλτικό (και πολύ κοντινό) για την Ελλάδα, ακόμη και στο καλύτερο σενάριο με τις μηδενικές εκπομπές «αερίων θερμοκηπίου» το 2050 και θα πρέπει να επιστρατευθούν άμεσα οι γεωτεχνικές επιστήμες και όλοι οι θεράποντές τους εάν δεν θέλουμε να το ζήσουμε.

Ακαρπία, καταστροφές, μείωση της παραγωγής

Ιδιαίτερα στην Κεντρική Μακεδονία, οι επιστήμονες προβλέπουν πιθανή ακαρπία στην ελιά και στα βερίκοκα στη Χαλκιδική, στα ακτινίδια στην Πιερία, αλλά και στα ροδάκινα στην Ημαθία και στην Πέλλα, ως αποτέλεσμα της αύξησης των χειμερινών θερμοκρασιών, καταστροφές της παραγωγής στα μύδια της Θεσσαλονίκης, μείωση στην ποσότητα και αλλαγή στη σύνθεση των αλιευμάτων, οικονομική αδυναμία για να αντιμετωπιστεί το αναγκαίο αυξημένο κόστος ψύξης και πιθανή εγκατάλειψη των εκμεταλλεύσεων στην χοιροτροφία και στην πτηνοτροφία, αλλά και σημαντική μείωση παραγωγής στη λοιπή κτηνοτροφία με λιγότερες και ακριβότερες ζωοτροφές ως αποτέλεσμα της αύξησης των θερινών θερμοκρασιών, πιθανή αδυναμία άρδευσης του κάμπου της Θεσσαλονίκης με καταστροφικές συνέπειες στο ρύζι και στα βαμβάκια, παντού εναλλαγές ξηρασίας και πλημμυρών/χαλαζοπτώσεων, αλλά και σφοδρές πυρκαγιές να κατακαίνε τα δάση και τη φυσική βλάστηση και να επιδεινώνουν από μόνες τους τα πλημμυρικά φαινόμενα.

Οι καλλιέργειες και οι δραστηριότητες που αναμένεται να πληγούν στην Κεντρική Μακεδονία είναι άμεσα συνδεδεμένες με σημαντικές επενδύσεις της βιομηχανίας τροφίμων (κονσερβοποιεία, μονάδες επεξεργασίας βρώσιμης ελιάς κ.α.) και δεν είναι δυνατή μια μεγάλη παραγωγική αναδιάρθρωση χωρίς τεράστιες κοινωνικοοικονομικές συνέπειες.

Γεωτεχνική έρευνα και εφαρμογή

«Η μόνη ελπίδα αντιμετώπισης της κρίσης που έρχεται είναι η γεωτεχνική έρευνα και εφαρμογή, αλλά, δυστυχώς, σε αυτόν τον τομέα εντοπίζονται χρόνιες παθογένειες και μεγάλη αδιαφορία από την Πολιτεία, παρότι διεθνώς οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η Ελλάδα «βιώνει» την κλιματική κρίση 5 – 10 έτη νωρίτερα (θα γίνει θερμότερη και ξηρότερη ταχύτερα καθώς προχωρά η κλιματική αλλαγή) σε σχέση με την Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη και θεωρούν τη χώρα μας ιδανικό πεδίο ερευνών», επισημαίνεται.

Έτσι, για να μπορέσουν οι Έλληνες γεωτεχνικοί να στηρίξουν τον τόπο και να ανασχέσουν τις καταστροφικές συνέπειες της κλιματικής κρίσης κατά τις επόμενες δεκαετίες θα πρέπει πρώτα και άμεσα να λυθούν τα παρακάτω σοβαρά προβλήματα:

1. Αναδιάρθρωση και εξορθολογισμός των πανεπιστημιακών Τμημάτων Γεωπονίας και Δασολογίας

2. Αυτόνομη και αποτελεσματική λειτουργία του Αγροκτήματος και των Πανεπιστημιακών Δασών του ΑΠΘ

3. Στήριξη των ερευνητικών Ινστιτούτων και ενίσχυσή τους με ερευνητικό προσωπικό και υλικοτεχνική υποδομή

4. Στήριξη των δημόσιων γεωτεχνικών Υπηρεσιών με άμεση πρόσληψη του αναγκαίου προσωπικού, εξορθολογισμό των αποζημιώσεων και επάρκεια των μέσων

5. Ανάπτυξη του θεσμού των Γεωργικών Συμβούλων και κάθε μορφής επικοινωνίας και διάχυσης της γνώσης στους αγρότες

6. Προστασία της Γεωργικής Γης Υψηλής Παραγωγικότητας

7. Άμεση εκπόνηση των Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης και εκμίσθωση των λιβαδικών μονάδων που θα προκύψουν στους κτηνοτρόφους

8. Στελέχωση και υποστήριξη των Δασικών Υπηρεσιών για την αποτελεσματική πρόληψη και καταστολή των Δασικών Πυρκαγιών

9. Αλλαγή – εκσυγχρονισμός κανονιστικού πλαισίου ΕΛΓΑ

10. Δημιουργία αμειβόμενων Επιτροπών και Ομάδων Εργασίας στο ΓΕΩΤΕΕ.