Εξωδικαστικός μηχανισμός: Πώς να «φρενάρετε» τους πλειστηριασμούς

Περισσότερες από 5.000 αιτήσεις υποβλήθηκαν στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών τον Ιανουάριο 2024, καταγράφοντας νέο ιστορικό ρεκόρ ενώ σταθερά υψηλά παραμένουν οι νέες μηνιαίες ρυθμίσεις οι οποίες ξεπερνούν τις 1.000.

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών τα στοιχεία αντανακλούν την δυναμική του συγκεκριμένου εργαλείου που τους τελευταίους μήνες αξιοποιείται σημαντικά από τους οφειλέτες μετά και τις πρόσφατες βελτιώσεις που θεσμοθετήθηκαν. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους:

• Τον μήνα Ιανουάριο του 2024 πραγματοποιήθηκαν 5.031 εκκινήσεις νέων αιτήσεων στην πλατφόρμα και 1.075 νέες επιτυχείς ρυθμίσεις οφειλών οι οποίες αντιστοιχούν σε ιδιαίτερα υψηλό σύνολο αρχικών οφειλών 425 εκατ. ευρώ.
• Συνολικά, μέχρι το τέλος Ιανουαρίου του 2024 έχουν πραγματοποιηθεί 13.101 επιτυχείς ρυθμίσεις οφειλών οι οποίες αντιστοιχούν σε 4,8 δισ. ευρώ αρχικών οφειλών.
• Σε σταθερά επίσης υψηλό επίπεδο διατηρείται και το ποσοστό εγκρισιμότητας των ρυθμίσεων από τους χρηματοδοτικούς φορείς.

Ποιες είναι οι αλλαγές στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης οφειλών

Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από λίγες ημέρες υπεγράφη από τους υπουργούς Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη και Ανάπτυξης Κώστα Σκρέκα η Κοινή Υπουργική Απόφαση με την οποία βελτιώνεται σημαντικά ο αλγόριθμος του εξωδικαστικού μηχανισμού, όπως αναφέρει το enikonomia.gr. Συγκεκριμένα, με τις αλλαγές που επέρχονται βελτιώνεται έως και κατά 28% σε σχέση με την υφιστάμενη κατάσταση το ύψος του περιορισμού της οφειλής («κούρεμα») σε δάνεια με εμπράγματη εξασφάλιση.
Με την ίδια απόφαση το επιτόκιο για όλες τις ρυθμίσεις οφειλών προς Δημόσιο, Τράπεζες και εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων ορίζεται σε 3% σταθερό για 3 έτη.

Σημειώνεται ότι το επιτόκιο για τα χρέη προς τους χρηματοπιστωτικούς φορείς ήταν έως τώρα euribor συν 2,5 μονάδες για εξασφαλισμένες οφειλές και συν 3 μονάδες για μη εξασφαλισμένες οφειλές. Για τις ρυθμίσεις χρεών προς το Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης είχε ήδη καθοριστεί σε 3% σταθερό.

Τις επόμενες ημέρες οι αλλαγές στην πλατφόρμα

Η εισαγωγή των σχετικών τροποποιήσεων στην πλατφόρμα του εξωδικαστικού μηχανισμού είναι ήδη σε εξέλιξη και θα ολοκληρωθεί εντός των προσεχών ημερών. Για την ακριβή ημερομηνία θα υπάρξει ανακοίνωση από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Εξάλλου, με Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Δόμνας Μιχαηλίδου δίνεται η δυνατότητα ένταξης στον εξωδικαστικό μηχανισμό σε πρόσωπα που «κληρονόμησαν» οφειλές προς το Δημόσιο και Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, από επιχειρήσεις που έχουν κλείσει.

Σε σχέση με τον εξωδικαστικό, υπενθυμίζεται, ο νόμος 5072/2023 «Δάνεια: Διαφάνεια, ανταγωνισμός, προστασία των ευάλωτων» προβλέπει ακόμη ότι:

– Η πρόταση αναδιάρθρωσης του χρέους των ευάλωτων οφειλετών, όπως προκύπτει από την εφαρμογή του αλγόριθμου του εξωδικαστικού, θα γίνεται αυτόματα και υποχρεωτικά αποδεκτή από το σύνολο των πιστωτών (τράπεζες και Δημόσιο).
– Ο οφειλέτης διατηρεί το δικαίωμα να απορρίψει την πρόταση αυτή.
– Οι πιστωτές μπορούν να την προσβάλουν στα δικαστήρια μόνο εφόσον διαθέτουν στοιχεία ότι παράμετροι της αίτησης δεν είναι αληθινές.

Σύμφωνα με τις προβλέψεις του ίδιου νόμου (5072/2023), ακολουθεί έως τις 31 Μαρτίου 2024 η ενεργοποίηση της ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας ενημέρωσης των δανειοληπτών από τους servicers. Συγκεκριμένα, οι servicers υποχρεώνονται να παρέχουν, μέσω ψηφιακής πλατφόρμας, προσωποποιημένη και αναλυτική ενημέρωση προς τους οφειλέτες, για το ύψος της οφειλής, το ιστορικό των πληρωμών, τις δόσεις, το επιτόκιο της ρύθμισης κ.λπ.

Ο οφειλέτης θα μπορεί να βλέπει τα στοιχεία αυτά εισερχόμενος με χρήση του κωδικού του σε ειδική εφαρμογή στις ιστοσελίδες των servicers (κατ’ αναλογία με το web banking των τραπεζών).Οι ποινές για τους παραβάτες περιλαμβάνουν πρόστιμα έως 500.000 ευρώ, υποχρέωση διόρθωσης της παράβασης, μέχρι και ανάκληση της άδειας λειτουργίας.

Πώς μπορούν οι οφειλέτες να σταματήσουν τον πλειστηριασμό

Με στόχο την ανακοπή του πλειστηριασμού οι οφειλέτες έχουν την δυνατότητα να ακολουθήσουν την δικαστική ή την εξωδικαστική οδό. Όποιος οφειλέτης προσφύγει στην δικαιοσύνη μπορεί να καταθέσει ανακοπή κατά της διαταγής πληρωμής και εν συνεχεία ανακοπή κατά της κατασχετήριας έκθεσης.

Σημαντικό επίσης είναι να γίνει διόρθωση τιμής της πρώτης προσφοράς με την διαδικασία των ασφαλιστικών μέτρων. Επίσης οι οφειλέτες μπορούν να ζητήσουν αναστολή του πλειστηριασμού καταβάλλοντας το ¼ της οφειλής. Ταυτόχρονα μπορεί να «τρέχει» και η εξωδικαστική οδός είτε μέσω διμερούς διαπραγματεύσεως ή με τη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών.