Αλλαγές στο επίδομα ανεργίας – Αυξάνεται κατά 250 ευρώ

Εντός του καλοκαιριού αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή η νομοθετική ρύθμιση για αναλογική αύξηση στο επίδομα ανεργίας που θα συνδέεται με τον εργασιακό βίο και σε κάθε περίπτωση θα είναι αυξημένο κατά 250 ευρώ σε σχέση με το σημερινό, αλλά θα παρατείνεται και η διάρκειά του.

Η υπουργός Εργασίας, η οποία δέχθηκε πακέτο τριών προτάσεων για δικαιότερη κατανομή του επιδόματος, κατέληξε, σύμφωνα με πληροφορίες, στη νέα αρχιτεκτονική του επιδόματος και στην αποσύνδεσή του από τον κατώτατο μισθό. Σήμερα, το επίδομα ανεργίας αναλογεί στο 55% του κατώτατου μισθού (479 ευρώ) και αυξάνεται σύμφωνα με αυτόν.

Πλέον, το επίδομα θα συναρτάται από τον μέσο πραγματικό μισθό των εργαζομένων πριν βρεθούν σε κατάσταση ανεργίας και θα κυμαίνεται σε ποσοστό του μισθού από 55% έως 70%. Τους πρώτους μήνες θα δίνεται το 70% του μισθού και σταδιακά -ανά τέσσερις μήνες- θα μειώνεται στο 65%, στο 60% και στο 55%.

Στο σχέδιο περιλαμβάνεται ανώτατο πλαφόν στα 1.200 ευρώ, το οποίο δεν θα ξεπερνά το επίδομα. Ταυτόχρονα δεν θα μπορεί να «πέσει» κάτω από τα 479 ευρώ, ποσό στο οποίο βρίσκεται σήμερα και αντιστοιχεί στο 55% του κατώτατου μισθού. Το ποσό της επιδότησης θα είναι σταθερό για όλους και συναρτάται με τον κατώτατο μισθό.

Επίσης, επιμηκύνεται η χρονική διάρκεια του επιδόματος το οποίο μπορεί να φτάνει έως τους 24 μήνες. Σήμερα το επίδομα ανεργίας χορηγείται για 5 έως 12 μήνες, ανάλογα με τις ημέρες εργασίας που έχουν πραγματοποιήσει οι δικαιούχοι. Η διάρκεια του επιδόματος θα εξαρτάται από τον εργασιακό και ασφαλιστικό βίο του ασφαλισμένου.

Ταυτόχρονα θα καθιερωθεί η υποχρέωση των επιδοτούμενων ανέργων να ενταχθούν σε πρόγραμμα κατάρτισης, ώστε να αποκτήσουν την εξειδίκευση που χρειάζονται για να τοποθετηθούν σε θέση εργασίας. Kατά τη διάρκεια της παρακολούθησης της κατάρτισης θα λαμβάνει το επίδομα κατάρτισης και όχι το επίδομα ανεργίας.

Στο σχέδιο της κυβέρνησης περιλαμβάνονται ακόμα:

• Αλλαγές στα κριτήρια των ελάχιστων ημερών απασχόλησης που απαιτούνται για την επαναλαμβανόμενη λήψη επιδόματος ανεργίας από τους εποχικά εργαζόμενους.
• Συνδυασμός του επιδόματος ανεργίας με την κατάρτιση των ανέργων, προκειμένου να επανενταχθούν το συντομότερο στην αγορά εργασίας. Και αυτό γιατί επιδιώκεται η συγχώνευση του επιδόματος και του επιδόματος μακροχρόνιας ανεργίας.

Ανταποδοτικότητα στο επίδομα ανεργίας

Το σχέδιο θα εφαρμοστεί σε πρώτη φάση πιλοτικά, καθώς αποτελεί δέσμευση της χώρας μας έναντι του Ταμείου Ανάκαμψης που χρηματοδοτεί το πρόγραμμα, και σύμφωνα με την υπουργό Εργασίας, Δόμνα Μιχαηλίδου, βασική φιλοσοφία του νέου μοντέλου είναι η ανταποδοτικότητα στην απονομή του επιδόματος ανεργίας.

Απαραίτητη προϋπόθεση λήψης του επιδόματος σε σχέση με τα παραπάνω είναι ο άνεργος να είναι συνεχόμενα εργαζόμενος για 5-6 χρόνια. Το επίδομα θα κλιμακώνεται ώστε να λαμβάνει υψηλότερο -ανταποδοτικότερο- ποσό όποιος έχει περισσότερα έτη στην αγορά εργασίας, αλλά και σύμφωνα με τις εισφορές που έχει καταβάλει. Συνεπώς, κάποιος με 10 χρόνια και μισθό 850 ευρώ θα λάβει επιπλέον ανταποδοτικό ποσό, μικρότερο όμως από κάποιον με 20 χρόνια και μισθό 1.500 ευρώ. Και οι δύο θα λαμβάνουν συνολικά ένα ποσό ως επίδομα και «μπόνους ανταποδοτικότητας» που δεν θα ξεπερνά τον εκάστοτε κατώτατο μισθό, καθώς κάτι τέτοιο θα λειτουργούσε ως ισχυρό αντικίνητρο για την εύρεση εργασίας.

Δηλαδή, το ύψος του επιδόματος ανεργίας θα συναρτάται από τα έτη ασφάλισης και την παραμονή στην εργασία και θα καλύπτει για το πρώτο τρίμηνο ως πεντάμηνο ανεργίας το 70% με 75% του μέσου όρου του μισθού της τελευταίας τριετίας. Έτσι, ένας μισθωτός με μέσο μισθό 1.200 ευρώ, θα λαμβάνει για τους πρώτους πέντε μήνες περί τα 850 ευρώ αντί των 479 ευρώ, που αντιστοιχεί σήμερα. Σε αυτήν την περίπτωση η ποσόστωση του μισθού θα διαρκεί 3-5 μήνες. Άλλος απολυμένος με μέσο όρο μισθού τριετίας 1.000 ευρώ, το επίδομα θα κινείται στα 750 ευρώ.

Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, για την πρώτη περίοδο της πιλοτικής εφαρμογής, το επίδομα θα είναι διττό. Στην Αττική και στις περιοχές που θα επιλεγούν θα συνδεθεί με τους μισθούς, ώστε να αξιολογηθεί η απόδοσή του και στην υπόλοιπη χώρα θα εξακολουθήσει η χορήγηση του υπάρχοντος επιδόματος.

Ωστόσο, το αυξημένο επίδομα θα συνδυαστεί με την κατάρτιση των ανέργων, προκειμένου να επανενταχθούν το συντομότερο στην αγορά εργασίας. Σήμερα το επίδομα ανεργίας χορηγείται για 5 έως 12 μήνες, ανάλογα με τις ημέρες εργασίας που έχουν πραγματοποιήσει οι δικαιούχοι. Το ποσό της επιδότησης είναι σταθερό για  όλους (479 ευρώ) και συναρτάται με τον κατώτατο μισθό. Το επίδομα λαμβάνει μόνο μια μικρή μερίδα ανέργων, που φτάνει μόλις το 10% των εγγεγραμμένων ανέργων.

Συγχώνευση Επιδομάτων

Αλλαγές εξετάζονται και στο επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας (ύψους 200 ευρώ), το οποίο στην πράξη έχει καταστεί σχεδόν ανενεργό, λόγω των εισοδηματικών κριτηρίων. Το επίδομα θα ενσωματωθεί στο επίδομα ανεργίας και να λειτουργήσει ανταποδοτικά, κυρίως σε ανέργους που εργάζονταν για πολλά χρόνια και έχουν πληρώσει πολλά χρήματα.

Οι αλλαγές που έχουν κλειδώσει από την επιτροπή που εισηγήθηκε το θέμα περιλαμβάνουν τη μείωση του επιδόματος ανάλογα με την αμοιβή στο ημερήσιο επίδομα ανεργίας, το οποίο δεν θα κόβεται για τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου και τους εργαζόμενους με μερική απασχόληση. Οι αλλαγές προωθούνται στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς έχουν εξασφαλιστεί πόροι άνω των 100 εκατ. ευρώ, με στόχο την πιλοτική εφαρμογή ενός προγράμματος αναπροσαρμογής του επιδόματος ανεργίας.

Άνεργος που είχε μερική απασχόληση με μισθό κάτω από 418 ευρώ, λαμβάνει επίδομα ανεργίας 359,25 ευρώ. Αν έχει σύζυγο και τρία τέκνα (4 προστατευόμενα μέλη δηλαδή) δικαιούται προσαύξηση 40% και το επίδομα θα είναι 503 ευρώ.  Άνεργος με εκ περιτροπής εργασία (δύο-τρεις φορές την εβδομάδα) με μισθό κάτω από 209 ευρώ θα λαμβάνει επίδομα ανεργίας 239,50 ευρώ. Η επιδότηση στην κατηγορία των εποχικών διαρκεί 80 ημέρες.

Για ανέργους μερικής ή εκ περιτροπής απασχόλησης  το επίδομα ανεργίας διαμορφώνεται σε 239,50 ευρώ από τον τρέχοντα μήνα. Στα παραπάνω ποσά επιδομάτων προστίθενται και οι προσαυξήσεις που δικαιούνται οι άνεργοι ανάλογα με τον αριθμό των προστατευόμενων μελών της οικογένειάς τους, εφόσον δεν εργάζονται.  Δηλαδή άνεργος λαμβάνει 479 ευρώ. Αν έχει σύζυγο και δύο τέκνα ως προστατευόμενα μέλη (τα οποία τα δηλώνει στη φορολογική του δήλωση) δικαιούται το επίδομα με προσαύξηση 30% (από 10% για κάθε μέλος) και το τελικό ποσό που θα παίρνει είναι 622,7 ευρώ.

Στην περίπτωση που δεν επιλέξουν την επιδότηση των 80 ημερών η διάρκεια της επιδότησης ακολουθεί αυτή των κοινών ανέργων.