«Στερεύει» ο Αποσελέμης: Δύσκολες μέρες σε Ηράκλειο και Άγιο Νικόλαο το καλοκαίρι

Ανησυχία επικρατεί στην Κρήτη για την εξέλιξη της καλλιεργητικής περιόδου λόγω της παρατεταμένης ανομβρίας, με τα φράγματα να βρίσκονται σε μια μέση κατάσταση (με εξαίρεση μόνο το φράγμα των Ποταμών στο Ρέθυμνο που, ευτυχώς, έχει γεμίσει), ενώ εκτός από την άρδευση ακόμα πιο ανησυχητική κρίνεται η κατάσταση στην ύδρευση, αφού το φράγμα του Αποσελέμη μέχρι σήμερα, λίγο πριν μπούμε στην περίοδο της άνοιξης, δεν έχει ξεπεράσει σε επάρκεια νερού το 42% της χωρητικότητάς του.

Το neakriti.gr μίλησε με ανθρώπους τόσο του γεωτεχνικού χώρου όσο και με αγρότες, αλλά και με τον διευθυντή του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης, Βαγγέλη Μαμαγκάκη, που εκφράζει και αυτός την ανησυχία του κυρίως για την ύδρευση της Ανατολικής Κρήτης!

Τι γίνεται με τα ελαιόδεντρα της Κρήτης; Τι γίνεται με τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες της νότιας Κρήτης; Πού βρίσκονται τα φράγματα του νησιού, μόλις λίγες ημέρες πριν φύγει και ο Φεβρουάριος; Ενώ υπήρξαν διαστήματα έντονων βροχοπτώσεων, αλλά και των πρόσφατων χιονοπτώσεων, συνολικά ο φετινός χειμώνας δεν έχει ικανοποιήσει ούτε τους αγρότες, ούτε τους αρμόδιους παράγοντες. Ο διευθυντής Διαχείρισης Έργων του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης, Βαγγέλης Μαμαγκάκης, δήλωσε στο neakriti.gr χθες: «Το φράγμα των Ποταμών έχει υπερχειλίσει. Το φράγμα του Αποσελέμη βάζει περίπου όσα κυβικά καταναλώνει από το λιώσιμο του χιονιού. Δηλαδή, γύρω στα 40.000 κυβικά την ημέρα. Είμαστε, επομένως, χαμηλά, όχι πάνω από το 42%. Και στο Οροπέδιο Λασιθίου στο φράγμα Αγίου Γεωργίου, εκεί μιλάμε για μια πληρότητα που φτάνει στο 90%. Το πρόβλημα, δηλαδή, είναι ο Αποσελέμης. Αλλά και ως προς την άρδευση, ικανοποιητική μπορούμε να πούμε την κατάσταση μόνο στο Ρέθυμνο»…

Οριακή κάλυψη στη Μεσαρά

Το neakriti.gr επικοινώνησε, όμως, χθες Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου, και με τον πρόεδρο του ΤΟΕΒ Α΄ Ζώνης στη Μεσαρά, Βαγγέλη Τσιμπραγάκη, ο οποίος δεν έκρυψε τον προβληματισμό του για την κατάσταση που επικρατεί. «Αυτήν τη στιγμή το φράγμα της Φανερωμένης έχει 8 εκατομμύρια κυβικά νερού και η χωρητικότητά του είναι στα 18 εκατομμύρια κυβικά. Άρα, έχουμε καλύψει μόλις γύρω στο 40% της χωρητικότητας και οι ανάγκες μας καλύπτονται οριακά», σύμφωνα με τον Βαγγέλη Τσιμπραγάκη. Όπως μας είπε ο κ. Τσιμπραγάκης, μέχρι στιγμής η κατάσταση “βολεύεται” κάπως, αφού η κατανάλωση του νερού από τους αγρότες δεν είναι μεγάλη. Κι αυτό ισχύει τόσο στις ελιές όσο και στις θερμοκηπιακές καλλιέργειες.

Όμως από τον Μάρτιο και μετά, αν οι καιρικές συνθήκες δεν αλλάξουν και δεν έχουμε σημαντικό ύψος βροχοπτώσεων, σίγουρα θα υπάρξει πρόβλημα. Καταλήγοντας, ο Βαγγέλης Τσιμπραγάκης ξεκαθαρίζει ότι ο ΤΟΕΒ Α’ Ζώνης που κρατάει τις τιμές του νερού στα ίδια επίπεδα εδώ και χρόνια, θα αναγκαστεί από την επόμενη χρονιά να προχωρήσει σε αναπροσαρμογές. «Το καλό είναι ότι επειδή αξιοποιούμε τα νερά, όχι μόνο της Φανερωμένης αλλά και του Μάγειρου ποταμού, δεν “πειράζουμε” τις γεωτρήσεις και έτσι τις κρατάμε σε άριστη κατάσταση. Αξίζει να σας πω, ότι κάθε χρόνο μόνο από τον Μάγειρο ποταμό αντλούμε γύρω στο 1 εκατομμύριο κυβικά και αυτό είναι πολύ σημαντικό για την άρδευση του κάμπου της Μεσαράς και τη στήριξη του ΤΟΕΒ».

Ικανοποίηση μόνο στο Ρέθυμνο

«Μόνο στις δικές μας περιοχές έπεσαν πέρυσι γύρω στα 1.000 χιλιοστά βροχής. Δεν τα λες και λίγα», λέει από την πλευρά του ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Δήμου Ρεθύμνης Γιώργος Κατσανέβας. «Εδώ βλέπεις και τις ελιές ότι είναι “ζωντανές”. Οι ελαιοπαραγωγοί κάνουν συντηρητικά κλαδέματα και περιμένουν βεντέμα την επόμενη χρονιά», λέει με ικανοποίηση ο Γιώργος Κατσανέβας. «Άλλωστε το φράγμα τον Ποταμών έχει γεμίσει και δεν υπάρχει πρόβλημα στις δικές μας καλλιέργειες», καταλήγει ο συνδικαλιστής.

«Το κλάδεμα δεν αποτελεί “λύση” από μόνο του»

Το neakriti.gr απευθύνθηκε στον γεωπόνο του ΕΛΓΟ “Δήμητρα” στην Κρήτη Στέφανο Λιβέρη. «Σε άλλες περιοχές έχει ρίξει αρκετό νερό και σε άλλες όχι, με τη νότια Κρήτη βέβαια να αντιμετωπίζει, αναμφισβήτητα, τα μεγαλύτερα προβλήματα. Αλλά γενικά οι ελαιοπαραγωγοί δε λύνουν κανένα πρόβλημα στα ελαιόδεντρά τους μόνο μέσω του κλαδέματος», είναι η άποψη του κ. Λιβέρη προς την εφημερίδα μας. Και βέβαια για τις ποτιστικές ελιές, ο ίδιος συνιστά στους παραγωγούς τώρα που θα αρχίσουν να ανθίζουν σιγά-σιγά, να ξεκινήσουν να τις αρδεύουν, αλλά πάντοτε με μέτρο.

Τι συνιστά, όμως, ο ίδιος ως προς τον τρόπο του κλαδέματος;

«Οι παράγοντες για το σωστό κλάδεμα ποικίλουν από περιοχή σε περιοχή», όπως εξηγεί στην εφημερίδα μας. «Ανάλογα με τις εδαφοκλιματικές συνθήκες. Ανάλογα με την καρποφορία της ελιάς και πάει λέγοντας. Δεν ισχύουν παντού τα ίδια», σύμφωνα με τον Στέφανο Λιβέρη.

Ο ίδιος, πάντως, δεν απορρίπτει το λεγόμενο “βαρύ κλάδεμα”, αλλά θεωρεί λάθος να γίνεται κάθε χρόνο στα ελαιόδεντρα της Κρήτης, κάτι που πολλοί παραγωγοί συνηθίζουν να κάνουν στις ελιές τους με συνέπεια να μην τους δίνουν τη δυνατότητα να παράγουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους. Μάλιστα, ιδιαίτερα στις μη ποτιστικές ελιές, φέτος, επικρατεί η άποψη στον ελαιοπαραγωγικό κόσμο, σύμφωνα με την οποία: «Να τις κλαδέψω “γερά” και να τους κάνω καλό καθάρισμα, για να αντέξουν την ξηρασία του καλοκαιριού». Κατά τον Στέφανο Λιβέρη, αυτή είναι μια λανθασμένη λογική.

Αναλυτικότερα, δε θα πρέπει οι ελαιοπαραγωγοί να ξεχνούν πως οι στόχοι του κλαδέματος είναι η διαμόρφωση σκελετού. Το ισοζύγιο μεταξύ βλάστησης, ζώνης καρποφορίας και ριζικού συστήματος. Αφαίρεση προσβεβλημένων βλαστών και καρπών. Η αύξηση άμεσου φωτισμού και αερισμού. Η ελαχιστοποίηση της μη παραγωγικής περιόδου. Η παράταση της περιόδου σταθερής απόδοσης του φυτού. Η αύξηση της παραγωγής και της διευκόλυνσης της συλλογής. Η εξοικονόμηση υγρασίας, που είναι περιοριστικός παράγοντας σε ξηρικούς ελαιώνες

Μάλιστα, θεωρείται ολέθριο σφάλμα να κλαδευτεί “βαριά” μία ελιά, σε μια χρονιά που δεν είχε βεντέμα και επομένως περιμένουμε ότι θα “φορτωθεί” του χρόνου. Κλαδεύοντάς την “βαριά” της αφαιρείς πολλά κλαδιά που του χρόνου θα σου δώσουν καρπό.

Αναφορικά με τη λίπανση, ο Στέφανος Λιβέρης συνιστά στους ελαιοπαραγωγούς να προχωρήσουν στη χρήση λιπασμάτων αν και εφόσον έχουν την οικονομική δυνατότητα. «Αν δε λιπανθούν οι ελιές, οι επιπτώσεις θα φανούν μέσα στα επόμενα χρόνια. Πάντως με αζωτούχα και φωσφορικά λιπάσματα, μπορεί και στο επόμενο διάστημα να γίνεται σταδιακά η χρήση λιπασμάτων, σε ελαιόδεντρα που αρδεύονται», όπως λέει χαρακτηριστικά.

Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε, σύμφωνα με τον Στέφανο Λιβέρη και την κατεργασία του εδάφους που βοηθάει τον ελαιώνα μας να ανταπεξέλθει σε μια ξηρική περίοδο, αλλά πάντα να λαμβάνονται υπόψη οι εδαφοκλιματικές συνθήκες της κάθε περιοχής αφού από περιοχή σε περιοχή οι διαφορές είναι πάντοτε μεγάλες, κυρίως όταν αναφερόμαστε στην Κρήτη.

Πόσο γεμάτα είναι τα φράγματα της Κρήτης

Φράγμα Πληρότητα

• Αποσελέμη 42%
• Ποταμών 100%
• Αγίου Γεωργίου 90%
• Φανερωμένης 40%