Η αποκατάσταση των “πληγών” που έχει υποστεί από τις κακοκαιρίες, τους σεισμούς και το πέρασμα των χρόνων η Μονή της Παναγίας Κρουσταλλένιας, απέναντι από τον Άγιο Κωνσταντίνο στην ανατολική πλευρά του Οροπεδίου Λασιθίου, μπαίνει τώρα στο “μικροσκόπιο” των τοπικών φορέων, που ενώνουν δυνάμεις προκειμένου να δρομολογηθεί μια εκτεταμένη παρέμβαση αποκατάστασης του ιστορικού μοναστηριού.
Μέσω προγραμματικής σύμβασης μεταξύ Περιφέρειας Κρήτης, Δήμου Οροπεδίου και Ιεράς Μητρόπολης Πέτρας και Χερρονήσου, θα δρομολογηθεί σε α’ φάση η εκπόνηση των απαραίτητων μελετών (τοπογραφικά, αρχιτεκτονική μελέτη, γεωτεχνική, στατική, μηχανολογική κ.λπ.) για την αποκατάσταση των κτηρίων της Ιεράς Μονής Παναγίας Κρουσταλλένιας, τα οποία χρήζουν άμεσων επισκευών, διότι το κτηριακό συγκρότημα του σπουδαίου μοναστηριού, που αποτελεί θρησκευτικό κέντρο για το Οροπέδιο, έχει χτιστεί και ανακατασκευαστεί σε διάφορες χρονικές φάσεις…
Ήδη η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Κρήτης άναψε τις προάλλες το “πράσινο φως” για τις εγκρίσεις δαπάνης-πίστωσης για τη μελέτη αποκατάστασης και τη σύναψη της προγραμματικής σύμβασης ως υποέργο, με προϋπολογισμό 220.931 ευρώ, στο πλαίσιο ευρύτερου έργου μελετών για μονές- ναούς- μνημεία και ιδρύματα.
Βεβαίως διαδικαστικά υπάρχει κατά το κοινώς λεγόμενο πολύ “ψωμί” ακόμα για να φτάσουμε στις εργασίες αποκατάστασης της Μονής Παναγίας Κρουσταλλένιας. Ωστόσο, η δρομολόγηση των πρώτων ενεργειών σκορπά, αν μη τι άλλο, ικανοποίηση, μιας και μιλάμε για μια από τις ιστορικότερες μονές στην Κρήτη, που χρονολογείται από τη 2η βυζαντινή περίοδο και αποτέλεσε σημείο αναφοράς στα σημαντικά ιστορικά γεγονότα επί Τουρκοκρατίας. Άλλωστε, το συγκεκριμένο μοναστήρι θεωρείται ως το θρησκευτικό κέντρο για όλη την περιοχή του Οροπεδίου και αποτελεί ορόσημο στους καθιερωμένους εορτασμούς της περίφημης ιστορικής Μάχης του Λασιθίου, που είχε λάβει χώρα μεταξύ 20 και 30 Μαΐου του 1867 με έδρα ουσιαστικά τη Μονή.
Η Ιερά Μονή Κρουσταλλένιας χρονολογείται στη 2η βυζαντινή περίοδο και κατοικείται στη σημερινή της μορφή από άνδρες μοναχούς. Το κτηριακό συγκρότημα της Μονής αποτελείται από το καθολικό, όπου εκτελούνται οι θρησκευτικές τελετουργίες, τα κελιά, από βοηθητικούς αποθηκευτικούς χώρους και τέλος από το κτήριο του Ηγουμενείου. Το κτηριακό συγκρότημα του Ηγουμενείου έχει χτιστεί σε δύο διακριτές φάσεις. Η Α’ φάση περιλαμβάνει τον χώρο του ισογείου (ισόγειο από τη νότια-ανατολική πλευρά, υπόγειο από τη βόρεια-δυτική πλευρά), όπου φιλοξενεί δραστηριότητες καθημερινής λειτουργίας του Μοναστηριού, χώρο εκθεμάτων, καθώς επίσης και χώρο καθημερινής λατρείας-παρεκκλήσι.
Όπως περιγράφεται στη σχετική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής της Περιφέρειας Κρήτης για την έγκριση πίστωσης για το “πακέτο” των μελετών με αντικείμενο την αποκατάσταση των κτηριακών προβλημάτων:
«Μετά τα έντονα καιρικά φαινόμενα στο Οροπέδιο Λασιθίου (έντονες βροχοπτώσεις, μεγάλο ύψος χιονιού κ.λπ.), σε συνδυασμό με την έντονη σεισμική διέγερση που χαρακτηρίζει την ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Κρήτης την τελευταία περίοδο, παρατηρήθηκαν φαινόμενα στατικής ανεπάρκειας στο κτήριο του Ηγουμενείου. Φαινόμενα που έχουν να κάνουν με κομμένα δοκάρια, ρηγματωμένες τοιχοποιίες, πλάκες δώματος με έντονα στοιχεία κατάρρευσης λόγω βέλους κάμψης και τέλος ανεπάρκειες σε δομικά στοιχεία ιδιαίτερα στην όψη της ανωδομής.
Επίσης, λόγω των εισροών όμβριων υδάτων τόσο από το δώμα, εξαιτίας των ρηγματώσεων, όσο και από το σώμα της τοιχοποιίας, εξαιτίας των σεισμικών μετακινήσεων, παρατηρούνται φαινόμενα διάβρωσης-αποσάθρωσης, με συνέπεια στοιχεία κατάρρευσης.
Εξαιτίας των παραπάνω προβλημάτων, σε συνδυασμό με τις ελλιπείς ηλεκτρομηχανολογικές υποδομές, δημιουργούνται συνθήκες διαβίωσης απαγορευτικές για τους χρήστες του χώρου. Προς την κατεύθυνση αυτή συνηγορούν:
- Η έλλειψη θερμομόνωσης στο δώμα του κτηρίου, καθώς και στο κέλυφός του.
- Η έλλειψη θερμομονωτικών κουφωμάτων, η οποία επιφέρει μεγάλες απώλειες στη θερμική θωράκιση του κτηρίου.
- Η ύπαρξη απαρχαιωμένων συστημάτων θέρμανσης, η οποία καθιστά πρακτικά αδύνατη τη χρήση τους, λόγω μεγάλου κόστους λειτουργίας και μικρού βαθμού απόδοσης.
Για τους λόγους αυτούς, η Οικονομική Επιτροπή της Περιφέρειας Κρήτης αποφάσισε να εγκρίνει την εξειδίκευση πίστωσης για την υλοποίηση του υποέργου με τίτλο “Μελέτη αποκατάστασης Ι.Μ. Παναγίας Κρουσταλλένιας της Ιεράς Μητρόπολης Πέτρας και Χερρονήσου”, καθώς και την έγκριση δαπάνης και διάθεσης πίστωσης για τη σύναψη Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ της Περιφέρειας Κρήτης, της Ιεράς Μητρόπολης Πέτρας και Χερρονήσου και του Δήμου Οροπεδίου Λασιθίου για την υλοποίηση του ως άνω υποέργου με προϋπολογισμό 220.931,47 ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, που θα συμπεριληφθεί στο έργο με τίτλο “Μελέτες έργα Μονών- Ιερών Ναών- Μνημείων- Ιδρυμάτων- Κέντρων Πολιτισμού κ.λπ. ΠΕΛ.” και συνολικό προϋπολογισμό 600.000 ευρώ. Κύριος σκοπός της προγραμματικής σύμβασης είναι η σύνταξη των απαραίτητων μελετών (τοπογραφικών, κτηριακών έργων, αρχιτεκτονική, στατική, μηχανολογική, γεωτεχνική και τευχών δημοπράτησης) για την αποκατάσταση των κτηρίων της Ιεράς Μονής Παναγίας Κρουσταλλένιας, τα οποία χρήζουν άμεσων επισκευών».
- Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Κρήτη, την Ελλάδα και όλο τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, με εγκυρότητα και αξιοπιστία, στο cna.gr
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Facebook
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Twitter
- Ακολουθήστε το cna.gr στο YouTube
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Instagram