Η Ανατολική Κρήτη στις περιοχές που θα αναπτυχθούν τα υπεράκτια αιολικά πάρκα

Η ανατολική Κρήτη, η Ρόδος, το κεντρικό Αιγαίο, η Εύβοια, τα Διαπόντια νησιά και ο Πατραϊκός Κόλπος στο Ιόνιο Πέλαγος είναι οι επιλέξιμες περιοχές για την ανάπτυξη των πρώτων υπεράκτιων αιολικών πάρκων στην Ελλάδα, συνολικής ισχύος 2-2,5 GW περίπου.

Αυτές οι έξι περιοχές προκρίθηκαν μέσα από μια δεξαμενή επιλογών από δέκα περιοχές που περιλαμβάνει το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων για έργα συνολικής ισχύος περίπου 4,9 GW έως το 2030-2032, το οποίο ανακοίνωσε χθες η ΕΔΕΥΕΠ σε ειδική εκδήλωση παρουσία της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ και επενδυτών που το αναμένουν πάνω από ένα χρόνο. Η πλήρης ανάπτυξη του εθνικού προγράμματος με ορίζοντα το 2050 περιλαμβάνει 25 περιοχές συνολικής έκτασης 2,712 τετραγωνικών χιλιομέτρων, εκτιμώμενης ελάχιστης ισχύος 12,4 GW.

Η πλειονότητα των περιοχών και συγκεκριμένα οι 19 από τις 25 ενδείκνυνται για πλωτά υπεράκτια (10,4 GW), ενώ τα σταθερής έδρασης (2 GW) θα περιοριστούν σε έξι περιοχές. Στην πρώτη φάση ανάπτυξης του προγράμματος, υπεράκτια σταθερής έδρασης θα αναπτυχθούν μόνο στην περιοχή των Διαπόντιων νησιών και του Πατραϊκού Κόλπου.

Τα κριτήρια αποκλεισμού

Ο σχεδιασμός έλαβε υπόψη του 20 κριτήρια αποκλεισμού, προκειμένου να διασφαλίσει τις ευαίσθητες περιβαλλοντικά περιοχές και τις θαλάσσιες δραστηριότητες στον ελληνικό χώρο. Αυτά τα κριτήρια, όπως τα παρουσίασε στην ειδική εκδήλωση ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ Αριστοφάνης Στεφάτος, έλαβαν υπόψη τους μεταξύ άλλων ζητήματα εθνικής ασφάλειας και επιβατικής ναυσιπλοΐας, αεροδρόμια, ελάχιστη απόσταση από ακτογραμμή, περιοχές περιβαλλοντικής και πολιτιστικής σημασίας, τουριστικές δραστηριότητες, περιοχές υδατοκαλλιέργειας και άλλες χρήσεις.

Στην πρώτη φάση ανάπτυξής του το εθνικό πρόγραμμα το 2030 θα κινητοποιήσει επενδύσεις ύψους 6 δισ. ευρώ και στην πλήρη ανάπτυξή του έως το 2050 πάνω από 28 δισ. ευρώ. Σύμφωνα εξάλλου με τη μελέτη που πραγματοποίησε το ΙΟΒΕ για λογαριασμό της ΕΔΕΥΕΠ, η εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών πάρκων μπορεί να οδηγήσει στην ενίσχυση του ΑΕΠ έως και 1,9 δισ. ευρώ ετησίως κατά μέσον όρο την περίοδο 2024-2050 και των εσόδων του Δημοσίου έως και 440 εκατ. ευρώ ετησίως. Για την ίδια περίοδο μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στην ενίσχυση της απασχόλησης, στηρίζοντας έως και 44.400 θέσεις εργασίας ετησίως.

Ο στόχος του ΥΠΕΝ

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης γνωστοποίησε χθες την πρόθεση του υπουργείου για επίσπευση της υλοποίησης του προγράμματος, με στόχο να έχουν τεθεί σε λειτουργία τα πρώτα έργα πριν από το 2030. Μίλησε για παράλληλη ανάπτυξη των μελετών από την ΕΔΕΥΕΠ και τον ΑΔΜΗΕ, αλλά και για την ανάληψη των ερευνών και της αδειοδοτικής διαδικασίας από το κράτος, που όπως είπε μπορεί να εξασφαλίζει πιο γρήγορα άδειες. Οι επενδυτές, σύμφωνα με τον υπουργό, θα έχουν άμεση πρόσβαση στα δεδομένα των ερευνών, ενώ όπως διευκρίνισε στη συνέχεια ο κ. Στεφάτος, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, η όλη διαδικασία δεν θα ακυρώνει το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που μπορεί να έχει κάθε εταιρεία.

Η διεξαγωγή των ερευνών και των αδειοδοτήσεων πάντως κεντρικά από το κράτος προϋποθέτει αλλαγή του θεσμικού πλαισίου, αφού προβλέπει τη διεξαγωγή τους από τους επενδυτές. Ακόμη μία αλλαγή που προωθείται είναι η ανάπτυξη ενός ή δύο πλωτών υπεράκτιων αιολικών ως πιλοτικών έργων, τα οποία τόσο ο κ. Στεφάτος από πλευράς της ΕΔΕΥΕΠ όσο και ο γενικός γραμματέας Ενέργειας Αριστοτέλης Αϊβαλιώτης από πλευράς του υπουργείου συνέδεσαν με την ανάγκη να αποκτήσει η Ελλάδα τεχνογνωσία και να αναπτύξει την απαραίτητη εφοδιαστική αλυσίδα. Τόνισαν μάλιστα ότι υπάρχει έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον, με τις πληροφορίες να αναφέρουν ότι εκτός από τη Cynergy που έχει καταθέσει προς ένταξη στις εμβληματικές στρατηγικές επενδύσεις επενδυτικό σχέδιο για μονάδα παραγωγής πλωτήρων θαλάσσιων αιολικών πάρκων στον Βόλο, ισχυρό είναι και το ενδιαφέρον της εταιρείας Archirodon για επενδύσεις στον τομέα της εφοδιαστικής αλυσίδας.

Το θέμα των δικτύων

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η ανάπτυξη αιολικών πάρκων εμπλέκει μια σειρά από τομείς της οικονομίας, όπως ναυπηγεία, λιμάνια, βιομηχανίες καλωδίων, τσιμέντου και ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, βιομηχανίες μετάλλων και μεταλλικών κατασκευών, μεταφορές, ναυτιλία, υπηρεσίες κ.λπ., δημιουργώντας ισχυρή προστιθέμενη αξία. Ο κ. Αϊβαλιώτης έβαλε στη συζήτηση και το κρίσιμο θέμα των δικτύων για την απορρόφηση της ισχύος που θα παράγεται από τα υπεράκτια αιολικά και που απασχολεί έντονα τους επενδυτές. Ανακοίνωσε την προώθηση στη Βουλή της ρύθμισης για τη δέσμευση δυναμικότητας 2 GW για υπεράκτια αιολικά και επισήμανε την ανάγκη επέκτασης των διεθνών διασυνδέσεων με την Κεντρική Ευρώπη αλλά και των εσωτερικών δικτύων προκειμένου να έχουν νόημα οι νέες επενδύσεις.

Το εθνικό πρόγραμμα και η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) έχουν κατατεθεί στις αρμόδιες διευθύνσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας από τον Σεπτέμβριο. Μέσα στον Νοέμβριο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση η ΣΜΠΕ και τον Δεκέμβριο η έγκριση του εθνικού προγράμματος με ΚΥΑ. Τον Ιανουάριο του 2024 θα προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για τις τεχνικές μελέτες και ΣΜΠΕ για κάθε περιοχή ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων και το διάστημα Ιουνίου – Αυγούστου 2024 θα υποβληθεί προς έγκριση κάθε τεχνική μελέτη και ΣΜΠΕ στις αρμόδιες διευθύνσεις του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Το διάστημα Οκτωβρίου – Νοεμβρίου θα οριοθετηθούν με Προεδρικό Διάταγμα, όπως προβλέπει ο νόμος, τα θαλάσσια οικόπεδα εντός των περιοχών που θα αναπτυχθούν τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, για να ακολουθήσουν στη συνέχεια οι διαγωνισμοί.

«Η ανάπτυξη των υπεράκτιων αιολικών πάρκων αποτελεί εθνική προτεραιότητα όχι μόνο γιατί θα συνδράμει αποφασιστικά στην ενεργειακή μας αυτονομία, αλλά και γιατί μας δίνει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουμε στο μέλλον και εξαγωγές πράσινης ενέργειας», τόνισε ο υπουργός Θόδωρος Σκυλακάκης. «Νιώθουμε υπερήφανοι γιατί γνωρίζουμε πως η υποβολή του σχεδίου και της ΣΜΠΕ αποτελεί την αφετηρία μιας πορείας που θα δημιουργήσει πολύ σημαντικές ευκαιρίες ανάπτυξης, σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, αλλά και αισιόδοξοι βλέποντας την αθρόα εκπροσώπηση της εγχώριας και της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας στη σημερινή εκδήλωση», τόνισε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ κ. Στεφάτος.