Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023: Οι 3 παράγοντες που «βγάζουν» δήμαρχους και περιφερειάρχες

Στην τελική ευθεία για τις αυτοδιοικητικές εκλογές – περιφερειακές και δημοτικές – του Οκτωβρίου. Τα τρία σημεία που θα επηρεάσουν καθοριστικά την αναμέτρηση και την επόμενη μέρα στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Αντίστροφα μετράει ο χρόνος για τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου και οι πολιτικές αναλύσεις για την καθοριστική μάχη της κάλπης έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, λόγω και των αλλαγών που θα ισχύσουν.

Ενάμισι μήνα πριν τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, ένα τελείως διαφορετικό τοπίο διαμορφώνεται στην Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Παραπολιτικά», τρεις παράγοντες επηρεάζουν καθοριστικά, καθώς φαίνεται, το αποτέλεσμα και την επόμενη μέρα μετά τις προσεχείς κάλπες:

Κατ’ αρχάς ο νέος νόμος καταργεί την απλή αναλογική και ισχυροποιεί τους δημάρχους που θα εκλεγούν, καθώς εξασφαλίζει την εκλογή των 3/5 των μελών του συμβουλίου στον νικητή των εκλογών.

Έπειτα, το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών του Μαΐου και του Ιουνίου και η ευρεία διπλή νίκη της ΝΔ, δίνουν νέο «αέρα» στους υποψηφίους που υποστηρίζει το κυβερνών κόμμα, ενώ παράλληλα οι εσωκομματικές διαδικασίες στον ΣΥΡΙΖΑ δεν αφήνουν πολλά περιθώρια στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης να στηρίξει ενεργά τους δικούς του υποψήφιους δημάρχους και περιφερειάρχες.

Η μεγάλη αλλαγή

Η μεγάλη αλλαγή είναι σε κάθε περίπτωση αυτή που αφορά το θεσμικό πλαίσιο, που έχει βέβαια και σημαντικές πολιτικές προεκτάσεις στις εκλογές της 8ης και 15ης Οκτωβρίου.

Ο εκάστοτε δήμαρχος ή περιφερειάρχης εκλέγεται με 43% – συν μία ψήφο – κάτι που σημαίνει ότι σε πολλές περιπτώσεις θα δούμε εκλογή από τον πρώτο γύρο.

Η θητεία του πλέον θα είναι πενταετής (των νυν δημάρχων και περιφερειαρχών ήταν τετραετής), συνεπώς θα ολοκληρωθεί στις 31 Δεκεμβρίου του 2028.

Κατάργηση της τέταρτης κάλπης

Η επαναφορά της ενισχυμένης αναλογικής, μαζί με τη θέσπιση κατώτατου ορίου 3% ως βάση για την είσοδο των υποψηφίων συνδυασμών στα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια, εξαφάνισε ουσιαστικά τα φαινόμενα αυτά και παράλληλα ισχυροποιεί αρκετά τους δημάρχους και περιφερειάρχες που θα εκλεγούν τον Οκτώβριο και θα αναλάβουν καθήκοντα την 1η Ιανουαρίου 2024.

Μία ακόμη αλλαγή στο νέο θεσμικό πλαίσιο, με βάση τον νόμο των Μάκη Βορίδη και Στέλιου Πέτσα, από το 2021, είναι η κατάργηση της τέταρτης κάλπης για την ανάδειξη των προέδρων των κοινοτήτων.

Επανήλθε, επίσης, με τον ίδιο νόμο η ορολογία «δημοτική κοινότητα» αντί για «κοινότητα», ώστε να μην υπάρχει καμία σύγχυση με την προ της μεταρρύθμισης «Καποδίστριας» διοικητική διαίρεση της χώρας.

Εξαίρεση έχει γίνει μόνο για δήμους που αποτελούνται από περισσότερες από έξι δημοτικές ενότητες και έχουν πληθυσμό από 10.001 έως 50.000 κατοίκους, οι οποίοι δικαιούνται αυξημένου αριθμού μελών δημοτικού συμβουλίου.

Τέλος, ο χρόνος ο οποίος πλέον κυλά γρήγορα για τις κάλπες του Οκτωβρίου, στενεύει τα περιθώρια για τους συνδυασμούς που επιθυμούν να μετέχουν στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές. Έχουν τη δυνατότητα να δηλώσουν συμμετοχή το αργότερο μέχρι τα μεσάνυχτα της Πέμπτης, 31 Αυγούστου.

Ως εκείνη την ώρα, πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί η οριστική υποβολή των συνδυασμών και η επικύρωση των υποψηφιοτήτων στην Ηλεκτρονική Πύλη Υποψηφιοτήτων Δημοτικών και Περιφερειακών Εκλογών, ένα σύστημα που εφαρμόζεται για πρώτη φορά.