 |  |  |
Σύμφωνα με τη μελέτη που προσφάτως δημοσίευσε το Ινστιτούτο ΣΕΤΕ, ο Τουρισμός συνεισφέρει άμεσα το 47% στο ΑΕΠ της Κρήτης, επομένως η ευθύνη μας είναι μεγάλη για ό,τι συμβαίνει στην κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης και περιβαλλοντικής προστασίας, είτε καλό είτε κακό.
Η μεγάλη εξάρτηση της Κρήτης από τον τουρισμό έχει σημαντική επίπτωση και στην ενεργειακή κατανάλωση της νήσου, καθώς και γενικώς στη φόρτιση που δέχονται όλες της οι υποδομές. Επιπλέον, λόγω της έντονης εποχικότητας του τουρισμού, απαιτούνται δίκτυα με υπερ-επάρκεια κι ανθεκτικότητα, ώστε να μην έχουμε καταστροφικές ελλείψεις νερού ή ρεύματος μέσα στη σεζόν.
Η μεταπτυχιακή μου εξειδίκευση ως μηχανικός περιβάλλοντος ήταν στη διαχείριση υδάτινων πόρων. Υπάρχουν ομοιότητες και διαφορές μεταξύ δικτύων ύδρευσης και ηλεκτροδότησης, ενώ υπάρχουν και σημαντικά μαθήματα που μπορεί να δώσει η μία αγορά στην άλλη. Αλλά και η διαχείριση των αποβλήτων, μείζον ζήτημα της χώρας και της Κρήτης, έχει πολλά να μάθει και να διδάξει από τα πρότυπα της αγοράς νερού και της αγοράς ηλεκτρισμού.
Η πιο σημαντική παράμετρος που διαφοροποιεί τους τρόπους που αντιμετωπίζουμε τις ανάγκες μας σε ηλεκτρισμό, νερό, και διαχείριση αποβλήτων είναι το μοναδιαίο κόστος μεταφοράς: οι απώλειες δικτύου ανά κιλοβατώρα, η απώλεια πίεσης ανά κυβικό μέτρο νερού, και το κόστος της συλλογής και επεξεργασίας των αποβλήτων.
Στην περίπτωση του ρεύματος, το κόστος μεταφοράς είναι σχετικά χαμηλό, οπότε σχεδιάζουμε δίκτυα που καλύπτουν όλο το νησί και συνδέονται με το ηπειρωτικό. Στην περίπτωση του νερού σχεδιάζουμε πιο τοπικά δίκτυα, με την ιδιοπαραγωγή να έχει σημαντικό μερίδιο (π.χ. όλα σχεδόν τα μεγάλα ξενοδοχεία της Ελούντας έχουμε αφαλατώσεις που μας καθιστούν τελείως ανεξάρτητους από το δημοτικό δίκτυο ύδρευσης), ενώ στα απόβλητα βρισκόμαστε κάπου στη μέση.
Εμείς του ΣΕΤΕ, από την πρώτη μέρα της ίδρυσής μας, δώσαμε έμφαση στην ανάγκη για συνολικό στρατηγικό σχεδιασμό. Μην ξεχνάμε πως η χώρα μας απέκτησε γενικό χωροταξικό σχεδιασμό για πρώτη φορά πριν 10 μόλις χρόνια, ενώ ακόμη περιμένουμε να αποκτήσουμε Κτηματολόγιο, τελευταίοι στην Ευρώπη. Τα περιβαλλοντικά δεν αποτελούν εξαίρεση. Η ανάγκη για συνολικό σχεδιασμό είναι επιβεβλημένη από Ευρωπαϊκές Οδηγίες, στην εφαρμογή των οποίων έχουμε αποδειχθεί πολλαπώς πλημμελείς.
Στο νερό, οι Οδηγίες αυτές επιβάλλουν το σχεδιασμό κατά βάση ανά λεκάνη απορροής. Αυτό στην Κρήτη δεν είναι απολύτως εφαρμόσιμο λόγω της υπερ-συγκέντρωσης του Τουρισμού σε ορισμένες περιοχές. Έτσι, το μοντέλο του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας, με μεγάλους κεντρικούς αγωγούς μεταφοράς νερού, έχει σημαντική επιρροή. Αλλά για να είναι βιώσιμο το υδροδοτικό μέλλον της Κρήτης πρέπει οπωσδήποτε να κατευθυνθούμε προς μοντέλο ιδιοπαραγωγής και τοπικής αυτάρκειας. Εδώ και τουλάχιστον 10 χρόνια, το νερό της αφαλάτωσης είναι πολύ φθηνότερο από άλλες πηγές, κι έτσι δεν υπάρχει πλέον δικαιολογία κόστους.
Αντιστοίχως, όμως, η ιδιοπαραγωγή και η τοπική αυτάρκεια της Κρήτης, συνολικά, είναι αναγκαστικά το μέλλον και της ηλεκτροδότησης. Βεβαίως απαιτείται σύνδεση με το ηπειρωτικό δίκτυο, διότι αυτός είναι και ο ευρύτερος Ευρωπαϊκός σχεδιασμός, αλλά τη σύνδεση αυτή δεν πρέπει να την αντιμετωπίζουμε μονόπλευρα, νομίζοντας πως η Κρήτη μόνον θα εισάγει ενέργεια. Η Κρήτη πρέπει να αποκτήσει υπερ-επάρκεια, όπως προείπα, και άρα πρέπει να μπορεί και να εξάγει ενέργεια.
Αν το καλοσκεφτείτε, αυτό ισχύει ήδη: Αφού η Κρήτη αντιμετωπίζει με ιδιοπαραγωγή τις ανάγκες της θερινής τουριστική λαίλαπας, τότε όλους τους υπόλοιπους μήνες έχει τη θεωρητική δυνατότητα να εξάγει. Θεωρητική, τονίζω, διότι πρακτικά παράγουμε ακριβό ρεύμα από μαζούτ που δε θα μπορεί να ανταγωνιστεί άλλες πηγές. Κι έτσι πρέπει να αναπτύξουμε τις φθηνότερες πηγές ρεύματος, που για την Κρήτη είναι σαφώς οι Ανανεώσιμες. (Κι όχι μόνο για την Κρήτη: όπως εξήγησαν ήδη προηγούμενοι ομιλητές, η οικονομοτεχνική υπεροχή των ΑΠΕ είναι εδώ και αρκετά χρόνια αδιαμφισβήτητη.)
Επισημαίνω τον οικονομοτεχνικό παράγοντα κι εστιάζω σε αυτόν, διότι ο περιβαλλοντικός είναι ακόμη πιο αδιαμφισβήτητος, τόσο μεταξύ των επιστημόνων όσο και στην κοινή γνώμη. Υπάρχουν κάποιες γραφικές αντιρρήσεις, οι οποίες δυστυχώς εκφράζονται βιαίως, με τρόπο που καθόλου δε συνάδει με επιστημονικό διάλογο, πόσο μάλλον με το δημοκρατικό μας πολίτευμα. Φτάνουν μέχρι και να μας λένε πως οι ανεμογεννήτριες κάνουν κακό στον τουρισμό! Δεν έχουν έρθει στην Ελούντα, φαίνεται, να δούνε τις ανεμογεννήτριες μπροστά στα ακριβότερα ξενοδοχεία της Ελλάδας, πίσω από την εμβληματική Σπιναλόγκα. Υπό κανονικές συνθήκες, αυτές οι βίαιες μειοψηφίες θα είχαν ήδη εξοβελιστεί από τη δημοκρατική τάξη, αλλά χαίρουν υπόγειας στήριξης από κέντρα εξουσίας, επιχειρηματικών, δημοτικών, αλλά και κρατικών.
Σε αυτό το σημείο οφείλω να επισημάνω πως ο παριστάμενος υπουργός Ενέργειας κος.Σταθάκης, όπως και γενικώς η κυβέρνησή του, έχουν κάνει πολύ λιγότερα από όσα θα περίμενε ο ψηφοφόρος τους από το προεκλογικό τους πρόγραμμα για την καθαρή ενέργεια. Υπολείπεται κατά πολύ όσων ανέμενε η περιβαλλοντική επιστημονική κοινότητα από τις διακηρύξεις της. Η στήριξη που έχει δώσει στο λόμπι της βρώμικης ενέργειας, του πετρελαίου και του λιγνίτη, ξεπερασμένες τεχνολογίες που πεθαίνουν, έχει υπάρξει επιζήμια. Στους μήνες της θητείας που της υπολείπονται, θα ήταν καλό να βάλουν το μέλλον της χώρας πιο πάνω από τις επιταγές των ισχυρών συμφερόντων του πετρελαίου και του λιγνίτη, και να προωθήσουν την απεξάρτηση της χώρας από αυτά.
Δεν είναι αργά, κε.Σταθάκη, να κάνετε επιτέλους το σωστό και να προωθήσετε το καθαρό και βιώσιμο μέλλον του νησιού μας, και της χώρας ολόκληρης.
- Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Κρήτη, την Ελλάδα και όλο τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, με εγκυρότητα και αξιοπιστία, στο cna.gr
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Facebook
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Twitter
- Ακολουθήστε το cna.gr στο YouTube
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Instagram
