Είναι ο Θεός σάχλας; (του Κώστα Θεολόγου)
Το Χόλιγουντ μας έχει δείξει τον Θεό με ποικίλα χαρακτηριστικά και διάφορες εκδοχές, πότε δύστροπο, πότε διασκεδαστικό, αντιπαθητικό ή προσηνή, μαύρο, εκλεπτυσμένο, με χιούμορ, και με περισσότερες ιδιότητες, αλλά ουδέποτε μας τον έδειξε σαχλό.
Άφησε αυτήν την πρωτοτυπία στην ελληνική έμπνευση και σε διαφημιστικό σποτ ιδιωτικού δικτύου τηλεόρασης, που με θαυματουργό τρόπο λύνει τα προβλήματα των «πιστών», οι οποίοι αποτείνονται στον Θεό, επειδή τους δυσκολεύει η καθημερινότητά τους και, δίκην προσευχής, αναρωτιούνται για τις φάσεις που χάνουν στις οθόνες τους, εξαιτίας άλλων οικογενειακών ή στιγμιαίων υποχρεώσεων.
Όταν οι πιστοί θεατές χάνουν τις φάσεις καθίστανται αφασικοί, οπότε τα άτομα της μεταμοντέρνας κοινωνίας μας μοιάζουν να ζούνε ψευδαισθητικά ενωμένα με μιαν οθόνη και να παρακολουθούν όσα κρίνουν ενδιαφέροντα και σάμπως να είναι ολοκληρωμένα εκεί μέσα στην απίθανη εντέλει δυνητική πραγματικότητα. Προβλήματα δημιουργούνται όταν νιώσουν ελλείψεις και συναισθηματικά κενά, όταν χάνουν επεισόδια και φάσεις, λόγω της μάνας τους, των παιδιών τους, της γυναίκας τους…
Στην πολιτική επικοινωνία και στην διαφημιστική τεχνική αυτός ο τρόπος διαφήμισης λέγεται «αναλογική επανεισαγωγή»: παίρνεις κάτι γενικά αποδεκτό και μέσω αυτού πλασάρεις το εμπορικό προϊόν. Μα αν είναι ο Θεός γενικά αποδεκτός, γιατί τον αποδεχόμαστε ως εξυπνάκια και ως σάχλα; Ασφαλώς δεν είναι ευσεβισμός αυτή η κριτική αντίδραση, αλλά ένα «σκούντημα» (poke) για να ξεκολλήσουμε από την βλακώδη προσκόλλησή μας στο θέαμα, στην οθόνη, στο ψευδώς φαίνεσθαι, αντί ενός ενσώματου περιπάτου με τις αισθήσεις μας στην σκληρή πραγματικότητα των υποχρεώσεων που έχουμε ο ένας απέναντι στον άλλο, στις τραχιές συνθήκες ζωής όπως τις έχει διαμορφώσει ο αμείλικτος και ανίκητος καπιταλισμός.
Η παχύρρευστη εμμονή, που μας συγκολλάει μέσω ελκυστικών παραισθήσεων και μέσω πειστικών ψευδαισθήσεων με έναν ανύπαρκτο κόσμο, σαν καλός αγωγός διαχέει παγκοσμίως την σαχλαμάρα και την απάθεια. Και επειδή, κατά μία εκδοχή, είμαστε πλασμένοι κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωση, ας μην παραδοθούμε στο πρότυπο της σάχλας, αλλά να προσπαθούμε να είμαστε «ανοικτοί» στην αγάπη και στην καλή αλλοίωσή μας πανταχόθεν, και ο Θεός νομίζω πως είναι μια καλή αλλοίωση, καλύτερη από το σαχλό καλαμπούρι.
Αν ο Θεός είναι γενικά αποδεκτός, νομίζω ότι είναι προτιμότερο να τον αναζητήσουμε μόνοι προς μόνον σε μιαν εκκλησία, σε μια περισυλλογή, σε μια προσευχή, σε μια σιωπή αποσπώντας τον εαυτό μας μέσα από την πολλή συνάφεια του κόσμου, και να μην τον εξευτελίζουμε μέσα στων σχέσεων και των συναναστροφών την καθημερινήν ανοησία.