Η φράση «ζούνε σε έναν άλλο κόσμο μακριά από την κοινωνία» συχνά χρησιμοποιείται για να περιγράψει ανθρώπους ή ομάδες που ζουν με έναν τρόπο που διαφέρει ριζικά από τις συμβατικές αξίες της ευρύτερης κοινωνίας. Αυτό μπορεί να αφορά:
1. Ομάδες που επιλέγουν να ζουν απομονωμένα, όπως θρησκευτικές ή πνευματικές κοινότητες, κοινότητες αυτονομίας ή φυλές σε απομακρυσμένες περιοχές.
2. Άτομα που απορρίπτουν τις συμβατικές κοινωνικές δομές, ζώντας π.χ. σε κοινόβια, σε φυσικά περιβάλλοντα ή μέσα σε πλήρη αυτονομία.
3. Μπορεί να περιγράφει ανθρώπους που έχουν αποσυνδεθεί ψυχολογικά ή ιδεολογικά από την κοινωνία, βλέποντας τα πράγματα με έναν δικό τους τρόπο.
Η κατανόηση, η ενσυναίσθηση και η δημιουργία ενός διαλόγου ανάμεσα σε διαφορετικές κοινωνικές ομάδες είναι κλειδιά για τη γεφύρωση του χάσματος. Παράλληλα, η κοινωνική πολιτική πρέπει να στοχεύει στην ενίσχυση της ισότητας, της δικαιοσύνης και της συμμετοχικότητας.
Ορισμένοι ζουν σε πλούτο και προνόμια, αδιαφορώντας για όσους ζουν στην φτώχεια. Οι πολιτικές ή οι οικονομικές ελίτ ενδέχεται να μην αντιλαμβάνονται τις ανάγκες της ευρύτερης κοινωνίας. Οι ηλικιωμένοι, οι άστεγοι, ή οι άνεργοι συχνά ζουν στο περιθώριο, μακριά από την κύρια κοινωνία. Η αδιαφορία για τις δυσκολίες των μειονοτήτων οδηγεί σε ρήγματα μέσα στην κοινωνία. Οι άνθρωποι που «ζουν σε άλλο κόσμο» ενδέχεται να νοιάζονται μόνο για τον εαυτό τους, αποφεύγοντας την κοινωνική ευθύνη. Η αδιαφορία για παγκόσμια ζητήματα, όπως η κλιματική αλλαγή ή οι ανθρωπιστικές κρίσεις, επιδεινώνει την κατάσταση.
Οι μη προνομιούχοι μπορεί να αισθάνονται ότι «ζουν σε έναν άλλο κόσμο» όπου δεν έχουν πρόσβαση σε ευκαιρίες, εκπαίδευση ή υγειονομική περίθαλψη. Οι πρόσφυγες ή οι μετανάστες συχνά περιθωριοποιούνται, αντιμετωπίζοντας έναν «άλλο κόσμο» εντός της ίδιας κοινωνίας. Οι πολίτες μπορεί να αποξενώνονται από τους πολιτικούς ή τους θεσμούς που φαίνεται να «ζουν σε άλλο κόσμο», αποκομμένοι από την καθημερινή πραγματικότητα των ανθρώπων.
Στην έρευνα του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών «Tackling multiple diskrimination in Greece», η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος «Καταπολέμηση των πολλαπλών διακρίσεων στην Ελλάδα» με την συμμετοχή 4 εταίρων (Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, Περιφέρεια Κρήτης, Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης) και χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ παρουσιάσθηκε σε διεθνές συνέδριο τον Δεκέμβριο του 2018, παρουσιάζονται οι πολλών διαστάσεων ανισότητες, που βιώνονται από τους πολίτες είτε λόγω των διακρίσεων σε βάρος των γυναικών στον χώρο της εργασίας, είτε λόγω της εθνικής προέλευσης, του σεξουαλικού προσανατολισμού, της αναπηρίας ή χρόνιας νόσου, της ηλικίας, της καταγωγής, της φυλής ή του χρώματος των ανθρώπων.
Επίσης διαπιστώθηκε, ότι οι πολλαπλές διακρίσεις συνδέονται με την φτώχεια και την ανεργία. Έχει δε ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ότι, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 44% πιστεύει, ότι ο ρόλος της γυναίκας είναι να φροντίζει το σπίτι και την οικογένεια, στην Ελλάδα το ποσοστό είναι 69%.
Οι κοινωνικές διακρίσεις σε συνδυασμό με την φτώχεια, την οποία πριμοδοτούν τόσο το σύστημα οργάνωσης και λειτουργίας της κοινωνίας και της οικονομίας όσο και η πολιτική τους διαχείριση διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις για την δημιουργία συνθηκών αποσταθεροποίησης.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση η Ελλάδα είναι η δεύτερη φτωχότερη χώρα μετά την Βουλγαρία και η πιο φτωχή στην Ευρωζώνη. Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ το 2023 βρισκόταν σε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού το 26,1% των Ελλήνων, δηλαδή 2.658.400 άτομα. Το 2022 το ποσοστό φτώχειας ήταν 26,3%.
Επισημαίνεται, ότι το ποσοστό των νέων ηλικίας 18 – 24 ετών, που ζουν σε συνθήκες υλικής και κοινωνικής στέρησης είναι διπλάσιο σε σύγκριση με το ευρωπαϊκό. Για παράδειγμα το 2023 το 14,7% των νέων ηλικίας 18 – 24 ετών ζούσαν σε συνθήκες σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης.
Στις γυναίκες οι συνθήκες υλικής και κοινωνικής στέρησης πλήττουν το 14,1%, στα άτομα πάνω από 55 ετών το 13%, ενώ στους άνδρες το ποσοστό είναι 12,9%. Η υλική και κοινωνική στέρηση δεν ταυτίζεται με την φτώχεια, διότι δεν υπολογίζεται με βάση το εισόδημα αλλά με βάση την πρόσβαση στα αναγκαία αγαθά και υπηρεσίες, δηλαδή την διατροφή, την στέγαση, την αναψυχή, την δυνατότητα διακοπών για 1 εβδομάδα, την κάλυψη έκτακτων εξόδων.
Τέλος σύμφωνα με την ΓΣΕΕ η παιδική φτώχεια καταγράφει επίσης υψηλό ποσοστό. Το 2023 το 22% των ανηλίκων βρισκόταν σε κίνδυνο φτώχειας.
Είναι εμφανές, ότι το σύστημα οργάνωσης και λειτουργίας της κοινωνίας με σημείο αναφοράς όχι την άσκηση κοινωνικού και πολιτικού ελέγχου με στόχο την κάλυψη των αναγκών των ανθρώπων, αλλά την πραγμάτωση του συστημικού συμφέροντος (μονοδιάστατη λειτουργικότητα και οικονομική απόδοση του συστήματος) συμβάλλει στην διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και της φτώχειας.
Η πρόσδωση όμως βιώσιμης προοπτικής στην πορεία προς το μέλλον επιβάλλει την άμεση ενεργοποίηση τόσο του πολιτικού συστήματος όσο και των πολιτών στο πλαίσιο κοινωνικών κινημάτων, τα οποία δραστηριοποιούντα όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε ευρωπαϊκό και πλανητικό επίπεδο.
Κάποιοι λοιπόν ζούνε στην κυριολεξία σε μία εντελώς κατασκευασμένη εικονική πραγματικότητα, σε μια τεχνητά υπερδιογκωμένη φούσκα, σε μια γιγαντωμένη γυάλα. Σε έναν ιδεολογικό κλίβανο. Σε μια ατμόσφαιρα εκτός τόπου και χρόνου. Στην κοσμάρα τους, όπως λέει κάποιος στις καθημερινότητά του. Μου έρχεται στο μυαλό η εικόνα ενός ρήτορα: όσο χειρότερη και πιο απελπιστική είναι η κατάσταση στο μέτωπο, στο πεδίο της μάχης, τόσο πιο πανηγυρικός γίνεται ο λόγος του στην πόλη.
Σήμερα, η απόσταση μεταξύ υπαρκτής πραγματικότητας και καλλιεργούμενων προσδοκιών έχει διευρυνθεί σε ασύλληπτο βαθμό. Επίσης έχουν μεταβληθεί τα αποτελέσματα που αφήνει στο πέρασμα του χρόνου. Στις επιπτώσεις και στα αποτελέσματα της διάψευσης των προσδοκιών περιλαμβάνονται η απώλεια κοινής αποδοχής και η κρίση νομιμοποίησης, αντιπροσώπευσης και συμμετοχής (φτάσαμε σε σημείο να ψηφίζει η μισή Ελλάδα και να μην κουνιέται φύλλο, να θεωρείται σχεδόν φυσιολογικό. Δεν λειτουργεί η αντιπροσώπευση).
Οι άνθρωποι αυτοί μεγαλώνουν μαθαίνοντας κάτι απόλυτα ζηλευτό για την πλειοψηφία. Να μην αφήνουν να τους «χαλάει» οτιδήποτε. Δεν αφήνουν να τους απασχολεί ό,τι δε θέλουν οι ίδιοι να τους αγγίξει. Και γιατί να το κάνουν άλλωστε όταν κρίνουν πως το μέσα τους θα ταραχθεί σε τέτοιο βαθμό που επιλέγουν όχι μόνο το να μη συμμετέχουν αλλά το να μην το γνωρίζουν καν. Για εκείνους το «όσο λιγότερα γνωρίζεις τόσο καλύτερα» δεν είναι απλώς μια ταμπέλα αλλά τρόπος ζωής. Δεν αφήνουν αρνητικότητες να χαλάνε τη δική τους καθημερινότητα. Παραμένουν αμέτοχοι και κατά γενική ομολογία περνάνε τέλεια όσοι τελικά το καταφέρνουν.
Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός πως οι άνθρωποι που επιλέγουν να αγνοούν πράγματα και καταστάσεις που αφορούν άλλους τα έχουν πολύ καλά με τον εαυτό τους, δε νιώθουν τύψεις πόσο μάλλον να κάνουν δεύτερες σκέψεις για το αν έπραξαν σωστά ή όχι. Γι’ αυτούς η ζωή συνεχίζεται όμορφα και αμέριμνα δίχως ιδιαίτερες έγνοιες μονάχα όσες αφορούν και απειλούν τη δική τους διάφανη φούσκα.
Για κάποιους ανθρώπους η ευτυχία βρίσκεται στο να γνωρίζουν τα πάντα για τους πάντες γύρω τους. Για κάποιους άλλους όμως η ευτυχία βρίσκεται στην πλήρη άγνοια. Ένα είναι βέβαιο. Η επιλεκτική άγνοια είναι αξιοζήλευτη.-
- Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Κρήτη, την Ελλάδα και όλο τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, με εγκυρότητα και αξιοπιστία, στο cna.gr
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Facebook
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Twitter
- Ακολουθήστε το cna.gr στο YouTube
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Instagram