Το σύμπαν συνωμότησε με την UNESCO | του Γιώργου Καφφετζάκη*

Στο Δημοτικό Συμβούλιο που πραγματοποιήθηκε στις 19/5/2021, στα προ ημερησίας διάταξης θέματα συζητήθηκε η απόρριψη της Σπιναλόγκα από το εισηγητικό όργανο της UNESCO, την ICOMOS. Δηλαδή με απλά λόγια η πρόταση δεν έφτασε ποτέ ούτε την «πόρτα» της UNESCO, καθώς ο φάκελος συνοδευόταν με αρνητική εισήγηση.

Επειδή όμως στην ενδεχόμενη επιτυχία του φακέλου η Δημοτική Αρχή, κατά τα ειωθότα, θα σήκωνε μονάχη την «κούπα» της επιτυχίας, καθώς τότε θα ξεχνούσε όλους όσους βοήθησαν πίσω από τα φώτα, τώρα στην αποτυχία προφανώς και η ευθύνη πρέπει να καταμεριστεί σε όλους του υπολοίπους, εκτός φυσικά από την Δημοτική Αρχή.

Πόσω δε μάλλον όταν ανερυθρίαστα, επικαλείται δημόσια τις «σκοτεινές» εκείνες δυνάμεις που χαίρονται με την αποτυχία της υπόθεσης ένταξης, χωρίς όμως να τις κατονομάσει!!!

Επειδή όμως ο Δήμαρχος και Αντιδήμαρχος μου απέδωσαν ψεύδη για το γεγονός ότι μίλησα για παραγκωνισμό του ΤΕΕ/ΤΑΚ από την όλη διαδικασία σύνταξης οριστικού φακέλου, επισημαίνω τα παρακάτω:

Η διαδικασία σύνταξης φακέλου για την υποβολή στην UNESCO ξεκίνησε από το ΤΕΕ/ΤΑΚ και οι πρώτες επισκέψεις στο μνημείο να λαμβάνουν χώρα πριν δέκα χρόνια περίπου. Μάλιστα προς τιμή του τεχνικού επιστημονικού φορέα και του τότε προέδρου Πέτρου Ινιωτάκη, ο οποίος διέγνωσε την σοβαρότητα και την αναγκαιότητα του εγχειρήματος για ολόκληρη την Κρήτη, προχώρησε απρόσκοπτα την διαδικασία.

Τότε λοιπόν με το βιβλίο και την σειρά από την κ. Χίσλοπ, το θέμα λαμβάνει εκρηκτικές διαστάσεις δημοσιότητας, επισκέπτεται την περιοχή μετά από πρόσκληση του ΤΕΕ/ΤΑΚ ο τότε Υπουργός Πολιτισμού κ. Γερουλάνος, ο οποίος δίνει προτεραιότητα στον φάκελο και δεσμεύεται για τα περαιτέρω μαζί με την κ. Μενδώνη, και αναλύεται η όλη διαδικασία που πρέπει να ακολουθηθεί πιστά ώστε να μην υπάρξουν δυσκολίες στο όλο εγχείρημα.

Ο φάκελος από το ΤΕΕ/ΤΑΚ ήταν σχεδόν στα τελειώματα και η επιτροπή αποτελούνταν μεταξύ άλλων από τον κ. Κ. Μαυρικάκη, τον κ. Ο. Σγουρό και τον σημερινό Δήμαρχο. Εν τέλει η πρόταση ολοκληρώθηκε σε πρώτη φάση από το ΤΕΕ/ΤΑΚ, μέσα από «ιδιαίτερες» συνθήκες, για ένα θέμα που αποτελεί τον φάρο της Πολιτιστικής μας κληρονομιάς στην περιοχή και ένα τεράστιο υπερτοπικό project για ολόκληρη την Κρήτη, το Λασίθι και τον Άγιο Νικόλαο.

Όταν όμως εξελέγει ο Δήμαρχος στην πρώτη του θητεία απεφάνθη ότι η επιτροπή αυτή δεν ήταν επαρκής κατά την δική του στάση και εκτίμηση (στην οποία συμμετείχε και ο ίδιος!!!), προφανώς διότι δεν τον ικανοποιούσε, απομακρύνει δύο από τους συμμετέχοντες της επιτροπής τους κκ. Μαυρικάκη και Σγουρό και συστήνει νέα ομάδα μονομερώς(!!!) για την εκπόνηση του οριστικού φακέλου, χωρίς μάλιστα τον επιστημονικό φορέα που ξεκίνησε αυτή την διαδικασία!!! Για του λόγου το αληθές σας παραπέμπω σε δήλωση του πρώην Δημάρχου κ. Κουνενάκη, αλλά και των συμμετεχόντων στην επιτροπή και στο ΤΕΕ/ΤΑΚ, καθώς είναι πρόσωπα υπαρκτά κι όχι φανταστικά.

Συνεπώς επιστρέφονται οι χαρακτηρισμοί περί ψευδών στοιχείων μου σε αυτούς που συνηθίζουν να καταφέρονται με προσωπικές προσβολές και ύβρεις σε όσους διαφωνούν, χωρίς την στοιχειώδη ευγένεια που πρέπει να διέπει όσους κατέχουν δημόσιες θέσεις.

Ένα από τα σημαντικά σημεία που είχε προσέξει ιδιαίτερα η πρόταση του ΤΕΕ/ΤΑΚ, ως έμπειρος επιστημονικός φορέας, ήταν τα συνοδά έργα γύρω από την περιοχή, επιβάλλοντας περιορισμούς, χωρίς να επιδείξει εκπτώσεις ούτε υποχωρήσεις έναντι ενδεχομένων «πιέσεων», διότι η UNESCO είναι πολύ αυστηρή όχι μόνο για το τι συμβαίνει επάνω στον τόπο του μνημείου, αλλά και τι συμβαίνει τριγύρω, δηλαδή σε όλη την περιοχή που έχει άμεση οπτική επαφή με ένα μνημείο, το οποίο επιδιώκει να μπει σε αυτήν την πολύ κλειστή λίστα ανάδειξης και προστασίας.

Όταν λοιπόν ως Δήμος δεν εμπιστευόμαστε τον πρωτεργάτη της όλης διαδικασίας και επιστημονικό φορέα στον οποίο ανήκει και ο ίδιος ο Δήμαρχος, και πράττουμε κατά το δοκούν σύμφωνα με δικές μας θεωρίες, χαράζοντας μοναχικές πορείες, χωρίς την συνέργεια όλων των φορέων που μπορούμε να έχουμε στο πλάι ως συνοδοιπόρους σε ένα τόσο σπουδαίο εγχείρημα, τα αποτελέσματα μπορεί να είναι οδυνηρά.

Τα οδυνηρά όμως γίνονται τραγικά, όταν πίσω από τέτοιες αποτυχίες, επηρεάζονται και χιλιάδες οικογένειες οι οποίες ζουν και αναπνέουν από τον τουρισμό και ένα τέτοιο γεγονός προφανώς και θα απέδιδε μια μεγαλύτερη δυναμική στο προϊόν που προσπαθούμε να περισώσουμε, από μια τόσο αφιλόξενη αισθητικά και ποιοτικά πόλη και Δήμο, σε ότι αφορά την εικόνα του δημόσιου χώρου.

Ας μας πει λοιπόν ο κ. Δήμαρχος:

1. Γιατί παύσατε από την επόμενη φάση την επιτροπή στην οποία ο ίδιος ήταν μέλος; Ας μας δώσει μια εξήγηση, διότι ο καθένας από εμάς μπορεί να σκέπτεται διάφορα πράγματα και να κάνει εικασίες.
2. Υπάρχει κάτι που κερδίσατε από την παύση του ΤΕΕ/ΤΑΚ από την όλη περαιτέρω διαδικασία;
3. Μήπως έπρεπε να αντιμετωπίσετε κι άλλες «δύσκολες» καταστάσεις που αφορούν την περιοχή και τις οποίες δεν γνωρίζουμε;
4. Δεν γνωρίζατε ότι μέσα ενημέρωσης προειδοποιούσαν εδώ και χρόνια για το ενδεχόμενο της ορατής αποτυχίας, βασιζόμενα στις ενέργειες που παρατηρούσαν ότι κάνατε; Και τι εννοούσατε στην απάντησή σας ότι κάποια μέσα είναι καθοδηγούμενα;
5. Θέλετε να μας απαριθμήσετε ποιες ήταν οι προτάσεις που κατατεθήκαν από τον αρμόδιο αντιδήμαρχο, αλλά και από τον αρμόδιο οργανισμό; Ένας οργανισμός πρέπει να τιμά όλα τα αρχικά της ονομασίας του κι όχι μόνο το «Α», αλλά πρωτίστως το «Π». Διότι αυτό είναι που μεταλαμπαδεύει την ιστορία του τόπου στο διηνεκές και γαλουχεί νέες γενιές στον Πολιτισμό και στην Ποιότητα.

Όταν απονέμουμε τα εύσημα ως αντιπολίτευση για θέματα όπως π.χ. το ΣΒΑΚ, την μελέτη του βρεφονηπιακού, την ανάπλαση της Πλαστήρα, των αθλητικών εκδηλώσεων του ΠΑΟΔΑΝ κ.λ.π., έτσι και όταν γίνεται κριτική, γίνεται πάντα για το καλό και το συμφέρον του τόπου. Πράγμα φυσικά δύσκολο να το αντιληφθείτε κύριοι, αφού έχετε ταυτίσει την αιρετή σας παρουσία με την φυσική. Είναι όμως και η πιο εσφαλμένη πολιτική αντίληψη να νομίζει ο καθένας ότι δεν υπάρχει ζωή μετά από αυτόν, ότι έχει το αλάθητο και το θέσφατο των πραγμάτων και ότι είναι ο μόνος γνώστης επί παντός επιστητού.

Πρέπει να ζητήσουμε μια δημόσια συγγνώμη, για λάθη που επηρεάζουν σε μέγιστο βαθμό την οικονομική και ποιοτική διαβίωση των συνδημοτών μας, είτε αυτό αφορά την Σπιναλόγκα και τους χειρισμούς όλων όσων εμπλέκονται με τον πολιτισμό, είτε τις αντικειμενικές που ξέχασε ο αντιδήμαρχος, είτε τις «επιστροφές» έργων από προγράμματα χρηματοδοτήσεων και να προσπαθήσουμε να μαθαίνουμε από τα λάθη μας και με ταπεινότητα και όχι τυμπανοκρουσίες να συσπειρώνουμε την κοινωνική σύνθεση, ώστε να υπάρξει η ομάδα των αρίστων, που θα πάει τον τόπο μπροστά.

Αυτό είχε επισημάνει και η παράταξή μας από τις πρώτες κιόλας συνεδριάσεις του νέου Δημοτικού Συμβουλίου, για την επιτακτική ανάγκη δημιουργίας υποστηρικτικής ομάδας προσωπικοτήτων, με συμμετοχή διαπαραταξιακής δημοτικής επιτροπής και αρωγούς επιστημονικούς φορείς και συλλογικά όργανα, που θα πλαισίωναν την υπερτοπική αυτή προσπάθεια, συμβάλλοντας τα μέγιστα και προσδίδοντας την πρέπουσα σοβαρότητα και το ειδικό βάρος, εφάμιλλου αυτού που αποπνέει το ίδιο το μνημείο.

Ας απευθυνθούμε λοιπόν ξανά στην Περιφέρεια και το ΤΕΕ/ΤΑΚ, που αγνοήθηκαν από την φάση του οριστικού φακέλου, ώστε να αναλάβουν από κοινού πρωτοβουλία και να συσταθεί εκ νέου μια επιστημονική επιτροπή αρίστων, για να δούμε αν μπορούμε να περισώσουμε ότι είναι δυνατόν, εφόσον φυσικά περισώζεται. Ειδικά μετά από τόσα χρόνια που αρκετοί άνθρωποι ασχολήθηκαν με αυτό και αφιέρωσαν χρόνο και αγάπη από την εργασία τους κι όχι από την πολιτική τους καρέκλα.

* Ο Γιώργος Καφφετζάκης είναι MSc Δ. Πολιτικός Μηχανικός Α.Π.Θ., πρ.Πρόεδρος της Ν.Ε. Λασιθίου ΤΕΕ/ΤΑΚ, πρ.Σύμβουλος Τ.Υ. της ΔΕΠΑΝΑΛ, Δημοτικός Σύμβουλος Αγίου Νικολάου και Μέλος Συμβουλίου Πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεων Νομών Ηρακλείου & Λασιθίου