 |  |  |
Την Πέμπτη, ψηφίζεται στην Ολομέλεια της Βουλής ένα νομοσχέδιο που αφορά όλη την κοινωνία, οι αλλαγές στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Ένα σχέδιο νόμου για το οποίο έχουν εκφράσει τεκμηριωμένα την διαφωνία τους τόσο οι Δικηγορικοί Σύλλογοι της χώρας, όσο και μια σειρά από φορείς όπως η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, κλπ.
Αν προσπαθήσουμε να συνοψίσουμε τις αλλαγές που φέρνει σε μια φράση, θα λέγαμε «περισσότερη φυλακή, φυλακή για όλους». Ο ίδιος ο υπουργός Δικαιοσύνης Γ. Φλωρίδης συνόψισε τον χαρακτήρα των νέων τροποποιήσεων με τη φράση «ως εδώ με τους δικαιωματιστές», παρουσιάζοντας τα νομοθετήματα ως εργαλεία με τα οποία θα προστατεύονται «θύματα και φιλήσυχοι πολίτες» και θα εξασφαλιστεί η ταχύτητα απόδοσης δικαιοσύνης. Πώς γίνεται αυτό; Βασικό χαρακτηριστικό του νομοσχεδίου είναι ο περιορισμός της δυνατότητας αναστολής της ποινής, προβλέποντας αυστηρή μεταχείριση ακόμη και για ελαφριά αδικήματα. Η αναστολή της ποινής γίνεται εξαίρεση.
Πρόκειται για σύγκρουση με μια παράδοση δεκαετιών του ποινικού συστήματος στο οποίο τα πλημμελήματα τιμωρούνταν με ποινές που αναστέλλονταν ή μετατρέπονταν. Και βέβαια ο περιορισμός της αναστολής των ποινών συνδυάζεται με το ότι αυξάνονται τα ανώτατα όρια έκτισης ποινών και περιορίζονται ακόμη περισσότερο τα κριτήρια της αποφυλάκισης υπό όρους. Χαρακτηριστικές, επίσης, είναι και οι διατάξεις που λειτουργούν απολύτως αποθαρρυντικά για πολίτες που έχουν περιορισμένη οικονομική δυνατότητα (αυξήσεις όλων των παραβόλων – μήνυσης, προσφυγής – θέσπιση παραβόλου αναβολής, αλλά και αύξηση των δικαστικών εξόδων), ενώ άλλες διατάξεις επιβραβεύουν όσους μπορούν να καταβάλλουν το αντίτιμο της ποινικής απαξίας της πράξης που διέπραξαν, καθώς οι υπόλοιποι θα καταλήγουν στην φυλακή (αύξηση των ανώτατων ορίων των χρηματικών ποινών, διπλασιασμός του κατώτατου ποσού μετατροπής της ποινής).
Επιπλέον, με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο εισάγεται η αυστηροποίηση της ποινικής και σωφρονιστικής μεταχείρισης που επιφυλάσσεται στους ανηλίκους και τους μετεφήβους, μια μεταχείριση που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με θεμελιώδεις αρχές του ποινικού δικαίου για τους ανηλίκους που προτάσσουν την αγωγή αντί της τιμωρίας και την αποφυγή μέτρων περιορισμού της ελευθερίας τους. Πρόκειται για μέτρα, που με το πρόσχημα της παρατηρούμενης αυξανόμενης βίας μεταξύ των ανηλίκων, απειλούν να διαρρήξουν τις σχέσεις της οικογένειας, του σχολείου και του εν γένει κοινωνικού περιβάλλοντος. Ακόμη, συρρικνώνονται οι αρμοδιότητες των ενόρκων στο Μικτό Ορκωτό Δικαστήριο και αφαιρείται η αρμοδιότητα κρίσης των ενόρκων για τα ελαφρυντικά, τις παρεπόμενες ποινές, τη μετατροπή ή την αναστολή της ποινής και τη συνολική ποινή συγχώνευσης. Για τους σκοπούς της ψευδεπίγραφης επιτάχυνσης θυσιάζονται αβασάνιστα όλες εκείνες οι διαδικασίες που αποτελούν ηχηρές διαδικαστικές εγγυήσεις στην ορθή απονομή της Δικαιοσύνης.
Το βασικότερο ίσως χαρακτηριστικό του υπό ψήφιση νομοθετήματος φαίνεται να είναι η απόκλιση από τις θεμελιώδεις αρχές του φιλελεύθερου ποινικού δικαίου από τις οποίες παραδοσιακά εμφορείται, παρά τις όποιες ατέλειές του, το σύστημα της ποινικής δικαιοσύνης της χώρας μας: σωρεία επιστημονικών μελετών εγκρίτων ποινικολόγων, εγκληματολόγων και γενικώς νομικών της θεωρίας και της πράξης έχουν αποδομήσει τις απόψεις που φαίνονται να αποτελούν τις πηγές έμπνευσης του υπό ψήφιση νομοσχεδίου.
Δυστυχώς, παρά την αποχή των δικηγόρων από τον Νοέμβριο, δεν έχει γίνει κατανοητό ότι η κοινωνία μας δεν θα γίνει πιο ασφαλής αν μπουν στη φυλακή περισσότεροι φτωχοί άνθρωποι και για περισσότερο χρόνο. Όσο οι κοινωνικές συνθήκες χειροτερεύουν, το έγκλημα θα αυξάνεται όσες ποινές κι αν επιβληθούν. Απέναντι στο «περισσότερη φυλακή, φυλακή για όλους» που προωθεί η κυβέρνηση χρειάζεται να απαιτήσουμε θαρρετά μια κοινωνία με λιγότερη φυλακή, με περισσότερες ευκαιρίες υφ’ όρων απόλυσης, δηλαδή αποφυλάκισης, με γενίκευση των εναλλακτικών τρόπων έκτισης της ποινής, όπως η παροχή κοινωφελούς εργασίας. Ο «ποινικός λαϊκισμός» της κυβέρνησης που φέρνει την 16η τροποποίηση στους Ποινικούς Κώδικες τα τελευταία 4 χρόνια, αποτελεί απόδειξη της πλήρους αποτυχίας της ΝΔ στους τομείς τόσο της Δικαιοσύνης όσο και της Δημόσιας Τάξης.
Αυτές οι συνεχείς τροποποιήσεις σε συνδυασμό με την αναδιάρθρωση του Δικαστικού Χάρτη που προωθείται εν κρυπτώ, δεν θεραπεύουν τις παθογένειες που χαρακτηρίζουν το σύστημα απονομής Δικαιοσύνης στη χώρα μας, αντίθετα τις διογκώνουν και προκαλούν πτώση της ποιότητας της.
Μανώλης Καλαϊτζάκης
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω
- Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Κρήτη, την Ελλάδα και όλο τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, με εγκυρότητα και αξιοπιστία, στο cna.gr
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Facebook
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Twitter
- Ακολουθήστε το cna.gr στο YouTube
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Instagram
