 |  |  |
Οι νέοι περνούν ολοένα και περισσότερες ώρες μπροστά σε μια οθόνη, μετά από ένα χρόνο πανδημίας και lockdown. Πολλοί γονείς ανησυχούν για τα παιδιά τους, καθώς μένουν ατελείωτες ώρες κολλημένα στα κινητά τους, τους υπολογιστές και τα tablet τους, παίζοντας ή μελετώντας. Φοβούνται ότι όλο αυτό θα γίνει μόνιμη εξάρτηση. Εθισμός.
Η Μπενεντέτα Μελεγκάρι είναι 18 ετών. Ζει στην Γένοβα. Είναι μία από τους 1,6 δις μαθητές παγκοσμίως, που η εκπαίδευσή τους δεν γίνεται κανονικά, λόγω της πανδημίας. Παρακολουθούσε τα μαθήματα εξ’ αποστάσεως σχεδόν όλο το 2020. Το ίδιο γίνεται και το 2021: «Από την αρχή της πανδημίας, περνώ οκτώ ώρες την ημέρα σε έναν υπολογιστή. Πριν τον χρησιμοποιούσα ελάχιστα. Τώρα δεν μπορώ να ζήσω χωρίς τηλέφωνο ή υπολογιστή».
Παρόλο που τα εξ’ αποστάσεως μαθήματα συνεχίζονται κατά τη διάρκεια της πανδημίας, έχει υπάρξει σφοδρή κριτική για όλη διαδικασία, καθώς κρατά τα παιδιά προσηλωμένα σε μια οθόνη για μεγάλο χρονικό διάστημα. Δεν συμφωνούν όμως όλοι με αυτή την άποψη: «__Οι μαθητές τείνουν να απορρίπτουν την οθόνη, καθώς συνδέονται για πολύωρη εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν χρησιμοποιούν τα κινητά τους, γιατί αυτά έχουν γίνει ένας νέος τρόπος συνάντησης με άλλους ανθρώπους. Πιθανώς ο μόνος τρόπος πλέον» εξηγεί ο Ρομπέρτο Ρέμπορα, καθηγητής αγγλικών στο σχολείο της Μπενεντέτα.
Η Μπενεντέτα παραδέχεται ότι οι ώρες που ασχολείται με το κινητό της έχουν αυξηθεί κατακόρυφα από τότε που ξεκίνησε η πανδημία. Περνά πολύ χρόνο στα social media, χωρίς να το αντιλαμβάνεται: «Δεν έχω διάθεση να κάνω πράγματα. Βαριέμαι πολύ. Λέω ότι θα χαλαρώσω για πέντε λεπτά και μετά από δύο ώρες είμαι ακόμη στον καναπέ, χαζεύοντας στο Tik Tok ή στο Instagram. Συμβαίνει κυρίως το βράδυ. Το αποτέλεσμα είναι ότι δυσκολεύομαι να κοιμηθώ. Είμαι ξύπνια, ταραγμένη. Έχω πρόβλημα με τον ύπνο».
Η μητέρα της Σερένα Βέλα τονίζει: _«Το να περνούν όλες αυτές τις ώρες μπροστά στον υπολογιστή, σημαίνει ότι έχουν λιγότερη επαφή με την οικογένεια. Ως γονέας αναρωτιέμαι αν όλο αυτό οδηγήσει σε εξάρτηση». _Δεν είναι μόνο η μητέρα της Μπενεντέτα που ανησυχεί. Το 2017, η τοπική Υγειονομική Αρχή της Γένοβας, διοργάνωση μια συνάντηση ειδικών για τη μελέτη του φαινομένου της νεανικής εξάρτησης από το διαδίκτυο και τις οθόνες. Παρακολουθήσαμε μία από τις ψηφιακές τους συναντήσεις. Η Μαργκερίτα Ντολτσίνο είναι επικεφαλής ψυχολόγος στο κέντρο εφήβων Myspace: «__Μετά το lockdown έχουμε δεχτεί διπλάσιο αριθμό αιτημάτων για υποστήριξη και παρέμβαση. Τους τελευταίους τρεις μήνες, Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο, έχουμε αναλάβει δέκα παιδιά που έχουν εθισμό με το διαδίκτυο».
Η συντονίστρια Κριστίνα Μπούσο μας εξήγησε ότι οι καινούργιοι ασθενείς τους είναι στην πλειοψηφία τους νέοι 13-20 ετών. Είχαν ήδη μια μη υγιή σχέση με τις συσκευές και το διαδίκτυο, πριν την πανδημία. Η εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση δεν είναι η αιτία του εθισμού τους: «Δεν προτείνουμε τον υπολογισμό της τεχνολογικής εξάρτησης με τις ώρες που περνά κάποιος μπροστά στις συσκευές. Οι γονείς θεωρούν συχνά ότι αυτό είναι το βασικό πρόβλημα. Μπορούμε να καταλάβουμε ίσως καλύτερα την εξάρτηση σε σχέση με το είδος της χρήσης της οθόνης που κάνουν οι νέοι. Το ερώτημα που πρέπει να θέτουμε είναι πώς χρησιμοποιεί το παιδί το διαδίκτυο και γιατί το κάνει για τόσο χρονικό διάστημα».
Το θέμα είναι πώς καταλαβαίνεις τον εθισμό σε μια γενιά που είναι συνδεδεμένη με το διαδίκτυο. Πήγαμε στο Παρίσι για να μιλήσουμε με έναν από τον σημαντικότερους ερευνητές του εθισμού στο διαδίκτυο. Ο Μίκαελ Στόρα είναι ψυχολόγος, συγγραφέας και ιδρυτής του Παρατηρητηρίου Ψηφιακών Κόσμων στις Ανθρωπιστικές Επιστήμες: «Σιγά σιγά, το άτομο δεν κάνει τίποτε άλλο από το να παίζει. Η σχέση με το video game θα είναι ίδια με τις άλλες μορφές εθισμού. Το παιχνίδι γίνεται πιο σημαντικό από άλλες κοινωνικές δραστηριότητες. Η σχέση με τον εικονικό κόσμο θα κερδίσει την σχέση με τον πραγματικό κόσμο. Αν το άτομο δεν καταφέρει να ξεπεράσει αυτό τον τρόπο συμπεριφοράς σε έξι μήνες, τότε κάνουμε διάγνωση ότι έχει εθιστεί στο διαδίκτυο».
Σύμφωνα με τον ψυχολόγο το 98% των νέων που πάσχουν από αυτόν τον εθισμό, έχουν υψηλό δείκτη νοημοσύνης. Συχνά όμως έχουν κοινωνικές και σχολικές φοβίες ή αυτιστικά συμπτώματα: «Όταν αυτά τα νεαρά άτομα αντιμετωπίσουν μια αποτυχία, καταρρέουν. Τα video game γίνονται ένα είδος διαδραστικού αντικαταθλιπτικού. Πάνω από όλα όμως τα video game θα τους κάνουν ήρωες στον ψηφιακό κόσμο, να συνεχίσουν να αγωνίζονται για καλύτερα αποτελέσματα. Τα καταφέρνουν, αλλά είναι μια γρήγορη επιτυχία. Είναι το αντίθετο από αυτό που συμβαίνει στον πραγματικό κόσμο, όπου η επιτυχία χρειάζεται χρόνο. Πρέπει να δείξεις επιμονή».
Ο ψυχολόγος πιστεύει ότι ο εθισμός στα παιχνίδια μπορεί να μετατραπεί σε πλεονέκτημα. Γι’ αυτό δημιούργησε την Σχολή Ηρώων, όπου ένας επιλεγμένος αριθμός νεαρών σκληροπυρηνικών gamer εκπαιδεύονται στη δημιουργία video game. Ο Φιντί Λεφέβρ είναι 16 ετών. Εγκατέλειψε το σχολείο πριν έναν χρόνο. Οι κοινωνικές του δεξιότητες έχουν επηρεαστεί από το σύνδρομο Άσπεργκερ. Έχει δυσκολίες λόγω αυτισμού. Σήμερα γι’ αυτόν και την οικογένειά του, η τεχνολογία είναι κυρίως σύμμαχος: «Δεν έχω σχέση με την τεχνολογία. Είμαι η τεχνολογία. Κάθε μέρα, περνάω 13-14 ώρες μπροστά στην οθόνη. Το πολύ 16 ώρες. Δεν νομίζω ότι είμαι εθισμένος στο διαδίκτυο. Δεν έχει γίνει τέτοια διάγνωση. Δεν με απασχολεί κιόλας. Θέσαμε ξανά τους κανόνες, πριν τον κορονοϊό. Με αφήνουν απόλυτα ελεύθερος. Δεν έχω ίντερνετ μόνο τη νύχτα. Έχω τεράστια στενοχώρια. Οι οθόνες δεν είναι ένας άλλος κόσμος για μένα. Είναι μέρος της πραγματικής ζωής».
Ο πατέρας του Ιγκ Λεφέβρ συμπληρώνει: «Λαμβάνοντας υπόψη την κατάστασή του, βλέπω τα video game να είναι ένα καταφύγιο, ένα μέρος που αισθάνεται όμορφα. Όπου είναι ευτυχισμένος. Είναι περισσότερο παρηγοριά γι’ αυτόν, παρά πρόβλημα εθισμού, που πρέπει να λύσουμε».
Είναι πολύ νωρίς να αναλύσει κάποιος τον συνολικό αντίκτυπο της παρατεταμένης κοινωνικής απομόνωσης στη νεολαία. Χρειαζόμαστε περισσότερο χρόνο για να κατανοήσουμε αν ο αυξημένος εθισμός στο διαδίκτυο και στις οθόνες θα περιοριστεί με το τέλος της πανδημίας και αν μπορεί να αναστραφεί η παρούσα κατάσταση.
- Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Κρήτη, την Ελλάδα και όλο τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, με εγκυρότητα και αξιοπιστία, στο cna.gr
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Facebook
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Twitter
- Ακολουθήστε το cna.gr στο YouTube
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Instagram
