All inclusive: Τα βραχιολάκια της συμφοράς

Από τις αρχές της δεκαετίας του 80′ αναπτύχθηκαν σε μεγάλο βαθμό οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (μπάρ, εστιατόρια, διαμερίσματα κτλ). Αυτού του είδους η ανάπτυξη προσέφερε στο ντόπιο πληθυσμό ένα πολύ καλό εισόδημα. Οι περισσότεροι κάτοικοι του νησιού μας εξασφάλιζαν εισοδήματα κατά την καλοκαιρινή περίοδο με τα οποία περνούσαν σχεδόν ολόκληρη την υπόλοιπη χρονιά.

Τα πράγματα όμως αλλάζουν όταν από το 2000 και μετά κάνει την εμφάνισή του ένα νέο μοντέλο διακοπών, το σύστημα «all inclusive» (=όλων συμπεριλαμβανόμενων). Το μοντέλο αυτό τουρισμού είναι φθηνά πακέτα διακοπών, που περιλαμβάνουν αεροπορικά εισητήρια, transfer στο ξενοδοχείο (4-5 αστέρων), διαμονή, πλήρη σίτιση, άλλες δραστηριότητες και επιστροφή. Ολές αυτές οι υπηρεσίες παρέχονται σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές μη ανταγωνιστικές απο τα μέχρι τώρα πακέτα διακοπών, που περιελάμβαναν συνήθως αεροπορικά εισιτήρια, μεταφορά στο ξενοδοχείο και διαμονή. Παλιά οι τουρίστες έτρωγαν στα εστιατόρια και πήγαιναν στα μπάρ για να πιούν το ποτό τους και ψώνιζαν στα τουριστικά μαγαζιά. Τώρα οι τουρίστες των «all inclusive» έχουν δωρεάν φαγητό, ποτό και άλλες δραστηριότητες (πισίνες κτλ).

ΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΤΩΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΔΗΓΗΣΕ ΣΤΗΝ ΕΥΗΜΕΡΙΑ ΜΑΣ ΤΗΝ ΔΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 80′-90′

Χάρη στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με το μοντέλο των διαμερισμάτων, υπήρχε καλύτερη κατανομή του πλούτου στον ντόπιο πληθυσμό, καθώς μέσω των οικογενειακών επιχειρήσεων οι ντόπιοι είχαν μεγαλύτερα εισοδήματα, απο οτι έχει ένας απλός υπάλληλος σε ένα all inclusive ξενοδοχείο.

Ο τουρίστας που έμενε σε ένα διαμέρισμα έφερνε συνάλλαγμα στην χώρα, ενω τώρα μέσω του all inclusive το μεγαλύτερο μέρος του συναλλάγματος μένει στο εξωτερικό. Το συνάλλαγμα λοιπόν που φέρνουν οι τουρίστες περνάει στα χέρια ελάχιστων «tour operator». Ένα μικρό ποσοστό του συναλλάγματος το παίρνει ο ξενοδόχος, αλλά όπως λένε οι ίδιοι οι ξενοδόχοι των all inclusive, το κέρδος τους είναι μηδενικό – οριακό.

Τι κερδίζει η ντόπια οικονομία από τους τουρίστες των all inclusive; Πρακτικά τίποτα. Ακόμη και οι εργαζόμενοι στα all inclusive(καθαρίστριες κτλ) έχουν αντικατασταθεί από Πολωνούς και γενικά από χώρες με φθηνά μεροκάματα. Γιατί εγινε αυτό; Γιατί δεν προτιμούν τις Ελληνίδες καθαρίστριες; Διότι μια Ελληνίδα θα πάρει 700-1000 ευρώ μισθό.

Σύμφωνα με το νέο νόμο που ψηφίστηκε στην Ευρωβουλή μπορούν να πάρουν εργαζόμενους από άλλη χώρα και να τον πληρώνουν με τον μισθο που ισχύει στην χώρα εκείνη. Οπότε οι ξένοι εργάτες παίρνουν 400-500 ευρώ το μήνα.

Όπως βλέπετε η ντόπια οικονομία δεν έχει κέρδος από τα μεγάλα συγκροτήματα των all inclusive. Αμφιβάλλουμε αν πληρώνουν στην ώρα τους τις εισφορές στους Δήμους για νερό, για την διαχείριση των σκουπιδιών κλπ.

Φθάσαμε στο επίπεδο των τριτοκοσμικών χωρών που θησαυρίζουν οι μεγάλες εταιρείες και οι ντόπιοι κάθονται από έξω και τους κοιτούν.

Ποιος φταίει; Γιατί δεν έγινε αναβάθμιση των παλιών τουριστικών καταλυμάτων; Γιατί δεν ενημερώθηκαν οι κάτοικοι; Ακόμη και τώρα αν θέλει κάποιος να ενημερωθεί για τις επιδοτήσεις συναντά κλειστές πόρτες. Κατά τα άλλα οι υπεύθυνοι εμφανίζονται στην τηλεόραση και διαμαρτύρονται ότι τα πακέτα της ΕΕ που προορίζονται για Ελλάδα δεν απορροφήθηκαν και επιστρέφουν πίσω.

Υπεύθυνοι για όλο αυτό το χάλι είναι οι κομματικοί “ειδήμονες” και οι καρεκλοκένταυροι με την πάγια τακτική που ακολουθούν εδώ και χρόνια. Δεν φρόντισαν να ενημερώσουν τους ντόπιους επιχειρηματίες και να φέρουν ειδικούς για να τους καθοδηγήσουν, με αποτέλεσμα μεγάλα κονδύλια που στόχευαν στην ανάπτυξη του τουρισμού να χαθούν ή να φαγωθούν από τα ίδια τα κομματικά στελέχη.

Όσοι πήραν τέτοιες επιχορηγήσεις, “ευνοούμενοι και μη”, εξαιτίας της έλλειψης καθοδήγησης και ελέγχου από το κράτος, κατέληξαν στο να σπαταλήσουν τα χρήματα για κατανάλωση, π.χ κονδύλια για ανακαίνιση διαμερισμάτων έγιναν πολυτελή αμάξια, επιδοτήσεις για αναβάθμιση των εστιατορίων – μπαρ πήγαν σε διακοπές σε εξωτικούς προορισμούς.

Το λάθος μας εκείνη την εποχή ήταν ότι εμπιστευόμασταν τυφλά τα μεγάλα τουριστικά γραφεία και νομίζαμε ότι θα μας στέλνουν κόσμο για πάντα. Έτσι χάσαμε μια μεγάλη ευκαιρία. Να επενδυθούν τα κέρδη από τον τουρισμό, ώστε να αναλάβουμε εμείς την προώθηση του τόπου μας και την προσέλκυση τουριστών μέσω ενός τοπικού τουριστικού γραφείου. Αυτό θα είχε σαν αποτέλεσμα να μην εξαρτόμαστε πλήρως από τα ξένα γραφεία των οποίων τα συμφέροντα δεν συμπνέουν με τα δικά μας.

Το αποτέλεσμα είναι η τουριστική ανάπτυξη να είναι αρνητική. Εξαιτίας της πολιτικής που επιβάλλεται μέσα από τις πολυεθνικές εταιρείες, σε συνδυασμό με την “παραδοσιακή” πλέον διαφθορά και ανικανότητα που χαρακτηρίζει τα κορυφαία και όχι μόνο στελέχη των “παραδοσιακών” κομμάτων εξουσίας.

ΤΑ «ΒΡΑΧΙΟΛΑΚΙΑ» ΤΗΣ ΣΥΜΦΟΡΑΣ

Είναι γεγονός ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν την “ραχοκοκκαλιά” της εγχώριας οικονομίας. Ένα τουριστικό μοντέλο, εμπνευσμένο από ξένους τουριστικούς πράκτορες, που επιβάλλεται στους ξενοδόχους έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα οικονομικά συμφέροντα της τοπικής κοινωνίας. Για παράδειγμα ο τζίρος των μπάρ και των εστιατορίων, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, μειώθηκε από 30% έως 50%.

Όπου εφαρμόστηκε αυτό το μοντέλο, οι μικρομεσαίες οικογενειακές επιχειρήσεις χρεοκόπησαν και ο ντόπιος πληθυσμός μετατράπηκε από ανεξάρτητους επιχειρηματίες σε υπαλλήλους των μεγάλων μονάδων all inclusive. Ακολούθησε μείωση του εισοδήματος των ντόπιων και πλήρης οικονομική εξάρτηση της πλειοψηφίας των πολιτών από λίγες πολυεθνικές που αποφασίζουν με ιδιοτελή κριτήρια το που θα στείλουν τουρίστες.

Το “απρόσωπο” σύστημα και η ανύπαρκτη σχέση μεταξύ του παροχέα υπηρεσιών και του τουρίστα, που χαρακτηρίζει το “all inclusive”, οδηγεί στο να μην ξανά προτιμήσουν οι τουρίστες τον ίδιο τουριστικό προορισμό, όπως συμβαίνει τόσα χρόνια στο μέρος μας με τις οικογένειες που μας επισκέπτονται όχι για την ποιότητά μας ή γιατί είμαστε φθηνοί αλλά για τις καλές σχέσεις που έχουν με τον ντόπιο πληθυσμό.

Ενα επιπλέον χαρακτηριστικό του συστήματος “all inclusive” είναι και οι πολλές διαμαρτυρίες για την ποιότητα των ποτών και των τροφίμων που παρέχονται στους τουρίστες.

Στο διαδίκτυο μπορείτε εύκολα να διαβάσετε πολλά τέτοια περιστατικά και επώνυμες καταγγελίες επισκεπτών που προτίμησαν το είδος αυτό τουρισμού για να μας επισκεφθούν.

Να σημειωθεί ότι αντιδράσεις για τα “all inclusive” υπήρξαν έντονες και σε άλλες χώρες όπως η Ισπανία. Και λέγεται ότι προσπαθούν να «περιορίσουν» τα ξενοδοχεία «all inclusive».. και να ξαναγυρίσουν στον παραδοσιακό τουρισμό.