Ουκρανία: Ποιο είναι το περιβόητο νεοναζιστικό «Τάγμα Αζόφ»;

Το τάγμα Αζόφ είναι μια ακροδεξιά, νεοναζιστική πολιτοφυλακή που ιδρύθηκε το 2014 στο Μπερντιάνσκ και επί του παρόντος έχει την έδρα της στο Ουρζούφ της Περιφέρειας του Ντόνετσκ ως ειδική αστυνομική μονάδα στην Εθνική Φρουρά της Ουκρανίας.

Πότε δημιουργήθηκε

Στις 13 Απριλίου 2014, ο πρώην Υπουργός Εσωτερικών Aρσέν Αβάκοφ  εξέδωσε διάταγμα που επιτρέπει τη δημιουργία νέων παραστρατιωτικών δυνάμεων από πολίτες μέχρι 12.000 άτομα. Το Τάγμα Αζόφ δημιουργήθηκε στις 5 Μαΐου 2014 στο Μπερντιάνσκ.

Ο  Αρσέν Αβάκοφ θεωρείται ένας από τους κύριους προστάτες της ομάδας  ο οποίος επέτρεψε την επέκταση και αργότερα την ενσωμάτωση των παραστρατιωτικών δυνάμεων στην Εθνική Φρουρά. Ο Άβακοφ υποστήριξε ενεργά την κοινοβουλευτική υποψηφιότητα των μελών του, συμπεριλαμβανομένων των νεοναζί.

Η αλλαγή της ηγεσίας για συμμετοχή σε δημοκρατικές διαδικασίες προκάλεσε το Τάγμα να αποβάλει μέρος της ανοιχτής του αντίθεσης, να εθνικοποιήσει και να σχηματίσει δύο οργανώσεις εταίρους: Τα National Corps Party και Azov Civil Corps.

Λόγω αυτής της συνδεσιμότητας, ήταν η πρώτη ομάδα που εθνικοποιήθηκε. Έπειτα από αυτό έγιναν προσπάθειες να εξαλειφθούν οι ξένοι και οι εξτρεμιστές κατά του Κιέβου με περιορισμένη επιτυχία. Αυτοί που ελέγχονταν συχνά στέλνονταν στο Πολιτικό Σώμα, αλλά η ναζιστική επιρροή παραμένει εδραιωμένη.

Η συνεχιζόμενη στενή διαπλοκή του ναζισμού, της πολιτικής και του τάγματος αποδεικνύεται από τους βαθείς δεσμούς μεταξύ των διοικητών και του κόμματος. Για παράδειγμα, ο πρώην μακροχρόνιος διοικητής και νυν αρχηγός στο Εθνικό Σώμα, Μαξίμ Ζορίν, διευκολύνει την εκπαίδευση εθελοντών και τη στρατολόγηση για το Τάγμα σε τοποθεσίες όπου ο Χίτλερ μίλησε στο παρελθόν. Επιπλέον, ο σημερινός διοικητής Ντένις Προκοπένκο βρίσκεται στη μονάδα από την πρώτη μέρα και διατηρεί την κομματική και ναζιστική κουλτούρα της.

Το 2018, το Εθνικό Σώμα δημιούργησε μια νέα θυγατρική της Αζόφ γνωστή ως National Druzhyna, μια συμμορία του δρόμου περίπου 600 μελών. Αυτή η ομάδα ήταν υπεύθυνη για πολλαπλές βίαιες επιθέσεις εναντίον Ρομά, Εβραίων και άλλων μειονοτικών ομάδων, καθώς και πολιτικών αντιπάλων, συμπεριλαμβανομένων ακαδημαϊκών.

Τον Σεπτέμβριο του 2014, το τάγμα του Αζόφ, εγγράφηκε στην Εθνική Φρουρά της Ουκρανίας ως Ειδική αστυνομική δύναμη.

Γεννημένο από τις προϋπάρχουσες νεοναζιστικές ομάδες «Πατριώτες της Ουκρανίας» και «Εθνικοσοσιαλιστική Συνέλευση», το τάγμα έχει βαθιές ιδεολογικές ρίζες στον ναζισμό και ήταν ανοιχτά αντίθετο τόσο με τους αυτονομιστές όσο και με το Κίεβο στην αρχή του.

Το συγκεκριμένο τάγμα πήρε μέρος στις μάχες μεταξύ των φιλορωσικών αυτονομιστικών δυνάμεων και των Ουκρανών, τον Ιούνιο του 2014 κατά την διάρκεια της κρίσης στη νοτιοανατολική Ουκρανία.

Τα μέλη του Τάγματος είναι από την ανατολική Ουκρανία και μιλούν ρωσικά, ενώ μερικοί νεοσύλλεκτοι προέρχονται από τις ανατολικές πόλεις του Ντόνετσκ και Λουχάνσκ. Ο πρώτος διοικητής του συντάγματος ήταν ο ακροδεξιός Αντρίι Μπιλέτσκι, ο οποίος ηγήθηκε της νεοναζιστικής οργάνωσης «Πατριώτες της Ουκρανίας» και της Εθνικοσοσιαλιστικής Συνέλευσης.

Η μονάδα έχει κατηγορηθεί από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (OHCR) για εγκλήματα πολέμου, όπως μαζική λεηλασία, χρήση βασανιστηρίων, ξυλοδαρμούς αμάχων, απαγωγές δημοσιογράφων, ηλεκτροπληξία και εικονικούς πνιγμούς.

Ακόμη, η μονάδα έχει συνδέθεί με νεοναζί, με μέλη που φορούν νεοναζιστικά και σύμβολα των SS. Η γερμανική τηλεόραση ZDF παρακολούθησε μαχητές του τάγματος των Αζοφ που φορούσαν κράνη με σβάστικες και παγανιστικούς ρούνους. Το σύμβολο της μονάδας που φέρουν στα μανίκια τους οι μαχητές του τάγματος είναι ένας πλάγιος Ρούνος, τυπικά είναι ένα αγκίστρι για λύκους (λυκοπαγίδα) το οποίο προφέρεται: Βόλφσανγκελ.

Οι σχέσεις με τα τα υψηλά κλιμάκια της ουκρανικής πολιτικής

Ένας από τους κύριους προστάτες της ομάδας είναι ο Αρσέν Αβάκοφ, ο υπουργός Εσωτερικών από το 2014 έως το 2021, ο οποίος επέτρεψε την επέκταση και αργότερα την ενσωμάτωση των παραστρατιωτικών δυνάμεων στην Εθνική Φρουρά. Ο Άβακοφ υποστήριξε ενεργά την κοινοβουλευτική υποψηφιότητα των μελών του, συμπεριλαμβανομένων των νεοναζί

Η αλλαγή της ηγεσίας για συμμετοχή σε δημοκρατικές διαδικασίες προκάλεσε το Τάγμα να αποβάλει μέρος της ανοιχτής του αντίθεσης, να εθνικοποιήσει και να σχηματίσει δύο οργανώσεις εταίρους: Τα National Corps Party και Azov Civil Corps.

Λόγω αυτής της συνδεσιμότητας, ήταν η πρώτη ομάδα που εθνικοποιήθηκε. Έπειτα από αυτό έγιναν προσπάθειες να εξαλειφθούν οι ξένοι και οι εξτρεμιστές κατά του Κιέβου με περιορισμένη επιτυχία. Αυτοί που ελέγχονταν συχνά στέλνονταν στο Πολιτικό Σώμα, αλλά η ναζιστική επιρροή παραμένει εδραιωμένη.

Η συνεχιζόμενη στενή διαπλοκή του ναζισμού, της πολιτικής και του τάγματος αποδεικνύεται από τους βαθείς δεσμούς μεταξύ των διοικητών και του κόμματος. Για παράδειγμα, ο πρώην μακροχρόνιος διοικητής και νυν αρχηγός στο Εθνικό Σώμα, Μαξίμ Ζορίν, διευκολύνει την εκπαίδευση εθελοντών και τη στρατολόγηση για το Τάγμα σε τοποθεσίες όπου ο Χίτλερ μίλησε στο παρελθόν. Επιπλέον, ο σημερινός διοικητής Ντένις Προκοπένκο βρίσκεται στη μονάδα από την πρώτη μέρα και διατηρεί την κομματική και ναζιστική κουλτούρα της.

Το 2018, το Εθνικό Σώμα δημιούργησε μια νέα θυγατρική της Αζόφ γνωστή ως National Druzhyna, μια συμμορία του δρόμου περίπου 600 μελών. Αυτή η ομάδα ήταν υπεύθυνη για πολλαπλές βίαιες επιθέσεις εναντίον Ρομά, Εβραίων και άλλων μειονοτικών ομάδων, καθώς και πολιτικών αντιπάλων, συμπεριλαμβανομένων ακαδημαϊκών.

Τα social media στην υπηρεσία των νεοναζί

Τα μέλη του τάγματος μοιάζουν με τις άλλες παραστρατιωτικές μονάδες που έχουν βοηθήσει στην άμυνα της Ουκρανίας ενάντια στον ρωσικό στρατό τα τελευταία έξι χρόνια. Αλλά το Αζόφ είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια πολιτοφυλακή.

Σύμφωνα με το περιοδικό Time, Έχει το δικό του πολιτικό κόμμα, δύο εκδοτικούς οίκους, καλοκαιρινές κατασκηνώσεις για παιδιά και μια επαγρυπνή δύναμη γνωστή ως Εθνική Πολιτοφυλακή, η οποία περιπολεί στους δρόμους των ουκρανικών πόλεων μαζί με την αστυνομία. Ενώ φυσικά χρησιμοποιεί το Facebook για να προχωρήσει σε στρατολόγηση μελών.

Σε αντίθεση με τους ιδεολογικούς της ομολόγους στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, έχει επίσης μια στρατιωτική πτέρυγα με τουλάχιστον δύο βάσεις εκπαίδευσης και ένα τεράστιο οπλοστάσιο όπλων, από drones και τεθωρακισμένα οχήματα μέχρι πυροβολικά.

Εκτός Ουκρανίας, το Αζόφ κατέχει κεντρικό ρόλο σε ένα δίκτυο εξτρεμιστικών ομάδων που εκτείνεται από την Καλιφόρνια σε όλη την Ευρώπη έως τη Νέα Ζηλανδία.

Το τάγμα λειτουργεί ως μαγνήτης για νεαρούς άνδρες που θέλουν να αποκτήσουν εμπειρία μάχης. Ο Ali Soufan, σύμβουλος ασφαλείας και πρώην πράκτορας του FBI που έχει μελετήσει την ομάδα, εκτιμά ότι περισσότεροι από 17.000 ξένοι μαχητές έχουν έρθει στην Ουκρανία τα τελευταία έξι χρόνια από 50 χώρες.