Μηνιγγίτιδα Β: Η «ύπουλη» νόσος που απειλεί τα παιδιά μας

Ο μοναδικός τρόπος για την αποτελεσματική και ασφαλή πρόληψη της μηνιγγίτιδας Β, είναι η έγκαιρη έναρξη και ολοκλήρωση του εμβολιασμού των παιδιών

Μπορεί η δραματική επέλαση του κορωνοϊού -του ιού που έχει «εισβάλλει» στην καθημερινότητά μας τους τελευταίους οκτώ μήνες- να διαμορφώνει διαφορετικά τις προτεραιότητές μας και τη σκέψη μας ως γονέων να μονοπωλεί η προστασία των παιδιών από τον κορωνοϊό και τη λοίμωξη Covid-19, ωστόσο επιβάλλεται να μην… ξεχνάμε και τους άλλους κινδύνους που τα απειλούν. Η μηνιγγίτιδα Β είναι αναμφισβήτητα ένας από αυτούς.

Χαρτογραφημένη από τους παιδιάτρους αλλά και τους γονείς ως μια δύσκολη, ύπουλη και απειλητική για τη ζωή, ιδίως βρεφών και παιδιών, ασθένεια, η μηνιγγίτιδα (μηνιγγιτιδοκκική νόσος) βρίσκεται συνήθως στο προσκήνιο κάθε χρόνο από τον Οκτώβριο μέχρι την άνοιξη. Η θωράκιση των παιδιών έναντι της νόσου, με το εμβόλιο της μηνιγγίτιδας τύπου Β, είναι επιβεβλημένη.

Ραντεβού με τον παιδίατρο

Η φθινοπωρινή επίσκεψη στον παιδίατρο, λίγο πριν ή λίγο μετά το άνοιγμα των σχολείων, είναι μία από τις κλασικές «υποχρεώσεις» της περιόδου για το προγραμματισμένο checkup και για τον προληπτικό εμβολιασμό. Ειδικά τώρα με την πανδημία του κορωνοϊού αλλά και τη γρίπη και τις αναπνευστικές λοιμώξεις που καραδοκούν, η προστασία μέσω του εμβολιασμού είναι επείγουσα και επιτακτική.

Οι ειδικοί κάνουν έκκληση στους γονείς για τον έγκαιρο εμβολιασμό των παιδιών, με βάση όσα ορίζονται στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας και ανάλογα με την ηλικία κάθε παιδιού, διότι θέλουν να κερδηθεί ο χρόνος που χάθηκε σε ό,τι αφορά το εμβολιαστικό πρόγραμμα, κατά την πρώτη φάση της επιδημίας, στη διάρκεια της καραντίνας. Όπως επισημαίνουν, ο εμβολιασμός ήταν μια από τις παράπλευρες απώλειες της πανδημίας, καθώς κατά την περίοδο των περιοριστικών μέτρων καταγράφηκε πολύ μεγάλη πτώση των εμβολιασμών.

Το γεγονός, δε, ότι όλοι παρακολουθούμε με αγωνία τις προσπάθειες της επιστημονικής κοινότητας για την ανάπτυξη ενός ασφαλούς και αποτελεσματικού εμβολίου για τον κορωνοϊό, είναι μια πολύ καλή ευκαιρία να θυμόμαστε την αξία των εμβολίων και τις ζωές που έχουν σώσει. Για κάθε ένα από δεκάδες άλλα σοβαρά και δυνητικώς θανατηφόρα λοιμώδη νοσήματα, που σήμερα αποκαλούμε «ξεχασμένα», έχουν αναπτυχθεί αποτελεσματικά και ασφαλή εμβόλια.

Τι είναι η μηνιγγίτιδα Β

H μηνιγγίτιδα Β είναι μία σοβαρή νόσος που προκαλείται από το βακτήριo Neisseria meningitidis, το οποίο μπορεί να προκαλέσει λοίμωξη της μεμβράνης που περιβάλλει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό, ενώ, επιπλέον, μπορεί να προκαλέσει και σοβαρή λοίμωξη του αίματος που ονομάζεται μηνιγγιτιδοκοκκική σηψαιμία.

Το βακτήριο που προκαλεί τη μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο μεταδίδεται με τα σταγονίδια και το σάλιο. Βρέφη ηλικίας κάτω του 1 έτους διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή ομάδα και ακολουθούν τα νήπια ηλικίας 1 έως 4 ετών. Σε ομάδα υψηλού κινδύνου προσβολής από τη νόσο βρίσκονται επίσης οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες, κυρίως επειδή έρχονται αντιμέτωποι με νέες καταστάσεις και ο τρόπος της ζωής τους αλλάζει π.χ. με το κάπνισμα ή την σεξουαλική ζωή. Πάντως, οι συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες εμφανίζουν ασυνήθιστα υψηλό ποσοστό θνητότητας.

Τα πρώτα συμπτώματα της μηνιγγίτιδας Β είναι μη ειδικά, είναι δηλαδή συμπτώματα τα οποία θα μπορούσαν να οφείλονται σε πολλές ασθένειες, ενώ όταν φανούν τα ειδικά για τη μηνιγγίτιδα συμπτώματα η νόσος είναι ήδη σε προχωρημένο στάδιο. Συχνά οι γονείς θεωρούν πως πρόκειται για γρίπη, ενώ και οι επιστήμονες επισημαίνουν πόσο δύσκολη είναι η διάγνωση της νόσου σε πρώιμο στάδιο.

Οι ενδείξεις που πρέπει να κινητοποιήσουν τους γονείς είναι: αυχενική δυσκαμψία, υψηλός πυρετός, αιμορραγικό εξάνθημα, σύγχυση, πονοκέφαλος, έμετος, φωτοφοβία. Επιπλέον επισήμανση: η νόσος μπορεί να αποβεί θανατηφόρα 13 έως 22 ώρες μετά την εμφάνιση των συμπτωμάτων! Ένα στα 10 άτομα που προσβάλλονται από μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο καταλήγει παρά τη θεραπεία, ενώ 1 στα 5 άτομα που επιβιώνει εμφανίζει μόνιμες αναπηρίες, όπως εγκεφαλική βλάβη, απώλεια ακοής ή μαθησιακές δυσκολίες.

Η αξία της πρόληψη

Ο μοναδικός τρόπος για την αποτελεσματική και ασφαλή πρόληψη της μηνιγγίτιδας Β, είναι η έγκαιρη έναρξη και ολοκλήρωση του εμβολιασμού των παιδιών. Ο εμβολιασμός κατά των υπόλοιπων τύπων μηνιγγίτιδας, είναι επίσης απαραίτητος, ωστόσο δεν προστατεύει τα παιδιά από την μηνιγγίτιδα τύπου Β. Από το 2017, το εμβόλιο κατά της μηνιγγίτιδας Β, εντάχθηκε στους Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών παιδιών, εφήβων και ενηλίκων από την ηλικία των 2 μηνών και αποζημιώνεται για τα παιδιά που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου.