Ελένη Σκούρα – Η πρώτη Ελληνίδα Βουλευτής το 1953

Θα προσπαθήσω να πράξω παν το δυνατόν διά να φανώ ανταξία της εμπιστοσύνης των ψηφοφόρων μου, τους οποίους θερμώς ευχαριστώ. Γνωρίζω ότι ως πρώτη και μοναδική γυναίκα εις την Βουλήν έχω μεγάλας ευθύνας και πολλά καθήκοντα. Είναι πολλά εκείνα που πρέπει να πράξωμεν υπέρ των Ελληνίδων, ιδίως εις τον τομέα της κοινωνικής μερίμνης”.Η Ελένη Σκούρα υπήρξε η πρώτη Ελληνίδα Βουλευτής

Γεννήθηκε το 1896 στο Βόλο όπου και ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές της σπουδές.\r\n\r\nΣτη συνέχεια από το 1915 εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε φωνητική μουσική και το 1950 έλαβε το πτυχίο της Νομικής, δικηγορώντας στη συνέχεια στην ίδια πόλη με τον σύζυγό της δικηγόρο Δημήτριο Σκούρα.

Στις 18 Ιανουαρίου 1953 εξελέγη βουλευτής στο Νομό Θεσσαλονίκης με το κόμμα του “Ελληνικού Συναγερμού”.\r\n\r\nΣτις 20 Ιανουαρίου 1953 διαβαίνει το κατώφλι της Βουλής….

Η Ελένη Σκούρα είχε αναπτύξει πλούσια κοινωφελή και πατριωτική δράση ιδιαίτερα κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο και στη γερμανική κατοχή ως Πρόεδρος της “Στέγης της Φαλαγγίτισσας” και επίσης της “Φανέλας του Στρατιώτη”.

Το Καλοκαίρι του 1942 συνελήφθη από τους Γερμανούς και φυλακίσθηκε μαζί με τον σύζυγό της και τον αδελφό της Απόστολο Παπαχρήστου.

Η Ελένη Σκούρα τιμήθηκε από τον Βασιλέα Παύλο με το στρατιωτικό μετάλλιο Εξαιρέτων Πράξεων καθώς και με τον Ταξιάρχη του Βασιλικού Τάγματος Ευποιίας.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Οι πληγές από τον Εμφύλιο πόλεμο μένουν ακόμη ανοικτές και το 1953.

Την Κυριακή 18 Ιανουαρίου 1953 στην αναπληρωματική εκλογή στον Νομό Θεσσαλονίκης (που τότε περιελάμβανε και τον Νομό Χαλκιδικής) αναδεικνύεται η πρώτη Ελληνίδα βουλευτής: η Ελένη Σκούρα, υποψήφια του Συναγερμού. Σπουδαίο, επίσης, είναι ότι και το Κέντρο (όπως και άλλοι συνδυασμοί) σ’ αυτή την αναμέτρησή του είχε υποψήφια γυναίκα: την Ελένη Ζάννα. Από την ΕΔΑ, εξάλλου, υποψήφιος ήταν ο Ιωάννης Πασσαλίδης.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, στα 222 Εκλογικά Τμήματα από τα 225, ήταν τα παρακάτω:

* Ελένη Σκούρα, (Συναγερμός) 46.650.

* Βιργινία Ζάννα (ΕΠΕΚ – Φιλελεύθεροι) 23.808.

* Ι. Πασσαλίδης (ΕΔΑ) 42.727.

Έτσι η ελληνική Βουλή απέκτησε την πρώτη βουλευτίνα της. Όταν μάλιστα, κατά την πρώτη εμφάνισή της σε συνεδρία, ο Πρόεδρος της Βουλής την προσφώνησε «κυρία βουλευτής», προκλήθηκε ειδική συζήτηση για την καθιέρωση του «σωστού» όρου για τις γυναίκες-μέλη του Κοινοβουλίου, που προβλεπόταν να πληθύνουν.

Πάντως, παρά τη συντριπτική υπεροχή των γυναικών και των κυνηγημένων, σ’ αυτή την εκλογή σημειώθηκε μεγάλη αποχή, που σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών έφτασε το 32,40%. Η επαναληπτική εκλογή είχε προκληθεί μετά τον θάνατο του βουλευτή Ι. Μπακονίκα (Συναγερμός) στα μέσα Δεκεμβρίου και ελλείψει επιλαχόντος.\r\n\r\n«Πώς έγινεν η εκλογή»

(Του ανταποκριτού των Νέων) “Οι Θεσσαλονικείς, και γενικώτερον οι ψηφοφόροι του Νομού Θεσσαλονίκης, είχαν πρώτοι χθες εξ όλων των Ελλήνων την τιμήν να ψηφίσουν και να αγωνισθούν διά την ανάδειξιν γυναικός εις το βουλευτικόν αξίωμα, κατόπιν της υποδείξεως γυναικών, ως επισήμων υποψηφίων υπό του Ελληνικού Συναγερμού και των συνεργαζομένων κομμάτων ΕΠΕΚ – Φιλελευθέρων. Η υπόδειξις γυναικών είχε βεβαίως δυσαρεστήσει μίαν μερίδα ανδρών οι οποίοι, μολονότι εδέχθησαν την χορήγησιν του δικαιώματος ψήφου εις τας γυναίκας, πάντως εθεώρουν υπερβολικήν την ταυτόχρονον παραχώρησιν εις το ασθενεές φύλον και του δικαιώματος τού εκλέγεσθαι. Τούτο άλλως τε κατεφάνη και εκ της σημαντικής αποχής των ανδρών από την ψηφοφορίαν.

Οπωσδήποτε η χθεσινή εκλογή απέδειξεν ότι η μεγαλυτέρα μερίς των ανδρών ηνέχθη τον αιφνιδιασμόν αυτόν των κομμάτων και εψήφισε τας υποψηφίας γυναίκας. Επίσης η χθεσινή εκλογή απέδειξεν ότι αι γυναίκες ψηφοφόροι, της πόλεως τουλάχιστον, αι μη ανήκουσαι εις την αριστεράν παράταξιν και θεωρούμεναι συνεπώς ως συντηρητικαί, εψήφισαν μετά φανατισμού τας ομοφύλους των. Τουναντίον αι γυναίκες, αι ανήκουσαι εις την Αριστεράν, εψήφισαν άνδρα, τον υποψήφιον της ΕΔΑ Πασσαλίδην. Ως προς τον τελευταίον, δέον να σημειωθή ότι, ενώ είναι πρόεδρος της ΕΔΑ και αρχικώς ανηγγέλθη ότι κατέρχεται εις την αναπληρωματικήν εκλογήν ως εκπρόσωπος αυτής, εν τούτοις τόσον κατά την κατάθεσιν της υποψηφιότητός του εις το Πρωτοδικείον όσον και εις το ψηφοδέλτιον, απέφυγε να αναγράψη ότι είναι υποψήφιος της ΕΔΑ και ούτω ενεφανίζετο ως απλούς ανεξάρτητος υποψήφιος. Τούτο φαίνεται εγένετο εν τη προσπαθεία του, όπως αποσπάση ψήφους από άλλα κόμματα. Κατ’ άλλους υπήρχε προς τούτο και συνεννόησις με δυσηρεστημένα στελέχη της ΕΠΕΚ.

Τα εκλογικά τμήματα

Κατά τας προηγουμένας εκλογάς εις την πόλιν της Θεσσαλονίκης υπήρχον εβδομήκοντα επτά Εκλογικά Τμήματα. Κατόπιν όμως της συμμετοχής των γυναικών τα τμήματα ηυξήθησαν εις εκατόν είκοσι τέσσαρα. Εξ αυτών εις τα 69 εψήφισαν μόνον άνδρες, εις τα 48 μόνον γυναίκες και 7 ήσαν μικτά. Το σύνολον των εκλογικών τμημάτων της πόλεως και της υπαίθρου ήτο εν συνόλω 216.\r\n\r\nΑι εκλογαί διεξήχθησαν εις ολόκληρον την πόλιν ηρέμως. Εις τα τμήματα των ανδρών δεν υπήρχε σειρά λόγω της επιδειχθείσης απροθυμίας προσελεύσεως ανδρών ψηφοφόρων. Εις τα γυναικεία όμως τμήματα αντιθέτως η προσέλευσις ήτο πυκνοτέρα και η κίνησις ζωηροτέρα, παρατηρηθέντος σχετικού φανατισμού.\r\n\r\nΓενική υπήρξεν η εντύπωσις ότι κατά τας χθεσινάς εκλογάς αι γυναίκες ψηφοφόροι επροτίμησαν κατά μεγαλύτερον ποσοστόν τας γυναίκας υποψηφίους κ.κ. Σκούρα και Ζάννα, ενώ οι άνδρες εψήφισαν κατά σημαντικόν ποσοστόν τον κ. Πασσαλίδην. Εις τας ανατολικάς συνοικίας της πόλεως συνεκέντρωσεν αρκετούς ψήφους ο ανεξάρτητος υποψήφιος Αηδονάς, ο οποίος υπερεψηφίσθη και εις τα γυναικεία τμήματα, εν αντιθέσει προς ό,τι συνέβη εις άλλας συνοικίας. Ο κ. Αηδονάς υπερεψηφίσθη επίσης και εις την ιδιαιτέραν του πατρίδα, την Επανωμήν.\r\n\r\nΧαρακτηριστικόν επίσης της χθεσινής εκλογής υπήρξεν η σημειωθείσα αποχή εις τον γυναικείον τομέα του Σωχού, όπου επί 602 εγγεγραμμένων εψήφισαν μόνον αι 72. ”

Δηλώσεις Ελένη Σκούρα

Αμέσως μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων η Ελένη Σκούρα έκανε τις καθιερωμένες δηλώσεις, όπου σε πρώτο πλάνο ανέδειξε την κομματική νίκη, και μόνο προς το τέλος αναφέρθηκε στη θέση της ως γυναίκας. Δήλωσε:

«Είμαι βαθύτατα συγκεκινημένη από την νίκην, που επετεύχθη ύστερα από ένα σκληρόν αγώνα. Η σκέψις μου στρέφεται με μεγάλην ευγνωμοσύνην προς τον στρατάρχην Παπάγον και τους συνεργάτας του. Θα προσπαθήσω να πράξω παν το δυνατόν διά να φανώ ανταξία της εμπιστοσύνης των ψηφοφόρων μου, τους οποίους θερμώς ευχαριστώ. Γνωρίζω ότι ως πρώτη και μοναδική γυναίκα εις την Βουλήν έχω μεγάλας ευθύνας και πολλά καθήκοντα. Είναι πολλά εκείνα που πρέπει να πράξωμεν υπέρ των Ελληνίδων, ιδίως εις τον τομέα της κοινωνικής μερίμνης».