Τι είναι οι μυστηριώδεις κρατήρες της Σιβηρίας

Έρχεται το «Τέλος του Κόσμου» από την ρωσική «Λευκή Έρημο»; Στις 15 Ιουλίου του 2014 η ρωσική αγγλόφωνη εφημερίδα The Siberian Times δημοσίευσε μια σειρά από φωτογραφίες ενός μυστηριώδους κρατήρα, που εμφανίστηκε εντελώς ξαφνικά στην απομονωμένη, ακατοίκητη και μονίμως παγωμένη χερσόνησο Γιαμάλ (Yamal) της βορειοδυτικής Σιβηρίας.

Ο τίτλος του άρθρου ήταν «Ένας Μυστηριώδης Κρατήρας στο ‘Τέλος του Κόσμου’» κι αναφέρονταν στην απροσδόκητη εμφάνιση ενός γιγαντιαίου κρατήρα, διαμέτρου 80 μέτρων, δηλαδή αρκετά μεγάλου για να πετάξουν μέσα του αρκετά ρωσικά ελικόπτερα τύπου Mi-8!

Ο συγκεκριμένος παράξενος κρατήρας φαινόταν από ψηλά απόλυτα συμμετρικός, ενώ το βάθος του έδειχνε φαινομενικά απύθμενο. Αμέσως σήμανε συναγερμός, τόσο στη ρωσική κυβέρνηση, όσο και στην επιστημονική κοινότητα της χώρας, ειδικά ανάμεσα στους γεωλόγους, που άρχισαν να διατυπώνουν διάφορες θεωρίες για να ερμηνεύσουν αυτό το παράξενο φαινόμενο. Καθώς ετοιμαζόταν μια επιστημονική αποστολή για να πάει επιτόπου και να μελετήσει αυτόν τον μυστηριώδη κρατήρα, οι διάφορες θεωρίες συνωμοσίας άρχισαν να οργιάζουν…

Μετεωρίτης ή Υπόγεια Έκρηξη;

Ορισμένοι υποστήριξαν πως αυτός ο κρατήρας δημιουργήθηκε από πτώση μετεωρίτη – κάτι όχι και τόσο ασυνήθιστο στη Σιβηρία, όπου στις 30 Ιουνίου του 1908 εκατομμύρια δένδρα ισοπεδώθηκαν κοντά στον ποταμό Τουνγκούσκα της κεντρικής Σιβηρίας. Η απροσδόκητη αυτή καταστροφή, που πιθανότατα προκλήθηκε από έκρηξη μετεωρίτη, κατέστρεψε μια περιοχή ίση μ’ αυτή του νησιού της Ρόδου κι έμεινε στην ιστορία ως το ανεξήγητο «Περιστατικό της Τουγκούσκα», καθώς κρατήρας δεν βρέθηκε ποτέ.

Και δεν ήταν μόνον αυτό. Το 2013 ένας ακόμη μετεωρίτης, που κινηματογραφήθηκε σ’ όλο του το μεγαλείο – δείτε εδώ φωτογραφίες και βίντεο – έπληξε μ’ έναν εκκωφαντικό κρότο την κεντρική Ρωσία, κοντά στα Ουράλια, προκαλώντας πολλές καταστροφές και είχε ως αποτέλεσμα να τραυματιστούν περισσότεροι από 1.000 άνθρωποι. Γιατί να μην ήταν λοιπόν και ο μυστηριώδης κρατήρας του Γιαμάλ αποτέλεσμα της έκρηξης κάποιου μετεωρίτη;

Άλλοι, ακόμη πιο ευφάνταστοι συνωμοσιολόγοι, πήγαν ακόμη μακρύτερα κάνοντας λόγο για τρύπα από «αδέσποτο» πύραυλο, που στόχευε τη… Μόσχα αλλά ξεστράτησε αρκετά πιο βόρεια, ενώ υπήρχαν κι αυτοί που υποστήριζαν πως ο παράξενος κρατήρας ήταν έργο εξωγήινων, που είχαν υποτίθεται τη βάση τους στην ακατοίκητη χερσόνησο Γιαμάλ.

Υπήρχαν βέβαια και οι πιο ψύχραιμοι, κυρίως επιστήμονες, που υιοθέτησαν το σενάριο ότι ο κρατήρας πιθανόν να δημιουργήθηκε από μια υπόγεια έκρηξη, κάτι σαν πώμα που εκτινάχθηκε από τεράστια εσωτερική πίεση προς τα έξω. Άλλωστε η χερσόνησος Γιαμάλ είναι πλούσια σε φυσικό αέριο και αλάτι, καθώς ήταν καλυμμένη από τη θάλασσα μόλις πριν από 10.000 χρόνια. Αλάτι και φυσικό αέριο δημιουργούν, ως γνωστόν, ένα εύφλεκτο και εκρηκτικό μείγμα. Τι όμως απ’ όλα αυτά κρύβονταν πίσω από την ξαφνική εμφάνιση αυτού του μυστηριώδους κρατήρα;

Το μακάβριο άνοιγμα της «Σιβηριανής Σαμπάνιας»…

Ενώ οι Ρωσικές αρχές έστελναν μια ειδική ομάδα σε ερευνητική αποστολή για να λύσουν το μυστήριο του κρατήρα της χερσονήσου Γιαμάλ,  ανακοινώθηκε πως άλλοι δύο κρατήρες, άγνωστης προέλευσης και λίγο μικρότερου μεγέθους, εντοπίστηκαν στη Σιβηρία! Τους είδαν πρώτοι οι λιγοστοί κάτοικοι της περιοχής και ο ένας βρέθηκε στη χερσόνησο Ταϊμίρ στον Αρκτικό Κύκλο. Ο κύριος κρατήρας του είχε άγνωστο βάθος. Έκρυβε όμως στο κέντρο του μια λίμνη η επιφάνεια της οποίας βρισκόταν σε βάθος 70 περίπου μέτρων. Τι είχε άραγε δημιουργήσει αυτούς τους μυστηριώδεις κρατήρες της Σιβηρίας;

Στις 16 Ιουλίου του 2014 κατέφθασε στη χερσόνησο Γιαμάλ η πρώτη αποστολή Ρώσων επιστημόνων για να ερευνήσει τον πρώτο κρατήρα, τη «Μαύρη Τρύπα του  Γιαμάλ», όπως τον βάφτισαν. Υπόψιν η χερσόνησος Γιαμάλ είναι μια περιοχή πλούσια σε φυσικό αέριο, όπου η θερμοκρασία πέφτει ακόμη και κάτω από τους -50 βαθμούς Κελσίου και ο ήλιος δεν κάνει ποτέ την εμφάνισή του τον χειμώνα. Ευτυχώς όμως ήταν καλοκαίρι και ο επικεφαλής της συγκεκριμένης επιστημονικής αποστολής, ο  δρ. Αντρέι Πλεκχάνοφ (Andrei Plekhanov) του ρωσικού Κρατικού Επιστημονικού Κέντρου Αρκτικής Έρευνας, είχε τις κατάλληλες καιρικές συνθήκες για να ερευνήσει τον παράξενο κρατήρα.

Κάνοντας λοιπόν τις αρμόζουσες βιοχημικές μετρήσεις η ομάδα του δρ, Πλεκχάνοφ διαπίστωσε πως ο αέρας στον πυθμένα του κρατήρα περιείχε μεθάνιο σε συγκέντρωση μέχρι 9,6%, ενώ η συγκέντρωση του ίδιου αερίου στην ατμόσφαιρα δεν υπερβαίνει το 0,000179%! Κατέληξαν λοιπόν στο συμπέρασμα πως ο κρατήρας αυτός δεν σχηματίστηκε από πτώση μετεωρίτη ή από εξωγήινους αλλά από το λιώσιμο του παγωμένου υπεδάφους που περιέχει τεράστιες ποσότητες μεθανίου.

Όταν το μεθάνιο ξεπαγώνει και αποκτά αέρια μορφή είναι εξαιρετικά εύφλεκτο κι εκρηκτικό. Ο δρ. Πλεκχάνοφ σημείωσε πως ο κρατήρας χρήζει περαιτέρω μελέτης, αν και εκτιμά πως το παγωμένο υπέδαφος στην περιοχή του κρατήρα έλιωσε και υποχώρησε λόγω των ασυνήθιστα θερμών καλοκαιριών του 2012 και του 2013, η μέση θερμοκρασία των οποίων ήταν 5 βαθμούς πάνω από το κανονικό. Πλέον «μπορείς να ακούσεις το παγωμένο έδαφος να καταρρέει, και το υπόγειο νερό να ρέει», παρατήρησε ο δρ. Πλεκχάνοφ, περιγράφοντας τις επιπτώσεις στο Σιβηριανό υπέδαφος της πλανητικής υπερθέρμανσης λόγω του γνωστού «Φαινομένου του Θερμοκηπίου».

Ο κρατήρας του Γιαμάλ, όπως και οι άλλοι μυστηριώδεις κρατήρες της Σιβηρίας, φαίνεται λοιπόν πως σχηματίστηκαν από την απότομη διαρροή και έκρηξη μεθανίου, που παρέμενε μέχρι σήμερα παγιδευμένο στο παγωμένο υπέδαφος. Οι μεγάλες ποσότητες του ασταθούς μεθανίου που απελευθερώθηκαν είχαν ως αποτέλεσμα να προκληθεί ένα φαινόμενο αντίστοιχο με αυτό που παρατηρείται στο «άνοιγμα της σαμπάνιας»,μια απότομη έκρηξη δηλαδή από μέσα προς τα έξω.

Ξεκίνησε η Παγκόσμια Κλιματολογική Καταστροφή;

Η ανακάλυψη ότι η έκρηξη του μεθανίου, που βρισκόταν ως τώρα εγκλωβισμένο στο παγωμένο υπέδαφος, ευθύνεται για τους μυστηριώδεις κρατήρες της Σιβηρίας μπορεί σε πολλούς να μη φαντάζει ως κάτι το παράξενο, ωστόσο, όμως ίσως αποτελέσει το κλειδί για την ερμηνεία της επερχόμενης πλανητικής καταστροφής! Το μεθάνιο της Σιβηρίας προέρχεται από οργανική ύλη που δημιουργήθηκε πριν από πολλά εκατομμύρια χρόνια και παραμένει στο υπέδαφος και στον παγωμένο πυθμένα του Αρκτικού ωκεανού χωρίς να αποσυντίθεται πλήρως λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας. Ωστόσο η υπερθέρμανση του πλανήτη προκαλεί το λιώσιμο των πάγων σε εδάφη που ήταν παγωμένα επί χιλιάδες χρόνια, και στην θέρμανση των ωκεάνιων πυθμένων και συνεπώς στην απελευθέρωση του παγωμένου μεθανίου στην ατμόσφαιρα.

Υπόψιν το μεθάνιο είναι ένα πανίσχυρο «αέριο θερμοκηπίου», περίπου 20 φορές πιο ισχυρό από το διοξείδιο του άνθρακα. Παρομοιάζεται από τους περιβαλλοντολόγους ως «ωρολογιακή βόμβα», που αν απελευθερωνόταν μαζικά θα πυροδοτούσε ανεξέλεγκτα το «Φαινόμενο του Θερμοκηπίου». Αν συνεχιστεί η τήξη των μόνιμων πάγων στη Σιβηρία, τότε αναπόφευκτα θα απελευθερωθούν στην ατμόσφαιρα πολλά δισεκατομμύρια τόνοι μεθανίου.

Οι ειδικοί θεωρούν ότι σ’ αυτή την περίπτωση το πρόβλημα της υπερθέρμανσης του πλανήτη θα διογκωθεί και είναι πιθανόν να οδηγήσει σε παγκόσμια κλιματική μεταβολή και σε μαζική εξαφάνιση ειδών, ανάμεσά τους ίσως και το ανθρώπινο. Θα λάβει χώρα δηλαδή ένα φαινόμενο «Γεωδιαμόρφωσης», μιας πλανητικής αλλαγής του κλίματος που θα καταστήσει την Γη μη βιώσιμη για τους ανθρώπους!

Ορισμένοι επιστήμονες θεωρούν πως το «σημείο χωρίς επιστροφή» όσον αφορά την τήξη των πάγων και την έναρξη της μαζικής απελευθέρωσης μεθανίου στην ατμόσφαιρα έχει ήδη παρέλθει ανεπιστρεπτί. Οι ξαφνικές εμφανίσεις των μυστηριωδών κρατήρων της Σιβηρίας είναι ίσως ένας τελευταίος συναγερμός που προειδοποιεί την ανθρωπότητα πριν από την τελική καταστροφή…