Μην δημοσιεύετε φωτογραφίες παιδιών στο Facebook

Αν δεν είστε ανάμεσα σε όσους επιλέγουν να ανεβάσουν φωτογραφίες όχι μόνο δικές τους αλλά και των παιδιών τους στο διαδίκτυο, σίγουρα έχετε φίλους και γνωστούς που το κάνουν – ακόμα και σε καθημερινή βάση.

H ανάρτηση φωτογραφιών του παιδιού μας στα social media δεν αποτελεί μεν παράνομη ενέργεια, απαιτεί δε ιδιαίτερη προσοχή, καθότι δημιουργεί ένα μόνιμο ψηφιακό αποτύπωμα του παιδιού στο διαδίκτυο.

Οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν δεν έχουν να κάνουν μόνο με την παράνομη πορνογραφία και την επεξεργασία ή διακίνηση της φωτογραφίας του παιδιού από αγνώστους, αλλά σχετίζονται και με κακόβουλες εγκληματικές ενέργειες ευρύτερης φύσεως, καθότι μαζί με την «εικόνα» του παιδιού, καταγράφονται συχνά με έμμεσο τρόπο και πληροφορίες σχετικά με την ηλικία, τα ενδιαφέροντα και τις συνήθειές του. Πέραν τούτου, το παιδί μπορεί να καταλήξει αντικείμενο χλευασμού από τους συνομηλίκους του ή να νιώσει άβολα στο μέλλον, ανακαλύπτοντας φωτογραφίες για τις οποίες δεν έχει δώσει την συγκατάθεσή του.

Σε περίπτωση που γίνεται ανάρτηση φωτογραφιών του παιδιού μας στο διαδίκτυο, καλό είναι να προσέχουμε τα παρακάτω:

1. Σε περίπτωση που το παιδί είναι σε ηλικία που μπορεί να συζητά, επιλέγω μαζί του τη φωτογραφία που θα αναρτήσω, παίρνοντας την συγκατάθεσή του
2. Επιλέγω φωτογραφίες όπου το παιδί είναι ντυμένο και καλύπτω το πρόσωπό του
3. Αποφεύγω να κοινοποιήσω στοιχεία όπως η τοποθεσία και η ηλικία του παιδιού
4. Φροντίζω οι φωτογραφίες να μην έχουν την ένδειξη «δημόσια» κατά την ανάρτηση
5. Έχω τον έλεγχο για το σε εάν θα επιτρέψω ανάρτηση φωτογραφίας του παιδιού μου από κάποιον τρίτο ο οποίος έχει κάνει tag
6. Ανεβάζω φωτογραφίες με μέτρο και λαμβάνοντας υπ’ όψιν το πως θα μπορούσε η φωτογραφία αυτή να επηρεάσει το παιδί μου στο μέλλον

Η προσωπική ζωή εξ ορισμού καλύπτεται από ιδιωτικότητα και το παιδί μεγαλώνοντας είναι σημαντικό να μάθει να αξιολογεί τι κρατώ για τον εαυτό μου και τι μπορώ να δημοσιοποιήσω!

Σε ομιλία του με θέμα την προστασία των παιδιών στο διαδίκτυο, ο Ταξίαρχος και πρώην διευθυντής του τμήματος Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος, κ. Μανώλης Σφακιανάκης, έδωσε στους γονείς την πιο σαφή οδηγία: «Καμία φωτογραφία των παιδιών στο διαδίκτυο!».

Δεν πρόκειται μόνο για τα πιο ειδεχθή εγκλήματα που μπορεί να σας έρχονται στο μυαλό, αλλά ακόμα και για τις πιο απλές «άσχημες» καταστάσεις στις οποίες εκτίθενται οι ανήλικοι. Ο κ. Σφακιανάκης αναφέρθηκε σε ουκ ολίγα περιστατικά παιδιών στην Ελλάδα, τα οποία βρέθηκαν σε πολύ δύσκολη θέση όταν φωτογραφίες τους «πειράχτηκαν» μέσω φωτομοντάζ και διέρρευσαν στο σχολικό τους περιβάλλον, παρουσιάζοντας π.χ. το πρόσωπο του παιδιού με το σώμα κάποιας πορνοστάρ.

Δεν είναι η ίδια η φωτογραφία που θα ενοχλήσει το παιδί, όσο ο αδιάκοπος χλευασμός των συμμαθητών του ή, ακόμα χειρότερα, το bullying που θα ακολουθήσει.

Ο κ. Σφακιανάκης τονίζει σαφώς ότι ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσετε την ψηφιακή ταυτότητα του παιδιού σας είναι να μην ποστάρετε ποτέ απολύτως τίποτα για εκείνο. Κάποιοι γονείς θεωρούν ότι λαμβάνουν ένα «μέτρο προστασίας» ποστάροντας φωτογραφίες των παιδιών τους χωρίς να αναγράφουν πουθενά τα ονόματά τους –οι φωτογραφίες, όμως, θα παραμείνουν για πάντα εκεί, διαθέσιμες προς όλους.

Δεν αποκλείεται στο μέλλον, λένε οι ειδικοί, μία φωτογραφία του παιδιού σας που ποστάρατε όταν είναι 4 ετών, να συνδεθεί με κάποια που θα ποστάρει ένας φίλος του όταν θα είναι 10 ετών, και στην συνέχεια με κάποιο επαγγελματικό προφίλ που μπορεί να έχει το παιδί σας ως ενήλικας και έτσι να δημιουργηθεί ένα πλήρες ψηφιακό αρχείο του παιδιού, πάνω στο οποίο δεν θα μπορεί να έχει κανέναν έλεγχο! Μπορεί τώρα να ακούγεται ασήμαντο, αν το καλοσκεφτείτε, όμως, το γεγονός ότι ο καθένας θα μπορεί να έχει πληροφορίες για ολόκληρη την ζωή του παιδιού σας, τις οποίες θα διαχειρίζεται όπως θέλει, είναι τουλάχιστον τρομακτικό.

Τι μπορείτε να κάνετε αν έχετε ήδη ποστάρει φωτογραφίες των παιδιών σας στο Facebook ή σε άλλο κοινωνικό δίκτυο; Όπως ανάφερε στην ομιλία του ο κ. Σφακιανάκης, για να μπορέσει μία κοπέλα από την Ιρλανδία να διεκδικήσει ολόκληρο το ψηφιακό της αρχείο, αφού απενεργοποίησε το προφίλ της στο Facebook, χρειάστηκε να καταφύγει σε πολυετή δικαστικό αγώνα με το μέσο. Τι κέρδισε στο τέλος; Ένα CD με τις φωτογραφίες της (αντίγραφα των οποίων προφανώς και έχει κρατήσει το Facebook). Πολύ απλά, αυτό σημαίνει πως ό,τι «ανεβαίνει» στο διαδίκτυο, πρακτικά δεν κατεβαίνει ποτέ!

Μπορείτε να διαγράψετε όσες φωτογραφίες έχετε αναρτήσει, ώστε να μην είναι διαθέσιμες στον οποιοδήποτε. Τις φωτογραφίες που έχουν ποστάρει άλλοι με εσάς (και τα παιδιά) να έχετε γίνει tag μπορείτε να τις κρύψετε από το Χρονολόγιό σας, όμως όχι να τις διαγράψετε –μόνο αυτός που την πόσταρε μπορεί να το κάνει.

Από εκεί και πέρα, στις ρυθμίσεις ασφαλείας του μέσου (π.χ. του facebook) επιλέξτε αφενός τις φωτογραφίες σας να βλέπουν μόνο οι φίλοι σας (ούτε καν οι Φίλοι των Φίλων) και επιλέξτε να ενημερώνεστε κάθε φορά που κάποιος σας κάνει tag σε μία φωτογραφία, προκειμένου να την εγκρίνετε πριν δημοσιευτεί –αν είναι και τα παιδιά σας στην φωτογραφία αυτήν, το δικό σας όνομα θα είναι αυτό που πιθανότατα θα γίνει tag.

Τέλος, ενημερώστε κάθε φίλο και γνωστό σας ότι δεν θέλετε επ’ουδενί να ποστάρουν καμία φωτογραφία ή πληροφορία, στην οποία εμφανίζεται ή αναφέρεται το παιδί σας.

Σε περίπτωση που ανησυχείτε ή είστε βέβαιοι ότι φωτογραφίες του παιδιού σας χρησιμοποιούνται από άλλους, χωρίς την δική σας συγκατάθεση, το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να απευθυνθείτε στο Cyber Alert, την εφαρμογή για επικοινωνία με την Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος σε Πραγματικό Χρόνο ή απευθείας στο τηλέφωνο της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στα 210-6476464, 210-6476000.