Ρέθυμνο, Φαράγγια Κοτσιφού και Κουρταλιώτη – Τα μυστικά στολίδια της φύσης

Το φαράγγι Κοτσιφού αποτελεί ένα από τα κύρια φαράγγια της Κρήτης και σίγουρα ένα από τα σηµαντικότερα του Ρεθύµνου.

Βρίσκεται λίγα µόλις χιλιόµετρα βόρεια από το χωριό Σελλιά, ξεκινώντας από το χωριό Κάνεβος και καταλήγει στον Πλακιά. Το συνολικό του µήκος είναι 1.800 µέτρα και κάποιες σχεδόν κατακόρυφες πλευρές του φτάνουν σε ύψος τα 600 µέτρα. Αξίζει να σηµειωθεί ότι το Φαράγγι Κοτσιφού στο σηµείο της αφετηρίας του είναι πολύ στενό, µε πλάτος περίπου 10 µέτρων, το οποίο σταδιακά αυξάνεται.

Κατά την περιήγηση µέσα στο φαράγγι το τοπίο είναι µαγευτικό, µε ψηλά, κάθετα, επιβλητικά βράχια και δίπλα στην άσφαλτο που διασχίζει το άνω µέρος του φαραγγιού υπάρχει ο µικρός ναός του Αγίου Νικολάου, χτισµένος µέσα σε µια βραχώδη περιοχή. Στη βάση του φαραγγιού υπάρχει βλάστηση, ενώ στις βραχώδεις απόκρηµνες όχθες του κυριαρχεί η φρυγανική βλάστηση και διάφορα χασµόφυτα.

Ξεκινώντας από το χωριό Κάνεβος, ο επισκέπτης µπαίνοντας στην κοίτη του ποταµού και µετά από περίπου 1 ώρα πορείας, καταλήγει στη γέφυρα που ενώνει τα Σελλιά µε τη Μύρθιο. Κατά τη διάρκεια της διαδροµής υπάρχουν µεγάλοι ογκόλιθοι που εµποδίζουν την πορεία, ενώ µετά από λίγο το Φαράγγι Κοτσιφού ενώνεται µε το παραφάραγγο του Μπουτσινά. Τον χειµώνα σχηµατίζεται εκεί ένας εντυπωσιακός καταρράκτης 20 µέτρων, ενώ το καλοκαίρι η κοίτη του ποταµού είναι ξηρή.

Από εδώ και πέρα οι επιλογές ποικίλλουν. Μία είναι να επιστρέψετε πίσω και να συνεχίσετε την πορεία σας προς τον Πλακιά µέσα από µονοπάτι. Εναλλακτικά, αν θέλετε κάτι πιο extreme, µπορείτε να ακολουθήσετε την πορεία του νερού ως τον Πλακιά πλατσουρίζοντας στο ποτάµι, αλλά οι πικροδάφνες και οι λυγαριές είναι πολύ πυκνές και εµποδίζουν την οµαλή πορεία µέσα στο νερό.

Ο Μπουτσινάς είναι ένα πάρα πολύ µικρό και σύντοµο φαράγγι, η διάσχιση του οποίου χρειάζεται σχοινί και εξοπλισµό. Η έξοδός του βρίσκεται µέσα στο Φαράγγι του Κοτσιφού, εκεί όπου πέφτει ο µεγάλος καταρράκτης, ο οποίος τον χειµώνα είναι πολύ εύκολα προσβάσιµος από την άσφαλτο. Ίσως κανένας καταρράκτης στην Κρήτη δεν είναι τόσο εύκολα προσβάσιµος όσο ο µεγάλος στην έξοδο του Μπουτσινά.

Το φαράγγι Κουρταλιώτη βρίσκεται νότια του Ρεθύµνου, 22 περίπου χλµ. από την πόλη και αποτελεί ένα από τα µαγευτικά φυσικά αξιοθέατα της Κρήτης. Το φαράγγι του Κουρταλιώτη έχει µήκος που φτάνει τα 3 χλµ., ενώ κατά την πεζοπορία θα έχετε την ευκαιρία να περπατήσετε ανάµεσα σε πυκνή βλάστηση. Ξεκινάει από το χωριό Κοξαρέ και περνάει ανάµεσα στα βουνά Κουρούπα, µε υψόµετρο 984 µέτρων, και Ξηρό Όρος, µε υψόµετρο 904 µ., για να καταλήξει στην Πρέβελη που βρέχεται από το Λιβυκό πέλαγος.

Εκείνο που εντυπωσιάζει κατά µήκος του είναι οι τεράστιες βραχώδεις πλαγιές από ασβεστολιθικά πετρώµατα που αγγίζουν τα 500 µέτρα και είναι γεµάτες από σπηλιές, στις οποίες ζουν πολλά είδη πτηνών, κυρίως αρπακτικά, κάτι που καθιστά το φαράγγι Κουρταλιώτη σηµαντικό, όχι µόνο εγχώριο αλλά και διεθνή, βιότοπο.

Το όνοµά του οφείλεται στα σφυρίγµατα του αέρα που µοιάζουν µε κούρταλα, τα οποία χτυπούν όταν φυσά βόρειος άνεµος και περνά από τα κοιλώµατα των βράχων. Στο µέσο της διαδροµής και στο βάθος του φαραγγιού, ακολουθώντας τα σκαλοπάτια που βρίσκονται πλευρικά του δρόµου Κοξαρέ – Ασώµατος, θα βρείτε το εκκλησάκι του Οσίου Νικολάου του Κουρταλιώτη, αλλά και τις πηγές του Κουρταλιώτη ποταµού µε άφθονο νερό. Κάτω από το εκκλησάκι, σε ένα πολύ στενό σηµείο του φαραγγιού, εκεί όπου αναβλύζουν οι πέντε µεγάλες πηγές, σχηµατίζεται ο µεγάλος καταρράκτης, ο οποίος έχει πολύ µεγάλη ορµή και αποτελεί ένα βασικό αξιοθέατο.

Το ποτάµι πηγάζει σε υψόµετρο 500 µέτρων και το µήκος του φτάνει τα 7 χλµ. Κατά µήκος του φαραγγιού Κουρταλιώτη µπορείτε να δείτε και ένα µονότοξο πέτρινο γεφύρι πάνω από µια λίµνη, το οποίο είχε χτιστεί γιατί τους χειµερινούς µήνες που βρέχει πολύ, ο Κουρταλιώτης φουσκώνει και δεν διασχίζεται εύκολα. Ο Κουρταλιώτης διασχίζει µέρος του φαραγγιού και φτάνει στην έξοδο, εκβάλλοντας στη λίµνη Πρέβελη, αφού ενωθεί µε το φαράγγι Φρατί.

Με τα νερά του αρδεύονται περίπου 11.500 στρέµµατα γης, σηµατοδοτώντας έτσι τη σπουδαιότητά του σε σχέση και µε τη συµβολή του στην παραγωγή της περιοχής.

Στο τελευταίο του κοµµάτι και µετά την έξοδό του από το φαράγγι, ο Κουρταλιώτης συναντάται και µε άλλα ρέµατα της περιοχής που σχηµατίζουν µαζί τον Μεγάλο Ποταµό µέχρι την εκβολή του στη θάλασσα. Κοντά στην παραλία, οι όχθες είναι κατάφυτες µε φοίνικες, χαρακτηριστικό που κάνει το τοπίο εξωτικό. ∆υτικά από τις εκβολές του Κουρταλιώτη, µέσα σε ένα καταπράσινο τοπίο µπορείτε να συναντήσετε το κάτω µοναστήρι της Μονής Πρέβελη.