FOCUS

Ηράκλειο, Aβδού: Ένα μικρό χωριό με πολύ μεγάλη ιστορία

Newsroom 22/10/2022Τελευταία ενημέρωση: 22/10/2022

Ανάγνωση 2 λεπτών

Ενα κρυµµένο µυστικό στην καρδιά της Κρήτης. Στους πρόποδες της µυθικής Σελένας, σε υψόµετρο 230 µέτρων, βρίσκεται το Αβδού. Μέσα στην καταπράσινη κοιλάδα της Λαγκάδας, που σχηµατίζει ο ποταµός Αποσελέµης, ανάµεσα σε ελαιώνες, αµπέλια και περιβόλια.

Το χωριό, σύµφωνα µε την επικρατούσα άποψη, πήρε το όνοµά του από τον προφήτη Αβδιού, µαθητή του προφήτη Ηλία που έζησε γύρω στο 800 π.Χ. Η παράδοση υποστηρίζει ότι στις παρυφές του χωριού, στη θέση Κοντάρια ή Λινές, υπήρχε ναός αφιερωµένος στον προφήτη Αβδιού. Το χωριό έχει µεγάλη ιστορία και η παλαιότερη καταγεγραµµένη µαρτυρία βρίσκεται σε ενετικό έγγραφο του 1381, όπου αναφέρεται ως φεουδαρχικό κτήµα. Τα στενά δροµάκια του, τα ίχνη της οχυρωµατικής αρχιτεκτονικής, οι περίκλειστες αυλές, αποµεινάρι της οθωµανικής περιόδου, οι πλατείες και τα ξέφωτα που σχηµατίζονται στα τρίστρατα, συνθέτουν µία γοητευτική εικόνα.

Το ταξίδι στο παρελθόν το εντείνουν καλαίσθητες ξύλινες πινακίδες που σηµατοδοτούν όλες τις παλιές δραστηριότητες στο χωριό. Το εργαστήρι του τσαγκάρη, ο πεταλωτής, το παλιό παντοπωλείο και το κρεοπωλείο, το κουρείο, το τενεκετζίδικο, το ξυλουργείο, η έδρα του κυρατζή, του αγωγιάτη δηλαδή, όλα σηµατοδοτηµένα µε τα ονόµατα των ανθρώπων που υπηρέτησαν αυτά τα πόστα και συχνά µε τις ηµεροµηνίες των χρόνων που οι µαγαζάτορες και οι τεχνίτες ασκούσαν το επάγγελµά τους. Μια έξυπνη πρωτοβουλία του δραστήριου Πολιτιστικού Συλλόγου του χωριού που ζωντανεύει µνήµες και ανακαλεί το παρελθόν κάνοντάς το κοµµάτι του σήµερα.

Η ιστορία σουλατσάρει στα στενά του Αβδού και των γύρω περιοχών. Σε µικρή απόσταση από το χωριό, τα δύο σπήλαια, της Αγίας Φωτεινής και της Φανερωµένης, τα θεµέλια πρωτοχριστιανικών ναών, βυζαντινές και µεταβυζαντινές εκκλησίες, µαρτυρούν τους αιώνες που η περιοχή έσφυζε από ζωή. Ένας από τους πιο όµορφους ναούς είναι αυτός του Αγίου Κωνσταντίνου. Η κτητορική επιγραφή αναφέρει ως ηµεροµηνία κτήσης το 1445. Είναι ένας ταπεινός µονόχωρος ναό, µέσα στη φύση, που κρύβει πανέµορφες αγιογραφίες. Κάποιες από αυτές φέρουν την υπογραφή του Ιωάννη Φωκά, ο οποίος µαζί µε τον αδελφό του Εµµανουήλ ήταν από τους κυριότερους εκπροσώπους της κωνσταντινουπολίτικης τέχνης στην Κρήτη. Η τεχνοτροπία τους, µε τη λιτότητα και την ισορροπία των συνθέσεων, τους κατατάσσουν στους σηµαντικούς πρόδροµους της περίφηµης Κρητικής Αγιογραφικής Σχολής.

Πολύ κοντά στο χωριό, στον δρόµο για το µοναστήρι του Αγίου Ιωάννη και της Αγίας Άννας, ένα δάσος από πρίνους, αζιλάκους και σφενδάµια οµορφαίνει το τοπίο. Το δάσος φτάνει στα 700 µέτρα υψόµετρο, σηµείο όπου παλιά υπήρχαν αλώνια για λίχνισµα και έχει πανοραµική θέα σε όλη την περιοχή.

Το Αβδού είναι επίσης γνωστό για τους επαναστάτες και τους καπεταναίους του. Η Μονή Κεράς Καρδιώτισσας ήταν η εκκλησία όπου συγκεντρώνονταν οι τοπικοί οπλαρχηγοί για να καταστρώσουν τα σχέδιά τους και να ορκιστούν πίστη στον αγώνα. Γι’ αυτό και το χωριό συχνά αποκαλείται Καπετανοχώρι. Το χωριό σήµερα έχει γύρω στους 300 µόνιµους κατοίκους. Οι ντόπιοι αγαπούν τον όµορφο τόπο τους. Το καλοκαίρι τα στενά δροµάκια και οι πλατείες γεµίζουν από παρέες και παιδιά που παίζουν. Με κάθε αφορµή, εκδηλώσεις, συναυλίες αναβιώσεις παραδοσιακών εθίµων, οι παλιοί κάτοικοι του Αβδού επιστρέφουν στο χωριό τους και γεµίζουν τα πνευµόνια τους µε τον καθαρό αέρα ενός τόπου µε ανθρώπινους ρυθµούς.