Ακρίβεια: Προς ανατίμηση τουλάχιστον 500 προϊόντα

Μεγάλη κρίση προκαλεί η έκρηξη των τιμών σε ενέργεια και ζωοτροφές αλλά και στην αγορά του γάλακτος. Οι κτηνοτρόφοι εκπέμπουν σήμα κινδύνου, καθώς κάποιοι, αδυνατώντας να ανταποκριθούν στα αυξημένα κόστη, φτάνουν στο σημείο να βάλουν λουκέτο στις μονάδες τους.

Οι τιμές των γαλακτοκομικών, σύμφωνα με τους ειδικούς που δραστηριοποιούνται στην αγορά γάλακτος, έχουν αυξηθεί τον τελευταίο χρόνο κατά 27%, ενώ η επάρκεια της Ελλάδας σε παστεριωμένο γάλα πλέον είναι στο 30%. Μάλιστα, όπως αποκαλύπτει ο Νεκτάριος Κανακαράκης, πρόεδρος του επιστημονικού σωματείου Logistics, στο Ράδιο Κρήτη, το φρέσκο γάλα θα αντικατασταθεί με συνθετική σκόνη.

Η μικρή παραγωγή και το υψηλό ενεργειακό κόστος οδηγούν στην εκτίναξη των τιμών και στον κίνδυνο για «λουκέτο» και σε μικρά τυροκομεία. Τα τυριά έχουν γίνει είδος… πολυτελείας. Σε τιμές σούπερ μάρκετ τα γαλακτοκομικά, από τον Δεκέμβριο του 2021 έως τον Αύγουστο του 2022, εκτοξεύθηκαν:

• Γιαούρτι πήλινο (1 κιλό): +13,1%.
• Φέτα βαρελίσια (1 κιλό): +15,8 με 17,6%.
• Γραβιέρα (1 κιλό): +13% με 16,6%.
• Μυζήθρα (1 κιλό): +17,6%.

Χωρίς περιθώριο απορρόφησης

Το ράλι της ακρίβειας όμως σαρώνει όλα τα βασικά αγαθά, κάτι που αποτυπώνεται ακόμη μια φορά στα ράφια των σούπερ μάρκετ.

Οι νέοι τιμοκατάλογοι που στάλθηκαν από τους προμηθευτές στους λιανεμπόρους για τον Σεπτέμβριο έχουν νέες αναπροσαρμογές σε βασικά είδη διατροφής και άλλα είδη σούπερ μάρκετ, σημειώνει ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς Βασίλης Κορκίδης στο εβδομαδιαίο ηλεκτρονικό ενημερωτικό έντυπο του Επιμελητηρίου.

Και τονίζει ότι ο Σεπτέμβριος είναι παραδοσιακά ο μήνας που πολλές αυξήσεις στον κλάδο των τροφίμων περνούν από το «χωράφι στο ράφι» και από εκεί στο τραπέζι μας.

Οι ανατιμήσεις Ιουλίου – Αυγούστου στην παραγωγή αναμένεται να περάσουν στα ράφια των καταστημάτων τον Σεπτέμβριο και σε συνάρτηση με τα αποθέματα που έχουν στις αποθήκες τους. Έπειτα από τόσους μήνες ενεργειακής κρίσης τα περιθώρια απορρόφησης των αυξημένων τιμών εκμηδενίστηκαν, καθώς η ρευστότητα και τα οικονομικά μεγέθη των επιχειρήσεων μειώνονται συνεχώς.

Το αποτέλεσμα είναι ότι τουλάχιστον 500 προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, όπως τα τρόφιμα, θα ανατιμηθούν στα σούπερ μάρκετ, επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο τον οικογενειακό προϋπολογισμό.

Φωτιά σε 35 βασικές κατηγορίες προϊόντων

Μέχρι το τέλος του μήνα θα αυξηθούν οι τιμές σε 35 βασικές κατηγορίες προϊόντων. Οι νέες αυξήσεις αναμένεται να περάσουν σταδιακά στα ράφια των σούπερ μάρκετ, ανάλογα με τα αποθέματα των προϊόντων που διαθέτουν στις αποθήκες τους.

Η νέα λίστα της ακρίβειας περιλαμβάνει ανατιμήσεις στους φρέσκους χυμούς (έως 16%), στα κατεψυγμένα ψάρια (15%), στα χαρτικά (έως 12%), στα τυριά (έως 13%), στις κονσέρβες (9%-13%), στα μπισκότα (6%-12%), στις μπάρες δημητριακών (10%), στις σοκολάτες (3%-12%), στο ξίδι (10%), στο ρύζι (10%), στα κρουασάν (10%), στα ποτά (έως 10%), στο γάλα εβαπορέ (9%), στα ζυμαρικά (έως 9%), στα καθαριστικά σπιτιού (έως 9%), στο σαπούνι (έως 9%), στα είδη προσωπικής υγιεινής (έως 9%), στις μαρμελάδες (έως 9%), στο γιαούρτι (8%), στις οδοντόκρεμες (έως 8%), στον ελληνικό καφέ (6%), στα φασόλια (6%), στα αλλαντικά (3%-6%), στις φακές (5%-6%), στο ελαιόλαδο (5%), στις ελιές (5%), στο φρέσκο γάλα (5%), στις μαργαρίνες (5%), στο βούτυρο (έως 5%), στο κρέας (3%-5%), στον χαλβά (4%), στις έτοιμες σαλάτες (3,5%), στις ζωοτροφές (2,5%) και στη ζάχαρη (2%).

Ωστόσο πρόκειται για ανατιμήσεις που έχουν γίνει από μεμονωμένες εταιρείες και δεν αφορούν το σύνολο των επιχειρήσεων που παράγουν ή εμπορεύονται τα συγκεκριμένα προϊόντα.

Μάχη με επιδόματα

Την ίδια ώρα στα ενεργειακά προϊόντα το φυσικό αέριο καταγράφει αύξηση τιμής κατά 178,9%, το πετρέλαιο θέρμανσης κατά 65,1%, το ηλεκτρικό ρεύμα κατά 55,8%, τα τελικά προϊόντα πετρελαίου κατά 33% και τα στερεά καύσιμα κατά 9%.

Μόνο οι ανατιμήσεις των καυσίμων συνετέλεσαν στην αύξηση του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για τον Ιούλιο κατά 6,43%.

Για τον λόγο αυτόν το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζει νέο πακέτο μέτρων, τα οποία θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από τη ΔΕΘ, με στόχο την αντιμετώπιση των τεράστιων ανατιμήσεων κυρίως στα τρόφιμα, που έχουν εκτοξεύσει τις τιμές ακόμα και σε βασικά είδη διατροφής πάνω από 30% – 40% μέσα σε έναν χρόνο.

Έτσι, το νέο έκτακτο επίδομα – είτε ονομαστεί επιταγή ακρίβειας είτε Food Pass – θα φτάνει τα 200 ευρώ και θα κινείται στα πρότυπα του Fuel Pass και του Power Pass, ενώ θα δίνει τη δυνατότητα σε χαμηλοσυνταξιούχους και ευάλωτες ομάδες να ψωνίσουν τρόφιμα και είδη ανάγκης στα σούπερ μάρκετ.

Στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι να λάβουν όσοι περισσότεροι γίνεται το νέο επίδομα, το οποίο θα πληρωθεί λίγο πριν από τις γιορτές των Χριστουγέννων.

Το σενάριο που επεξεργάζεται το υπουργείο Οικονομικών αναφέρει πως το επίδομα θα είναι κλιμακωτό – και όχι οριζόντιο – για όλους τους δικαιούχους, δηλαδή θα αρχίζει από τα 100-130 ευρώ και θα φτάνει, όπως ακούγεται, έως τα 300 ευρώ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πληροφορίες, θα δοθεί σε όσους έχουν πραγματικά ανάγκη, όπως είχε δοθεί και το έκτακτο επίδομα Χριστουγέννων και Πάσχα, στις εξής κατηγορίες:

• χαμηλοσυνταξιούχοι,
• άνεργοι,
• ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.

Παράλληλα εξετάζεται να δοθεί διπλό Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα στους δικαιούχους του επιδόματος.

Υπενθυμίζεται ότι οι πέντε κατηγορίες που είχαν λάβει το έκτακτο επίδομα το περασμένο Πάσχα ήταν:

• 676.735 χαμηλοσυνταξιούχοι, που είχαν πάρει 200 ευρώ.
• 625.000 οικογένειες με παιδιά, που είχαν λάβει μιάμιση δόση έξτρα του επιδόματος παιδιού.
• 241.281 δικαιούχοι εγγυημένου εισοδήματος, που είχαν λάβει διπλή δόση.
• 166.982 άτομα με αναπηρία που εισπράττουν προνοιακό επίδομα, τα οποία είχαν λάβει 200 ευρώ.
• 34.964 ανασφάλιστοι υπερήλικοι, που είχαν πάρει 200 ευρώ.

Ενισχύσεις για το ρεύμα

Την ίδια ώρα η αύξηση της επιδότησης για το επίδομα θέρμανσης μπορεί να ακουμπήσει ακόμα και το 20%. Το κονδύλι δηλαδή δεν αποκλείεται να φτάσει ακόμα και τα 200 εκατ. ευρώ, ενώ το εισοδηματικό όριο αναμένεται να είναι αντίστοιχο με εκείνο του Fuel Pass 2, δηλαδή στα 45.000 ευρώ. Σε ό,τι αφορά τις επιδοτήσεις στην ενέργεια αναμένεται να συνεχιστεί:

• Η επιδότηση λογαριασμών ρεύματος, η οποία συμβαίνει τους τελευταίους μήνες.
• Η επιδότηση λογαριασμών φυσικού αερίου, την οποία έχουν προαναγγείλει κυβερνητικά στελέχη.
• Η νέα επιταγή ακρίβειας, που μπορεί να φτάσει και τα 250 ευρώ αν βρεθεί ο κατάλληλος δημοσιονομικός χώρος.

Την ίδια ώρα εξετάζεται νέο μοντέλο επιδοτήσεων για τους λογαριασμούς ρεύματος που θα περιορίζει την κρατική συμμετοχή. Με δεδομένο ότι τα περιθώρια του κρατικού προϋπολογισμού δεν είναι ανεξάντλητα και ουδεμία πρόβλεψη για την εξέλιξη των τιμών σε αέριο και ρεύμα δεν μπορεί να είναι ακριβής, στο υπουργείο Οικονομικών συζητούν ένα νέο μοντέλο διαχείρισης, που θα βασίζεται σε ένα πιο στοχευμένο μείγμα επιδοτήσεων, το οποίο δεν θα είναι οριζόντιο, όπως αυτό που ισχύει σήμερα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι οι τιμές θα παραμείνουν υψηλές όχι μόνο μέχρι το τέλος του έτους, αλλά και μέχρι το 2024 – 2025, οπότε το 2023 πρέπει να υπάρξει «δημοσιονομική σύνεση» στις κρατικές επιδοτήσεις, που κάλυψαν μέχρι σήμερα το 85% έως 94% των αυξήσεων στους λογαριασμούς.