Η πολιτική του τρόμου (σε επανάληψη!)

Το χρηματιστήριο γνωρίζει έντονες διακυμάνσεις στο πλαίσιο μιας  πτωτικής πορείας, τα επιτόκια δανεισμού της χώρας «τρελάθηκαν», ο διεθνής τύπος βλέπει μια περίοδο ακυβερνησίας, ο τρόμος του της εξόδου της χώρας από το ευρώ (του γνωστού Grexit) αναδύεται εκ νέου και γνωστοί διεθνείς οίκοι αξιολόγησης πυροδοτούν με τις προβλέψεις τους το κλίμα αβεβαιότητας που, κατά τις εκτιμήσεις τους, πρόκειται να έρθει  στη χώρα ενόψει των πιθανών εκλογών και της ενδεχόμενης εναλλαγής της εξουσίας.

Οι ένθερμοι οπαδοί του Grexit υποβαθμίζουν όμως, για πολλοστή φορά, το κόστος μιας τέτοιας επιλογής σε όρους οικονομικούς για την ΕΕ και ιδίως τα κράτη-μέλη της, τα οποία έχουν δανείσει άμεσα ή έμμεσα 240 δις ευρώ στην χώρα. Επίσης,  δε λαμβάνουν υπόψη τις επιπτώσεις του Grexit σε επίπεδο γεωπολιτικών εξελίξεων. Ο συνδυασμός των δυο αυτών στοιχείων αποτρέπει από σκέψεις περί Grexit, λύσεων λοιπόν που κινούνται περισσότερο στη σφαίρα κερδοσκοπικών κινήσεων παρά πραγματικών  επιλογών.

Αιτία όλων αυτών των (βέβαιων για κάποιους) δεινών  που πρόκειται να γνωρίσει η χώρα, είναι η πιθανή απώλεια των εκλογών από την παρούσα κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ και η άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και άλλων πολιτικών δυνάμεων.

Ιδιαίτερα βεβιασμένα, πολλοί βουλευτές του κυβερνώντος σχηματισμού, ευθυγραμμιζόμενοι με τις προβλέψεις των διεθνών οίκων αξιολόγησης υπερπροτάσσουν την έλευση του χάους στη χώρα ενόψει των πιθανών εκλογών. Αγνοούν βέβαια ή θέλουν να φαίνεται ότι αγνοούν, το ακόλουθο απλό γεγονός:

Δεν είναι λίγες οι φορές όπου οι γνωστοί και διαβόητοι οίκοι αξιολόγησης έπεσαν έξω στις προβλέψεις τους. Να υπενθυμίσουμε ότι λίγες ημέρες πριν την κατάρρευση των Lehman Brothers στις ΗΠΑ, οι εν λόγω οίκοι τους βαθμολογούσαν με άριστα! Και όμως αυτή καταβαραθρώθηκε προς έκπληξη κάποιων, που δήθεν δε γνώριζαν τι πράγματι συνέβαινε!

Είναι απόλυτα φυσικό οι εν λόγω οίκοι αξιολόγησης, όπως και μέρος του διεθνούς τύπου να δείχνουν την αντιπάθειά τους σε απόψεις και μέτρα πολιτικής, που θεωρούνται εκτός της κυρίαρχης γραμμής πλεύσης της παγκόσμιας οικονομίας. Από την άλλη βέβαια, οι αντιφατικές θέσεις μελών του ΣΥΡΙΖΑ, που σκιαγραφούν ένα πλαίσιο μη συμπαγούς πολιτικής διακυβέρνησης, εύλογα ενισχύουν απόψεις που υποστηρίζουν την αστάθεια και την αβεβαιότητα ενόψει των πιθανών εκλογών.

Επίσης, δεν πρέπει να αποκλείονται και τα παιγνίδια –όχι απαραίτητα μόνο πολιτικά, αλλά κυρίως οικονομικής υφής– που παίζονται με αφορμή τις «χρυσές» ευκαιρίες που προσφέρουν καταστάσεις εικονικής ή πραγματικής μελλοντικής αστάθειας, ενόψει πιθανών εκλογών. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η εσκεμμένη καλλιέργεια των προσδοκιών που επιδιώκεται να προκληθούν, οδηγεί μέσω της χειραγώγησης των χρηματιστηρίων σε πολλά κέρδη. Τα παραδείγματα είναι πάμπολλα σε διεθνές και εθνικό επίπεδο. Να υπενθυμίσουμε βέβαια ότι  η χώρα βιώνει τέτοιες καταστάσεις αστάθειας, αβεβαιότητας και ενίοτε τρόμου, σε κάθε της εκλογική αναμέτρηση από το 2009 και μετά.

Η αναστάτωση στην οικονομία που έχει προκληθεί ενόψει των πιθανών εκλογών, δεν οφείλεται μόνο στην άστατη οικονομική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ, έτσι όπως τουλάχιστον εμφανίζεται μέσω δηλώσεων πρωτοκλασάτων στελεχών του. Πηγή της αναστάτωσης είναι η ίδια η κυβέρνηση. Πράγματι, όταν ο αρχηγός της κυβέρνησης τονίζει με έμφαση προ ημερών ότι δεν πρόκειται να γίνουν πρόωρες εκλογές, τότε πρέπει με τις πράξεις του να αποδεικνύει τα λεγόμενά του.

Και ερωτάται κάθε εχέφρων άνθρωπος το εξής: Η επιλογή του κου Δήμα, ως υποψηφίου προέδρου της Δημοκρατίας συνάδει με την πρόθεση του πρωθυπουργού για μη πρόωρες εκλογές;

Φυσικά και όχι. Η όλη εξέλιξη προκαλεί την εντύπωση ότι ο πρωθυπουργός της χώρας, άλλα σκέπτεται, άλλα εννοεί και άλλα κάνει. Η πρόταξη ενός κομματικού στελέχους μιας μέτριας πολιτικής εμβέλειας, δύσκολα μπορεί να δελεάσει τους βουλευτές εκτός ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, που θα μπορούσαν να ψηφίσουν υπέρ αυτού ακόμη και αν το ήθελαν. Από την άλλη, η όψιμη θέση του κου Δήμα ότι προέρχεται από τον χώρο του Κέντρου, δεν προσφέρει την παραμικρή διέξοδο στο πρόβλημα.

Αντίθετα, κάποια άλλη υποψηφιότητα μιας προσωπικότητας με εμβέλεια και κύρος, εκτός των κομματικών τειχών της ΝΔ, θα μπορούσε να δώσει μια λύση στο πρόβλημα της επίμαχης εκλογής. Αυτό ενισχύεται και από τις πιέσεις που ασκούνται από ΕΕ-ΗΠΑ προς κάθε κατεύθυνση, υπέρ μιας λύσης στον παρόντα χρόνο.

Βέβαια, ας μην αποκλείσουμε και την έσχατη λύση της αντικατάστασης του κου Δήμα από ένα άλλο άτομο, ευρύτερης αποδοχής, κατά την τρίτη ψηφοφορία αναφορικά με την ανάδειξη του προέδρου της Δημοκρατίας.  Αν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε θα φανεί ότι τουλάχιστον υπάρχει μια μορφή συμβατότητας – έστω την ύστατη στιγμή – ανάμεσα στις πράξεις και τις βαθύτερες σκέψεις του πρωθυπουργού.

Έως τότε όμως, αυτός φέρει πρώτος την ευθύνη για τη δημιουργία του κλίματος αβεβαιότητας που ήδη καλλιεργείται σε εθνικό και διεθνές επίπεδο σε βάρος της χώρας.

Δημήτρης Μάρδας

* Ο Δημήτρης Μάρδας είναι καθηγητής Τμήμας Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ