Είναι ένα φαινόμενο που επαναλαμβάνεται τα τελευταία χρόνια και επεκτείνεται σε περισσότερες περιοχές της χώρας μας.
Κι αυτό είναι κάτι που μας προβληματίζει, αφού παλιότερα το συναντούσαμε μόνο σε ακτές του Κορινθιακού ή των Κυκλάδων. Οι μέδουσες είναι ασπόνδυλα ζώα της υδάτινης στήλης με λεπτά, διαφανή και με υφή ζελέ σώματα. Αυτό το είδος έχει ένα συγκεκριμένο κύκλο ζωής. Επηρεάζεται από τις υψηλές θερμοκρασίες που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια κατά τον μήνα Μάιο. Αυτές έχουν ως αποτέλεσμα την παράταση του αναπαραγωγικού τους κύκλου, ενώ θα περίμενε κανείς αυτό να γίνεται τους μήνες Ιούλιο – Αύγουστο.
— Είναι αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής;
Αναμφίβολα. Η θερμοκρασία των υδάτων έχει αυξηθεί πολύ, και μάλιστα πριν ακόμη μπει το καλοκαίρι. Αυτός είναι ο πρώτος παράγοντας που έχει συμβάλει στην πληθυσμιακή έκρηξη την οποία παρατηρούμε τελευταία. Επίσης, το γεγονός ότι τις βλέπουμε τώρα στις ακτές οφείλεται και στο ότι την περίοδο του Μαΐου δεν υπάρχει κυματική δράση, επικρατεί νηνεμία.
— Υπάρχουν άλλοι παράγοντες που έχουν συμβάλει σε αυτή την έξαρση;
Ένας άλλος σοβαρός παράγοντας είναι η υπεραλίευση, απόρροια της οποίας είναι η μείωση των θηρευτών όπως οι τόνοι, οι ξιφίες, τα δελφίνια και οι θαλάσσιες χελώνες. Συγκεκριμένα της μέδουσας είναι η δερματοχελώνα, η καρέτα καρέτα, ο τόνος, ο ξιφίας και το φεγγαρόψαρο.
Και εδώ βλέπουμε ότι η επιρροή του ανθρώπου στα οικοσυστήματα τα τελευταία χρόνια έχει προκαλέσει σημαντικές αλλαγές, μία εκ των οποίων είναι η πληθυσμιακή έκρηξη των μεδουσών.
— Τι πρέπει να προσέχουμε;
Οι συγκεκριμένες μέδουσες σε μικρότερο μέγεθος έχουν καφέ χρώμα, ενώ στα έντεκα-δώδεκα εκατοστά γίνονται μοβ. Μέσω των κνιδοκυττάρων, εκτοξεύουν μικροσκοπικά ακόντια που περιέχουν τοξίνες, οι οποίες προκαλούν από έναν απλό ερεθισμό, φλεγμονή και κνησμό μέχρι και αλλεργικό σοκ ή, σε ακραίες περιπτώσεις, εμετό, ναυτία. Το τσίμπημά τους είναι επώδυνο λόγω της νευροτοξίνης. Επομένως, καλό θα είναι, όταν βρισκόμαστε στην παραλία να έχουμε πάντα κάποια αντιισταμινική κρέμα, μαγειρική σόδα ή κορτιζονούχα αλοιφή. Επίσης, το τσίμπημα της μέδουσας πρέπει να αντιμετωπιστεί αμέσως με παγωμένο νερό και όχι αμμωνία. Επίσης, οι πολίτες καλούνται να ενημερώνονται για τον καιρό και τους ανέμους και να πηγαίνουν σε παραλίες όπου οι άνεμοι φυσάνε αντίθετα. Τέλος, καλό θα ήταν, όταν βλέπουν μεγάλες ποσότητες από πλαγκτόν σε μια παραλία, να μην επιλέγουν να κολυμπήσουν σε αυτές. Ο λόγος είναι ότι οι μέδουσες τρέφονται με πλαγκτόν και προνύμφες ψαριών μέσω των κνιδοκυττάρων.
— Πότε αναμένεται να εκτονωθεί το φαινόμενο;
Ελπίζουμε ότι η αλλαγή του καιρού και η έντονη κυματική δράση θα περιορίσει το φαινόμενο παρωδικά. Προφανώς θα έχουμε πληθυσμιακές εκρήξεις στα μέσα Ιουλίου, τότε που οι θερμοκρασίες είναι υψηλές, αλλά και κατά τη διάρκεια του Αυγούστου. Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι αν συνεχιστούν η περιβαλλοντική καταστροφή και οι ανθρωπογενείς επεμβάσεις, οι μέδουσες θα συνεχίσουν να μας απασχολούν, προκαλώντας σημαντικά προβλήματα τους καλοκαιρινούς μήνες.
Ο Δημήτρης Βαφείδης, καθηγητής Βιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και πρόεδρος στο Τμήμα Γεωπονίας, Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος, εξηγεί την έξαρση των μεδουσών στις ελληνικές θάλασσες.
- Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Κρήτη, την Ελλάδα και όλο τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, με εγκυρότητα και αξιοπιστία, στο cna.gr
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Facebook
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Twitter
- Ακολουθήστε το cna.gr στο YouTube
- Ακολουθήστε το cna.gr στο Instagram